Generatie Alpha: 8x skills die je kind in de toekomst zeker nodig heeft

Hoe de toekomst van je kinderen eruit zal zien, in wat voor jobs ze terecht zullen komen als ze groot zijn en welke vaardigheden ze daarvoor best onder de knie hebben? Zeker weten doen we het niet, maar op basis van de omstandigheden waarin ze nú groot worden, kunnen we toch al een aardige inschatting maken. Een paar belangrijke skills voor ‘Generatie Alpha’ op een rij!

Dat je kinderen unieke individuen zijn die niet als groep over één kam te scheren zijn? Klopt. Toch valt er over de mindset die onze huidige generatie kinderen – generatie Alpha genaamd – vermoedelijk zal ontwikkelen al wel een en ander te zeggen. Over de vaardigheden die ze moeten ontwikkelen om in de wereld van de toekomst nog mee te kunnen draaien ook.

“Hoewel generatiedenken al eens op wat tegenkanting stuiten, zomaar uit de lucht gegrepen is het niet. De omgeving waarbinnen jonge kinderen – vooral die in hun eerste ‘formative years‘ – opgroeien, bepaalt immers in grote mate tot wat voor type volwassene ze zich zullen ontwikkelen, wat ze belangrijk zullen vinden in het leven en welke vaardigheden, interesses, normen en waarden ze daarbij hoog in het vaandel zullen dragen”, zegt Maarten Leyts, oprichter en CEO bij Trendwolves.

iPad: opgroeien met schermen

Na jarenlang marktonderzoek bij jongeren (van 18 tot 25 jaar), legt de onderzoeker en marketingdeskundige zich voor zijn nieuwste boek ‘Generation Alpha in beta‘ nu toe op een leeftijdscategorie lager: met name kinderen geboren vanaf het jaar 2010, oftewel ‘Generatie Alpha’. “2010 was een belangrijk jaar: niet alleen was het het jaar waarin Steve Jobs plots met een iPad op de markt kwam, het was eveneens het jaar waarin Instagram uit de startblokken schoot en ‘app’ het woord van het jaar werd”, klinkt het bij Leyts. Dat de technologische vooruitgang – en vooral de ongebreidelde toegang tot het internet – een belangrijke stuwende kracht achter de ontwikkeling van onze kinderen zal zijn, mag dan ook duidelijk zijn.

Futuroloog en generatie-onderzoeker Mark McCrindle omschrijft het als volgt: “Generatie Alpha’ is onbedoeld de eerste generatie geworden die we op een ludieke manier ook kunnen zien als een sociologisch massa-experiment waarbij een heel segment van de wereldbevolking wordt opgevoed met behulp van schermen. De kinderen vanaf 2010 zullen uitgroeien tot ‘screenagers‘ die al van jongs af aan geconfronteerd worden met de ongelimiteerde mogelijkheden van het internet en worden daarom ook wel eens Generation Glass genoemd.”

Omstandigheden waarin ‘Generatie Alpha’ opgroeit

Naast technologische evolutie, zijn er uiteraard nog een aantal sociaal-demografische kenmerken die het doen, laten en denken van onze huidige generatie kinderen mee vorm zullen geven. De belangrijkste kenmerken van de omgeving waarbinnen ‘Gen Alpha’-kinderen opgroeien op een rij:

• Wat de ouders van ‘Gen Alpha’s’ betreft: die waren bij de geboorte van hun kinderen gemiddeld nooit ouder dan nu, waren gemiddeld nooit rijker en kozen nooit voor minder kinderen per gezin.
• Hierdoor worden belangrijke mijlpalen in het leven van ‘Gen Alpha’s’ (net zoals dat ook al gold voor leden van generatie Z en de Millennials trouwens) gemiddeld weer met een paar jaar uitgesteld: trouwen, kinderen krijgen en een eerste job zoeken doen onze Generatie Alpha-kids waarschijnlijk later. Studeren en ook ‘onder moeders vleugels blijven hangen‘ (en wonen) zullen ze dan weer langer doen.
• De Gen Alpha’s zijn met erg véél tegelijkertijd: de eerste Alpha-kinderen werden geboren in 2010 en groeien sindsdien exponentieel met zo’n 2,5 miljoen per week.
• Nooit eerder ook was een generatie zo divers: niet alleen is multiculturaliteit door verschillende migratiestromen erg diep doorgedrongen, ook wat betreft werk, sociale klasse, genderidentiteit en de invulling van identiteit en het algemeen was er nooit meer vrijheid en fluïditeit. Daardoor is ‘Generatie Alpha’ de eerste generatie veel meer bestaat uit een verzameling van onderling toch nog erg verschillende individuen die niet meer zo vasthoudt aan ‘structurerende hokjes’, wat het dan weer moeilijker maakt om hen als groep te omschrijven.
• Een gemiddeld kind van ‘gen Alpha’ wordt nog maar zelden groot op één plek: niet alleen verhuizen hun ouders steeds vaker, ook reizen ze frequenter, verder én anders dan alle generaties voor hen. Daarnaast leven ze ook veel vaker in grote steden eerder dan in de ‘groene rand’ van een stad of op het platteland, aldus McCrindle.
• Ook op vlak van werk krijgt Generatie Glass andere voorbeelden: hun ouders, die zelf tot de Millennials of ‘gen Z’ behoren, blijven immers nog maar zelden hun hele carrière in één en dezelfde job zitten: zowel jobhoppen als flexwerken en freelancen behoren tot het genormeerde loopbaan-pad. Daardoor krijgen Gen Alpha’s niet alleen een veel ruimer en flexibeler beeld op ‘werk’, de kans dat ze voor die flexibele, fluctuerende en daardoor ook onzekere arbeidsmarkt minder angst ontwikkelen dan de gemiddelde Millennial, is daardoor ook weer groter.
• Gen Alpha’s worden nog maar zelden groot binnen de context van twee aanwezige ouders: niet alleen zijn scheidingen en nieuw samengestelde gezinnen veel gebruikelijker, ook alternatieve gezinsvormen als polyamorie, alleenstaand ouderschap, holebi-koppels of gezinnen met drie of vier aanwezige ouders, … komen vaker voor.
• Niets lijkt het leven, de normen en waarden, de voorkeuren en de manier van denken van ‘Gen Alpha’s’ zo hard te beïnvloeden als moderne vormen van videocultuur: vlogs, YouTube-ers en TikTok-video’s dicteren het ideeëngoed van de Alpha’s.

8 x skills die je kind in de toekomst zeker nodig heeft

Een samenleving in verandering zorgt ook voor mensen in verandering. Niet alleen zullen de sociaal-demografische omstandigheden waarin onze kinderen groot worden ervoor zorgen dat ze er andere denkbeelden en normen en waarden op na gaan houden dan wijzelf, ook de vaardigheden waarover ze best beschikken om nog optimaal te kunnen meedraaien in de ‘wereld van de toekomst’ zullen lichtjes anders zijn dan voorheen.

De belangrijkste skills voor onze jongste generatie kinderen op een rij!

1. ‘Tech-savvy’ zijn en uitblinken in online communicatie

Generatie Alpha wordt letterlijk groot met schermen, gamification, virtual reality en met de stemmen van artificiële intelligentie-systemen als Google Assistent en Siri. Dat hun kennis en hun behendigheid om met al die technologie om te gaan groter wordt dan ooit, mag dan ook niet verwonderen. Onze kinderen geboren na 2010 ontwikkelden zelfs letterlijk ‘Tech Thumbs‘: duimen die sneller op een smartphone of tablet kunnen tikken dan die van de voorgaande generaties.

Die hoogtechnologische ontwikkelingen brengen echter ook verplichtingen met zich mee: op de werkvloer zal een doorgedreven kennis van en het vaardig zijn met technologie belangrijker worden dan ooit. Waar onze kinderen best ook erg goed in worden, is online communicatie. Volgens onderzoekers aan de Far Eastern University zal de werkplaats van de toekomst competitiever zijn dan ooit, en zal ‘met elkaar praten’ er steeds vaker vervangen worden door communiceren op online platformen en sociale media.

2. Gevoel voor digitale balans ontwikkelen

Dat onze kinderen in het centrum zullen komen te staan van zoveel digitale vooruitgang, wil ook zeggen dat ze een manier zullen moeten vinden om daarmee om te gaan: onze hersenen zijn immers helemaal niet gemaakt om de overvloed en de versnippering van informatie en digitale systemen te volgen. Generatie Alpha zal dus, meer nog dan wij, een evenwicht moeten vinden tussen hun menselijke natuur en de manier waarop ze technologie daarvoor op de best mogelijke manier als aanvullend hulpmiddel kunnen inschakelen.

Maarten Leyts heeft er alvast vertrouwen in dat dat wel zal gebeuren: “Terwijl wij als eerste digitale generatie nog volop zelf moeten uitzoeken hoe we op een zuivere en bewuste manier met technologie om kunnen gaan, gaan onze kinderen hier al een voorbeeld in krijgen. Wij worden ons immers al stilaan bewust van de limieten van al die technologie en beginnen met het invoeren van ‘schermtijd’ en offline-weekends. Onze kinderen zullen dus kunnen terugvallen op een voorbeeld, en net zoals dat altijd gaat, leren uit de fouten van de generatie vóór hen op dat vlak.”

3. Aandacht kunnen hebben en kunnen focussen

Met die gedachte in het achterhoofd, komt Leyts tot dé belangrijkste skill die je je Gen Alpha-kind volgens hem kan bijbrengen: “De mogelijkheden van het internet zijn zo groot dat je er werkelijk in kunt verdrinken. En ook sociale media kapen onze aandacht voortdurend weg van andere dingen die ook belangrijk kunnen zijn in het leven. Ik denk dat er in de toekomst dan ook twee types van mensen zullen ontstaan: zij die zich nog kunnen focussen en zich met diepe concentratie op iets kunnen toeleggen, en zij die dat verleerd zijn.”

“Het belangrijkste wat we onze kinderen hierin kunnen leren lijkt me dan ook hen laten begrijpen dat al die online activiteiten leuk en nuttig kunnen zijn, maar stiekem ook erg tijdrovend. Laat je kind opmerken dat hij naast die online dingen waarschijnlijk ook nog andere dingen graag doet zoals voetballen, buitenspelen, naar oma en opa gaan, maar dat als hij daar niet op tijd tijd voor maakt, zijn tijd letterlijk opgegeten zal worden door YouTube en het internet.” Je kind al vroeg een planning leren maken en prioriteiten leren stellen, lijkt dan ook cruciaal.

4. Snel en creatief kunnen denken

“Wat vandaag nog het meeste invloed heeft op onze kinderen is de populaire videocultuur”, zegt Maarten. “De grote voorbeelden van deze generatie zijn YouTubers, vloggers en TikTok-sterren. Dat kinderen van jongs af aan met hun hoofd in van die innovatieve en creatieve zaken getrokken worden, maakt dat ze vermoedelijk ook een van de creatiefste generaties ooit zullen worden.”

Dat gelooft ook Natalie Franke, hoofd communicatie bij het businessmanagementplatform HoneyBook. “Dankzij allerlei apps, artificiële intelligentie en zelfs zelf-rijdende auto’s zullen onze kinderen meer vrije tijd hebben dan de generaties voor hen. Dankzij die herwonnen vrijheid om hun tijd te besteden zoals zij dat willen, zullen ze met creatievere ideeën en innovaties komen aanzetten.” En dat ze die creativiteit goed zullen kunnen gebruiken mag duidelijk zijn: “In de hoogtechnologische wereld van de toekomst is creatief denken het enige dat onze kinderen kan onderscheiden van artificiële intelligentie en robots”, zo klinkt het. Wie wil overleven op de arbeidsmarkt, kan dus best maar zo creatief mogelijk zijn.

5. Durven ondernemen en springen

Nog handiger voor onze ‘next generation’ om te overleven op de arbeidsmarkt van de toekomst, is ‘durven’ en goesting hebben om te ondernemen. “Ik denk dat Generatie Alpha een generatie wordt die, mede door hun creatieve mindset, weer veel meer gaat ondernemen”, zo klinkt het bij Leyts. “Zij zijn ook de eerste generatie die kan opkijken naar grote voorbeelden op dat vlak zoals Bill Gates, Steve Jobs en Mark Zuckerberg.”

Dat gelooft ook Natalie Franke: door de technologische vooruitgang en de oplopende kosten van het onderwijs, zullen volgens haar steeds meer Generatie Alpha-kinderen kiezen voor alternatieve vormen van onderwijs. “Vanuit een soort ‘passion economy’-gedachte, zullen ze hun hart volgen en zoeken naar iets wat ze echt graag doen en er vervolgens ook niet voor terugdeinzen daar een freelancestatuut of een eigen zaak voor op te richten”, zo zegt ze aan de Huffington Post.

6. Onafhankelijk durven zijn en keuzes maken

Omdat de mogelijkheden in een steeds technologisch geavanceerdere online wereld onnoemelijk groot worden, zal het voor Gen Alpha’s op hun weg naar de arbeidsmarkt ook al belangrijk worden om een sterke zelfstandigheid te vertonen en om zelf keuzes te durven maken. Volgens onderzoekers aan het Institute of Education aan de Far Eastern University in Manila zal het onderwijssysteem zich zo aanpassen dat het vooral aan de Gen Alpha’s zelf is om te kiezen wat ze willen leren en om hun eigen ‘curriculum’ samen te stellen, eerder dan vaste programma’s te volgen. 

Het zal voor kinderen geboren van 2010 door de evolutie van technologie ook niet meer volstaan om kennis aangeleerd te krijgen en die passief te verwerken, het is erg belangrijk dat ze hands on leren denken, en met het theoretisch denken ook al meteen praktisch aan de slag gaan. Een combinatie van een creatieve, innovatieve geest en een doener dus.

7. Media-geletterdheid: kunnen omgaan met informatie op meta-niveau

“Generatie Alpha zal de meest hooggeschoolde generatie zijn tot nu toe, gewoon omdat er nog nooit zo’n massa aan kennis en informatie beschikbaar was. Dat is allemaal prima, tot het gewoon té veel wordt”, zo klinkt het bij Leyts. Belangrijk om je kind op een gezonde en manier met al die gratis aangeleverde kennis te laten omgaan, is om hem daar op meta-niveau al informatie-verwerkende skills voor aan te leren zoals leren structureren, de hoofd- van de bijzaken onderscheiden, begrijpend lezen enzovoort.”

“Neem nu bijvoorbeeld op vlak van nieuws: wat is fake news, hoe zie ik of een nieuwsbericht echt en geloofwaardig is, en hoe kan ik minder waardevolle nieuwsbronnen van geloofwaardige onderscheiden? Breng het daarnaast liefst ook media-geletterdheid bij: hoe ziet waardevolle content eruit? In welke vorm komt die en hoe ga ik best om met de risico’s (denk aan privacy en scamming) die internetgebruik inhoudt?”

8. Geëngageerd zijn en zich inzetten voor ’the greater good’

Tot slot, niet echt een ‘skill’, maar meer een opmerkelijke en mooie waarde die voor kinderen van Generatie Alpha belangrijker zal worden dan de generaties voor hen, is ethiek. Verschillende onderzoeken tonen aan dat kinderen van die generatie nú al laten weten dat ze later graag voor een bedrijf zouden werken dat zich inzet voor het goede doel of dat op ethisch of ecologisch vlak streeft naar een betere wereld.

Terwijl Gen Z en de Millennials voor hun levensgeluk opnieuw op zoek leken naar ‘de aller-individueelste expressie van de aller-individueelste emotie’ en het koste wat koste ’tot ontplooiing brengen van hun eigen potentieel’ op persoonlijk vlak, lijkt Generatie Alpha dat persoonlijke geluk weer wat te laten varen in het voordeel van ’the greater good’. Als dat niet mooi is! Toch maar eens naar die volgende klimaatmars met je negenjarige zoon of dochter dan?

Lees meer over onderwijs en opvoeding:

• De zin en onzin van ‘unschooling’: je kind nog wat langer thuishouden, goed idee of niet?
• Ochtendroutine met baby en kleuter: wat kan je als ouder verwachten? 
• Pinterest perfect mom: zo leer je jezelf dat ‘goed’ wél goed genoeg is

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!