pleaser grenzen aangeven weerbaar
Getty Images

Help, mijn kind is een pleaser!

Wil je kind altijd goed doen voor een ander en cijfert hij zichzelf steeds weg om conflicten te vermijden? Dat lijkt op het eerste gezicht niet erg, maar in de meeste gevallen is het nuttig om je kind weerbaarder te maken. Kinder- en jongerenpsychologe Chiara Tolpe geeft tips om je pleaser eigen keuzes te laten maken en grenzen aan te geven.

“Ik vind het in de eerste plaats belangrijk om te nuanceren: een pleaser is geen diagnose”, zegt Chiara Tolpe. Als kinder- en jongerenpsychologe ziet ze in haar praktijk regelmatig kinderen die te meegaand zijn. “De meeste kinderen weten in welke situatie het oké is om te pleasen, maar er zijn ook kinderen waarbij je merkt dat het een patroon wordt. Dit kind zet steeds zijn eigen verlangens en behoeften op de tweede plaats en vertoont heel sociaal wenselijk gedrag. Het zal steeds doen of zeggen wat de ander wilt. Als je hen specifiek vraagt wat zij willen, zie je stress en angst. Net omdat ze zich doorgaans wegcijferen, zijn ze het niet gewoon dat hun mening wordt gevraagd.

Neen zeggen vinden ze heel erg moeilijk en ze luisteren in de meeste gevallen goed. Ze willen vooral de harmonie bewaren. Ruzies of conflicten vinden ze niet leuk. Als ze dat kunnen vermijden door zichzelf weg te cijferen of hun mening voor zich te houden, zullen ze dat zeker doen.”

Heerlijk, zo’n braaf kind!

De meeste mensen vinden het natuurlijk makkelijk, zo’n kind dat braaf luistert, altijd het beste wilt voor de ander en geen ruzie maakt. Ouders van een pleaser worden vaak overspoeld door complimentjes van de juf of meester en andere ouders vragen zich af waarom hun kind niet zo flink en beleefd is.

ouders van pleasers krijgen vaak veel complimentjes.

“Het klinkt erg positief, maar er is een punt waarop je je zorgen kunt gaan maken”, weet Chiara. “En dat is het punt dat je merkt dat je kind geblokkeerd wordt in zichzelf zijn. Als jouw zoon of dochter uitgenodigd wordt om bij een klasgenootje te gaan spelen bijvoorbeeld, en hij of zij daar helemaal geen zin in heeft, maar toch gaat om geen teleurstelling of ruzie te creëren. Of iemand uit de klas vraagt de koek van jouw kind, want hij heeft honger. Jouw zoon of dochter heeft op dat moment ook honger, maar durft dit niet te zeggen en geeft de koek af.

Het zijn ook vaak kinderen die wat faalangstig zijn. Dat hangt natuurlijk samen met alles goed willen doen. Ze zijn vaak erg onzeker en zijn bang over wat anderen over hen denken.”

Het perfecte plaatje op social media

Die druk om het goed te doen is groot vandaag de dag, zowel voor ouders als kinderen. Je niets aantrekken van wat anderen van je denken is erg moeilijk, zeker in een wereld waarin alles draait om de likes op social media.

“Er begint langzaamaan wat meer bewustwording rond te komen”, legt Chiara uit. “En toch zien we nog steeds te veel beelden op social media van hoe goed het bij anderen loopt. Ik zie heel veel mama’s in mijn praktijk die druk ervaren en zich een slechte mama voelen als gevolg van wat er speelt op social media. Als wij als volwassenen er al zo moeilijk mee kunnen omgaan, dan kun je je voorstellen wat dit met een kind van 10 of 12 doet. Ook zij worden geconfronteerd met perfecte plaatjes op Instagram en TikTok, ook al doe je als ouder je best om hun schermtijd te beperken.

We kunnen misschien beginnen met onszelf wat minder druk op te leggen en het goede voorbeeld te geven aan onze kinderen.”

Zo ouder, zo kind?

“Als je het wat dieper analyseert kom je in het nature-nurture verhaal terecht”, zegt Chiara. “Wat wordt veroorzaakt door de omgeving en wat door de genen? Onze combinatie van genen zorgt voor een mix van unieke eigenschappen, maar het is de omgeving die maakt dat bepaalde genen wel of niet tot uiting komen. Wat is aangeboren en wat is aangeleerd? Volgens mij zit het in de twee.

Als ik in mijn praktijk pleasers zie, zie ik dat vaak ook aan de ouders. Het is geen exacte wetenschap natuurlijk en er zijn zeker ook uitzonderingen. Maar ergens is het logisch, aangezien kinderen leren van hun ouders. ‘Children see, children do’ is een bekende uitspraak die ook hier van toepassing is. Als ouder geef je – al dan niet bewust – veel mee aan je kinderen over hoe jij met dingen omgaat.

Stel je voor dat je met je kind in de supermarkt staat en je ziet een klasgenootje van je zoon of dochter. Goedbedoeld zeg je ‘Ga maar eens even dag zeggen’, maar je kind heeft er geen zin in. Dan kun je je de vraag stellen hoe jij reageert in zo’n situatie. Voel jij je verplicht om een praatje te gaan slaan of gebeurde het al eens dat je snel je kar draaide?”

Als ouder geef je – al dan niet bewust – veel mee aan je kinderen over hoe jij met dingen omgaat.

Een pleaser? Durf je grenzen aangeven

Het is soms een dunne lijn tussen beleefd zijn en je grenzen aangeven. Vroeger moesten we bij de overgrootouders in het rusthuis op de schoot en gaven we hen een zoen, omdat dat beleefd was. Eigenlijk deden we dat liever niet, want het rook er zo vreemd en we bekeken het liever vanop veilige afstand.
“In die gevallen is het belangrijk dat je er met je kind over praat. Maak alles bespreekbaar, ook al is je kind nog klein. Je kunt best met hem of haar praten, zolang het op hun niveau is.

Je grenzen aangeven is nu meer een topic dan vroeger en het is voor ouders ook niet makkelijk om daar op een juiste manier mee om te gaan. Misschien ben je zelf een pleaser en vind je het moeilijk om je kind te leren grenzen aan te geven? In het geval van de zoen voor de overgrootouders zeg je bijvoorbeeld: ‘Ik zag dat je het moeilijk had, maar grote oma wordt heel gelukkig als jij bij haar bent. Misschien kunnen we het op een andere manier aanpakken volgende keer? Een high five geven, vind je dat ok?’

Help je kind door samen naar een oplossing te zoeken. Sommige kinderen vinden het misschien een beetje vreemd of gênant om die zoen of knuffel te geven, maar voelen zich er wel goed bij omdat ze zien dat grote oma ervan geniet. Dan is het natuurlijk wel ok.

Help je kind door samen naar een oplossing te zoeken.

Een pleaser zijn heeft ook mooie eigenschappen: goed aanvoelen wat de ander wilt of nodig heeft, de balans behouden in een vriendengroep en iedereen een veilig gevoel geven. Je kunt dus ook pleasen met een heel groot stuk oprechtheid.”

Leer je kind weerbaarder zijn

grenzen aangeven pleaser weerbaar
Getty Images

Maar op een bepaald moment is het pleasen niet meer gezond en heeft je kind nood aan wat meer weerbaarheid.
“Merk je dat je kind emotioneel geblokkeerd raakt? Dan is het tijd voor actie. Meestal uit zich dat op verschillende vlakken: eten, slapen en gedrag. Dan kun je samen met een kinderpsycholoog werken aan de ik-sterkte van je zoon of dochter.

Maar ook thuis kun je ermee aan de slag gaan. Om te beginnen door een veilige plek te creëren waar je kind zich op z’n gemak voelt. Het valt trouwens op dat veel kindjes die elders een echte pleaser zijn, thuis best heftig uit de hoek kunnen komen. Daar waar ze zich het veiligst voelen komt alles eruit.

Werken aan zelfvertrouwen

Werken aan de ik-sterkte van je kind laat ze nadenken over wie ze zijn en wat ze leuk vinden. Een meisje dat van jongensachtige dingen houdt? Dat is helemaal oké. Het is natuurlijk niet makkelijk om daar openlijk voor uit te komen en de kans is groot dat je kind in de klas met de meisjes meepraat over typische meisjesdingen. Wat je wilt bereiken met je kind is dat ze fier zijn op wie ze zijn. Het is perfect mogelijk om voor je kind om bevriend te zijn met iemand die anders is, maar tegelijkertijd heel dicht bij zichzelf te blijven.

je wilt dat je kind fier is op wie hij is.

Hoe het ook verloopt, wees lief voor je kind. Het is helemaal oké als het niet meteen lukt. Geef gerust aan dat jij het soms ook moeilijk vindt om neen te zeggen of je grenzen aan te geven. Stel dat je kind zich op school heeft laten doen, dan voelt hij zich daar slecht en vooral ook schuldig over. Het is weer niet gelukt om zijn grenzen aan te geven. Laat dan weten dat het oké is en dat het zeker niet altijd zal lukken. Wees lief voor jezelf als ouder, maar leer je kind ook lief zijn voor zichzelf.”

Nog meer tips voor jou:

Volg ons op FacebookInstagramPinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!

Partner Content

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."