Slaaptips van de expert: Zo zorg je voor een vlotte overgang naar het winteruur
Het winteruur is er weer! In de nacht van zaterdag 28 oktober op zondag 29 oktober gaat de klok één uur achteruit, van 3u naar 2u. Dat wil zeggen: één uur extra slapen … maar om daar volop van te kunnen genieten als je kleine kinderen hebt, is het aan te raden de overgang naar het winteruur voor te bereiden. Het verzetten van de klok — al is het maar een uur — kan het ritme van je kind aardig in de war schoppen.
Karen geeft tips voor een vlotte overgang naar het winteruur
De meeste kinderen worden wakker tussen 6 uur en 7.30 uur — een normaal en gezond uur om aan de dag te beginnen. Als jouw kind de laatste maanden rond 6.30 uur wakker werd, wordt dat met het winteruur plots 5.30 uur, en zit je van de ene op de andere dag met een kindje dat te vroeg aan de dag begint.
Elk kind gaat anders met verandering om. Een uurverandering heeft meer impact op jongere kinderen dan op oudere kinderen. Met dat in het achterhoofd, is het aan te raden dat je de overgang bij kinderen onder de 2 jaar en bij kinderen die gevoelig zijn voor verandering stap voor stap aanpakt. Op die manier zullen jullie zondagochtend hopelijk niet voor een verrassing staan.
3 methodes voor een vlotte overgang
Methode 1: doe alsof er niks is veranderd
Doe net alsof het een normale dag is. Deze methode is waarschijnlijk de makkelijkste voor veel gezinnen, aangezien je je dagelijkse routine volgt op basis van de klok – alles zal alleen een uur schuiven. Zorg ervoor dat je het normale eet- en slaapschema overdag aanhoudt, en let op de slaapsignalen van je kind.
Als je deze methode kiest, zet je de klok een uur achteruit op zaterdagavond en volg je vanaf zondag gewoon de nieuwe kloktijd.
Deze methode is niet ideaal voor kinderen jonger dan 2 jaar omdat zij vaak meer moeite hebben om de uurverandering.
Methode 2: stap voor stap richting winteruur
Stap 1: Verschuif de bedtijd voordat het winteruur er is
Je kunt je kind voorbereiden op het winteruur door 4 à 6 dagen voordien de bedtijd te beginnen verschuiven. Als je een kindje hebt dat elke dag heel vroeg aan de dag start, is dit de beste methode.
Verlaat de bedtijd elke avond 15 minuten. Als de normale bedtijd van je kind 19 uur is, start dan woensdagavond. Leg je kindje op woensdagavond om 19.15 uur in bed, op donderdag om 19.30 uur, enz. Op zondagavond zul je je kind hierdoor om 19 uur (nieuw uur) in bed kunnen leggen.
Stap 2: Verschuif dutjes en maaltijden
Niet enkel de bedtijd moet verschuiven. Verschuif ook de dutjes en de maaltijden dag per dag 10 of 15 minuten om het beste resultaat te krijgen. Dat is niet zo evident omdat je overdag een ander tijdschema moet volgen, maar al deze veranderingen samen kunnen voor een vlottere overgang naar het winteruur zorgen.
Stap 3: Maak de dutjes prioriteit
Als het enigszins mogelijk is, zorg dan dat de dutjes in een zo regelmatig mogelijk schema vallen tijdens de aanpassingsperiode. Het is beter om geen dagen te plannen die ver afwijken van de normale routine terwijl je stap per stap de overgang maakt naar de nieuwe tijd. Een goed uitgerust kind zal veel flexibeler de overgang maken naar een nieuw schema dan een oververmoeid kind.
Stap 4: Maak een vroege ochtendwandeling
Om de interne klok van je kind te resetten, helpt het om wat zonneschijn te pakken vlak na het opstaan. Een ochtendwandeling in de zon van zo’n 20 à 30 minuten, zal de interne klok van je kind helpen om de aanpassing te maken die hij nodig heeft. Het weer moet het natuurlijk toelaten. Laat sowieso zoveel mogelijk natuurlijk licht binnen in je huis.
Stap 5: Hou rekening met de wakkertijd en kijk naar de slaapsignalen
Het is belangrijk om de tijd in het oog te houden, maar even belangrijk om aandacht te geven aan de slaapsignalen van je kind (bv. in de oogjes wrijven, gapen, minder actief worden, …). Respecteer de wakkertijden zodat je kind niet oververmoeid wordt.
Stap 6: Verwacht een aanpassingsperiode van een week
Zelfs met alle bovenstaande suggesties, kan het tot een week duren voordat je kind volledig aangepast is aan de uurverandering, en dat is normaal.
Methode 3: zonder stappenplan
Het is niet altijd mogelijk om het ritme te verschuiven vóór de uurwisseling er is. Als je kindje bijvoorbeeld naar de opvang gaat en ze daar het gewone ritme blijven volgen tot de uurwisseling daar is, dan helpt het niet om thuis toch al te schuiven met de bedtijd terwijl al de rest ongewijzigd blijft. Of misschien heb je dit artikel te laat ontdekt en is er geen tijd meer om ernaar toe te werken.
Verschuif dan op zaterdag alle dutjes met 15 à 20 minuten en de bedtijd met een halfuur.
Een aantal afsluitende tips
- Kinderen hebben behoefte aan structuur. Een vaste en voorspelbare bedtijdroutine helpt je kind rustiger en sneller in slaap te vallen.
- Probeer voor het slapengaan geen drukke dingen te doen en je kind niet bloot te stellen aan blauw licht (beeldschermen). Daar word je alleen maar heel erg actief van en het lichaam krijgt zo minder kans om het slaaphormoon melatonine aan te maken, de stof die ervoor zorgt dat we slaperig worden.
- Suiker verslechtert de slaapkwaliteit. Vermijd zoete drankjes of andere suikers voor het slapengaan. Daar krijgt je kind extra energie van. Sommige kinderen worden er zelfs hyper van en kunnen daardoor ’s avonds langer wakker liggen.
- Probeer zo consistent mogelijk te zijn.
- Je zult tijdens deze overgang misschien iets flexibeler dan anders moeten zijn: je moet namelijk rekening houden met de nieuwe maaltijd- en dutjesuren, … De overgang zorgt er altijd voor dat de dagen een beetje vreemd aanvoelen en een baby snapt al helemaal niet wat er gaande is.
- Geef extra liefde en aandacht als je kind het nodig heeft.
- Laat je kind minimaal een halfuur buiten spelen of zijn. Daglicht en buitenlicht doen veel voor de slaap. Daarnaast zie je dat veel kinderen buiten beter hun energie kwijt kunnen.
- Bekijk het dag per dag. Vandaag een moeilijke dag gehad? Morgen is er een nieuwe!
De overgang naar het winteruur is voor iedereen in het gezin weer aanpassen, en het zal een aantal dagen duren voordat iedereen mee is in het nieuwe ritme. Een graduele verandering is gemakkelijker dan een verandering van de ene dag op de andere. Ik hoop dat jullie met deze aanpak de overgang vlotjes maken!
Veel succes!
Karen
Met dank aan slaapcoach Karen Claes: www.vangaapnaarslaap.be
Meer slaapadvies:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!