‘Als je eens wist’, een documentaire over kindermishandeling die je als ouder moet zien

Kindermishandeling binnen een gezin raakt ons allemaal. Meer nog: er is quasi niets wat we erger vinden. En toch gebéúrt het, jammer genoeg vaker dan we denken, want het is een onderwerp dat erg in de doofpot-sfeer hangt. Documentairemaakster Hilde Van Mieghem trekt ten strijde tegen dit taboe met haar nieuwe docureeks ‘Als je eens wist’.

Taboe doorbreken

Op de redactie van Libelle Mama hadden we het erover: waarom willen we soms wegzappen bij zware onderwerpen als kindermisbruik? We weten dat het bestaat en we voelen in elke vezel van ons lijf dat dit niet zou mogen gebeuren. Wanneer ik Hilde Van Mieghem hierover spreek, heeft ze dus overschot van gelijk dat ze zich opwindt. Het is een onderwerp dat je als kijker bij de keel grijpt, maar wel eentje waarover moét gepraat worden. Op de juiste manier.

Een sereen en allesomvattend portret

Met ‘Als je eens wist’ wordt hier een belangrijke stap gezet. Het is een sereen portret van overlevers, mensen die als kind seksueel, psychisch of lichamelijk mishandeld werden. Deze reeks toont geen aangrijpende beelden, is niet op sensatie belust of wil zeker niet de aandacht trekken door te choqueren. Het is – zoals de maakster het omschrijft – een volledige weergave voorbij schuld, schaamte en boete. Een allesomvattende benadering, over pleger en overlever.

Trieste cijfers

‘Als je eens wist’ geeft je een breder kader om dit gevoelige onderwerp te begrijpen. Het geeft de boodschap: “Trek je ogen open en zie wat er onder je neus kan gebeuren.” Want de cijfers zijn er en ze zijn hallucinant.

• 54 procent van de Vlaamse kinderen tussen 10 en 18 jaar werd het afgelopen jaar slachtoffer van emotioneel geweld binnen het gezin,
• 10 procent werd slachtoffer van fysiek geweld, waarvan 3 procent van extreem fysiek geweld,
• en 7 procent van de Vlaamse minderjarigen is slachtoffer van seksueel overschrijdend gedrag.

De kans is dus reëel dat ook in de klas van jouw kind slachtoffertjes zitten.

Heldenrol

De bedoeling van de documentaire is dat erover wordt gesproken. Want geweldpleging binnen een gezin is circulair. Dat wil zeggen dat degene die nu geweld gebruikt, vaak ook ooit slachtoffer was. Kinderpsychiater Peter Adriaenssens vertelt in de documentaire hoe belangrijk het is om alert te zijn en niet weg te kijken. Hoe we van geweld een realiteit moeten maken door te luisteren naar getuigenissen.

Mensen die getuigen, vervullen dan ook een heldenrol. Ze helpen ons een generatie te vormen waarin kinderen en jongeren de boodschap krijgen dat geweld bestaat, maar dat we het niet willen én dat het een probleem is dat oplosbaar is, als je het wilt oplossen.

Stilstaan en luisteren

Peter Adriaenssens: “Doordat we in Vlaanderen nog zoveel toedekken, gaan mensen ook minder vaak geloven dat het gebeurt. Het is het lot van veel slachtoffers om niet geloofd te worden met hun verhaal of er zeer kritisch over bevraagd te worden. Omstaanders zie je denken: laat dit niet waar zijn, en ze kiezen dan maar voor de vlucht vooruit.”

We moeten dus stilstaan, en luisteren. Vooral luisteren. Alleen zo kunnen we samen de cirkel doorbreken. Bekijk dus zeker deze driedelige documentaire die te zien is vanaf 11 februari om 21u20 op Canvas of meteen integraal op canvas.be.

Zit je met vragen of wil je met iemand praten?  Je kunt altijd terecht op het nummer van Tele-Onthaal (106) voor een luisterend oor.

Lees verder:

• Lange wachtlijsten in de jeugdhulp: “Waarom trekt niemand aan de alarmbel?“
• Kinderboek maakt misbruik bespreekbaar

• Seksueel misbruik: wat als je zélf slachtoffer bent of signalen opvangt?