“Mag mijn kleuter een dutje doen na school?”
Gaat je kindje pas naar school, dan komt het vast erg vermoeid thuis. Is het oké om hem dan nog een dutje te laten doen of slaapt hij dan niet meer goed ’s nachts? Deze vraag legden we voor aan kinderslaapcoach Karen Claes.
Naar school
Karen Claes: “In België starten de meeste peuters op de leeftijd van 2,5 jaar op school. Het is echter niet omdat een kindje naar school begint te gaan, dat het geen slaap meer nodig heeft overdag. De meeste kleuters geven hun laatste dutje op tussen 3 en 4 jaar. Het gedrag van je kind is de belangrijkste parameter om te kunnen inschatten wanneer hij of zij er klaar voor is.
Hoe de combinatie van slaap en starten op school bij jouw kindje zal lopen, is afhankelijk van de noden van je kind, jullie mogelijkheden, de mogelijkheden op school en hoe je kindje op de nieuwe situatie reageert.”
Voorbereiding op school
“Als je je kindje gaat inschrijven op school, vergeet dan niet te vragen wat de mogelijkheden op vlak van slaap zijn. Zo kom je niet voor verrassingen te staan op de eerste schooldag. Vaak hoor ik dat ouders willen stoppen met het aanbieden van het middagdutje voordat een kindje naar school gaat zodat ze het tegen dan al gewoon zijn. Dat raad ik niet aan, want de kans dat je hierdoor een oververmoeid kindje naar school stuurt, is groot en daar heeft niemand wat aan.
Is er geen mogelijkheid om een dutje te doen op school, kun je deze wél op voorhand beginnen inkorten zodat je kindje gewoon wordt aan minder slaap overdag. Als je het dutje overdag inkort, is het wel heel belangrijk dat je dit compenseert met een vroegere bedtijd zodat de hoeveelheid slaap over 24 uur gezien dezelfde blijft.”
Naar school: volle dagen, halve dagen of combinatie?
“Sommige ouders kiezen ervoor om met halve dagen school te starten zodat hun kindje in de namiddag nog kan slapen. Of dit mogelijk is, is natuurlijk afhankelijk van je werksituatie en je opvangmogelijkheden.
Kan je kindje niet slapen op school, dan heb je misschien toch een paar dagen per week de mogelijkheid om je kindje een halve dag naar school te laten gaan? Zo kan hij tijdens deze dagen in de namiddag een dutje te doen, wat kan helpen om de volle dagen te overbruggen en niet volledig oververmoeid te worden.“
Een dutje op school?
“Heel wat scholen bieden de mogelijkheid om een dutje te doen. Meestal kunnen de kinderen kort na de middag ongeveer een uurtje slapen. Dat is voor veel peuters en kleuters een moment om hun batterijën op te laden om weer verder te kunnen tot het einde van de schooldag.
Ook al is de mogelijkheid er om een dutje te doen op school, wil dit niet zeggen dat je kindje dat ook effectief zal doen. Sommige kinderen willen nu eenmaal niets missen, geen haar op hun hoofd dat eraan denkt om op school te slapen. Lukt het wel om even te rusten, is het vaak een rustpunt in de dag dat ervoor zorgt dat je zoon of dochter nadien verder kan. Wordt het een strijd, dan is het beter om het weg te laten.
Als je kindje nog nood heeft aan slaap, maar geen middagdutje kan doen, zal hij op het einde van de dag waarschijnlijk doodmoe zijn. Vaak gebeurt het dan dat een kindje in de auto, op de fiets of in de zetel thuis in slaap valt.
Dit zijn de mogelijkheden:
- Je kindje doet een dutje, valt ’s avonds zonder problemen in slaap en slaapt ’s nachts goed: laat je kind gerust een dutje doen dan.
- Je kindje doet een dutje na school maar geraakt ’s avonds heel moeilijk of pas heel laat in slaap: ik weet ook dat het niet altijd mogelijk is, maar probeer een dutje in de namiddag zoveel mogelijk te vermijden. Laat je kindje zeker geen uren slapen dan, ook al heeft dat een grumpy peuter tot gevolg. Anders zal je bedtijd in het gedrang komen en kan dit ook een effect hebben op de nachten. Stop je kindje goed op tijd in bed zodat het de verloren uren van overdag, ’s nachts gewoon kan inhalen. Je moet niet bang zijn dat je kindje vroeger wakker wordt als je het om 18 uur in bed stopt. De kans is veel groter dat het te vroeg wakker wordt als je de bedtijd probeert te rekken.
- Je kindje valt in slaap na school en slaapt tot ’s ochtends vroeg: dit gebeurt soms, maar is meestal een tijdelijk scenario. Als je kindje na school in slaap valt en de nacht doorslaapt, zou ik hier niet in tussenkomen. Probeer wel nog iets te eten aan te bieden. Zodra je merkt dat je kindje na een paar uur wakker wordt en dan moeilijk in slaap raakt, of om 4 uur ’s nachts al klaar is om aan de dag te starten, schakel je over naar bovenstaand scenario.”
Dutje overdag als het mogelijk of nodig is
“Laat je kindje wel een dutje doen op de dagen dat het mogelijk is (bijvoorbeeld op woensdag en in het weekend). Sommige kindjes zullen op die dagen zonder problemen twee uur slapen zonder dat dit een effect heeft op hun bedtijd. Als het werkt, dan werkt het en dan hoef je hier niets aan te veranderen.
Als je kindje een lange dut doet overdag en het ’s avonds moeilijk is om te gaan slapen, raad ik aan om de lengte van de middagdut te beperken tot één uur, maar dus ook zeker in te zetten op die vroegere bedtijd.
Het kan ook zijn dat je kindje op school een dutje van een uur doet en thuis zonder problemen twee uur zou slapen, maar dat het matchen van die twee ritmes niet evident is. Kort dan de dutjes thuis in zodat de dutjes thuis en op school gelijkaardig verlopen. De dutjes thuis kunnen iets langer duren, maar probeer dit te beperken tot 15 minuten.
Als je kindje niet meer slaapt overdag, hoef je je geen zorgen te maken rond de dutjesmogelijkheden op school. Het is wel belangrijk om er rekening mee te houden dat naar school gaan een grote stap is voor je kindje: nieuwe indrukken, meer prikkels, meer zelfstandigheid, drukkere omgeving… De kans is dus groot dat ook jouw kindje moe thuiskomt van al die nieuwe indrukken. Zet dan zeker in op een vroegere bedtijd.”
Met dank aan Kinderslaapcoach Karen Claes.
Meer tips van de slaapcoach:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!