Wat is een postnatale depressie?
10 tot 15% van de kersverse moeders hebben met een postpartum of postnatale depressie te kampen. Waar komt die vandaan en hoe ga je er best mee om?
Postnatale despressie
Een postpartum depressie kan een paar weken tot maanden na de geboorte van de baby optreden, maar begint wel altijd binnen de 6 maanden na de bevalling. Dè oorzaak van een postpartum depressie is nooit gevonden, wel zijn er risicoverhogende omstandigheden en factoren gekend:
- onvruchtbaarheid : doordat er zulke betrouwbare anticonceptiemiddelen zijn, is het tegenwoordig mogelijk je zwangerschap tot op zekere hoogte te plannen.
Als je niet zwanger wilt worden gebruik je anticonceptie en als je zwanger wilt worden, stop je. Met de verwachting dat je dan ook wel snel zwanger zult worden… Helaas is dat niet altijd het geval. 1 op de 10 paren wordt geconfronteerd met vruchtbaarheidsproblemen . Een langdurige periode van infertiliteit voorafgaand aan de zwangerschap is een duidelijke risicofactor voor een postpartum depressie.
- hooggespannen verwachtingen : door diezelfde ‘planbaarheid’ zijn de verwachtingen ten opzichte van de baby en het nieuwe gezin meestal groot. Je maakt allerlei plannen over hoe je leven er straks samen met je baby uit gaat zien en denkt vaak aan je toekomstige baby. Als die dan eenmaal geboren is, kan dat nogal tegenvallen.
- een minder enthousiaste partner : als je partner niet zo in de zwangerschap en de baby geïnteresseerd is als je had gehoopt of als de baby meer gewenst is door jou, kan je steun ontberen en verhoogd kans maken op een postpartum depressie.
- lichamelijke oorzaken : je depressie kan mee veroorzaakt worden door een gestoorde schildklierfunctie of een door de bevalling veroorzaakte bloedarmoede. Beiden zijn makkelijk via een bloedtest op te sporen en zijn behandelbaar.
Een moeder die aan een postpartum depressie lijdt, heeft enorm last van schuldgevoelens. Zowel tegenover de baby, de partner, de andere kinderen, de werkgever.
Hoe herken je een postpartum depressie?
We zetten even de symptomen op een rijtje die op een postpartum depressie kunnen wijzen:
- Je kunt van niets meer genieten , je kunt je nergens meer voor interesseren, je voelt je onmachtig en hopeloos, hebt het gevoel dat je niets meer kunt en ziet de toekomst somber in.
- Je voelt je vreselijk vermoeid en zou de hele dag wel kunnen slapen.
- Je komt maar niet terug op je gewicht van voor de zwangerschap of je gewicht neemt zelfs toe.
- Je hebt het gevoel dat je je baby alleen nog maar mechanisch verzorgt, van genieten van en knuffelen met je baby is geen sprake (meer). Je bent bang je baby iets aan te zullen doen. Je hebt het idee dat je je baby continu in de gaten moet houden en bij je moet hebben of je besteedt juist vrijwel geen aandacht meer aan je baby.
- Sommige vrouwen hebben last van pijn in hun onderbuik en/of hebben verminderde of zelfs geen zin meer in seks.
Ook als je niet alle genoemde symptomen hebt, kan het zijn dat je een postpartum depressie hebt. Herken je één of meerdere symptomen bij jezelf, dan wordt het tijd er wat aan te doen.
Wat doe je eraan?
Neem je eigen gevoelens ernstig. Al te vaak worden dergelijke klachten toegeschreven aan de ‘normale’ aanpassing aan je nieuwe leven, net als depressies aan het eind van de zwangerschap trouwens.
Minstens de helft van de vrouwen met een postpartum depressie hadden al eerder geholpen kunnen worden. Neem dus iemand in vertrouwen, zelfs al valt je dat moeilijk omdat je je schaamt en zich schuldig voelt. Eenmaal de eerste stap gezet is, wordt het vaak makkelijker.
Je huisarts is de aangewezen persoon (je kunt ook je verloskundige of gynaecoloog in vertrouwen nemen). Hij of zij zal naar je luisteren, je onderzoeken en samen met jou een behandeling bespreken.
Ook met professionele hulp kan het nog een hele tijd duren voor je je weer wat beter gaat voelen. Tot dan is alle hulp van je familie en vrienden welkom. Ontwijk ze niet en vraag erom, hoe moeilijk dat ook moge zijn! Zo krijg je zelf eens wat rust. Of tijd om iets leuks met je baby, partner of andere kinderen te doen.