Kinderarmoedeorganisatie: “De sociale kloof werd enkel groter door corona”

Nu het schooljaar 2021-2022, het derde in coronatijden, erop zit, trekt de Belgische kinderarmoedeorganisatie Stichting Pelicano aan de alarmbel. In een bevraging bij haar zorgpartners in Vlaanderen, Wallonië en Brussel zegt 89% dat kinderen in armoede niet alleen een voelbare leerachterstand opliepen.

Impact door maatregelen

Het derde coronaschooljaar zit erop. Hoewel dit jaar een quarantaine ‘enkel’ verplicht was voor klassen met besmettingen, hebben de coronaregels en het afstandsonderwijs een enorme impact gehad op vooral kwetsbare kinderen, pedagogisch én sociaal.

De kloof met leeftijdsgenoten werd groter. Nu het leven bovendien duurder wordt, met daarbovenop een nijpend lerarentekort, vreest de stichting dat de armoedekloof moeilijk te dichten wordt, met negatieve langetermijngevolgen voor kwetsbare kinderen.

Grotere leerachterstand bij kwetsbare kinderen

Cijfers van het Federaal Planbureau tonen aan dat het onderwijsniveau in het algemeen aanzienlijk gedaald is door corona. Het leerverlies wordt geraamd op 53% van de verworven kennis van een normaal schooljaar. Voor talen en wetenschappen stijgt dat cijfer zelfs tot 60%.

Een studie van de KU Leuven toont dat die leerachterstand er vooral is bij kwetsbare kinderen uit een benadeelde omgeving of wiens ouders laagopgeleid zijn.

Christiaan Hoorne, algemeen directeur bij Stichting Pelicano vertelt: “Onze zorgpartners – het CLB, zorgleerkrachten, schooldirecties en sociale diensten – staan dicht bij de kinderen en volgen hun situatie nauw op. Al bijna drie jaar zien zij de groeiende leerachterstand bij kinderen met lede ogen aan. Voor kwetsbare kinderen is het probleem nog groter. Door het afstandsonderwijs en de quarantaineregels werden zij nog dieper in de sociale kloof geduwd. Hun (laagopgeleide) ouders konden vaak niet helpen als ze het moeilijk hebben met bepaald lesmateriaal.”

Op lange termijn verlaagt dat ook verderstudeer- en jobkansen.

Sociaal isolement

Door een gebrek aan middelen wordt ook het sociale isolement groter. Want bijles of ondersteunend lesmateriaal aankopen is onmogelijk.

“De coronaregels waren op bepaalde momenten in de tijdslijn erg soepel. Maar dat betekent niet dat de sociale kloof zomaar terug kleiner kan gemaakt worden. Eenmaal in de vicieuze armoedecirkel is het zeer moeilijk om er weer uit te geraken. Neem bijvoorbeeld een warme maaltijd op school of een cadeautje kopen voor het verjaardagsfeestje van een leeftijdsgenoot. Dat kan allemaal niet voor kwetsbare kinderen, en dan zorgt het sociaal isolement voor nog meer pedagogische problemen op school”, aldus Hoorne.

Volgend schooljaar

Stichting Pelicano blikt alvast vooruit op volgend schooljaar. Helaas verwacht het opnieuw schrijnende situaties, nu het leven nog duurder wordt en het lerarentekort nijpender. De kinderarmoedeorganisatie roept beleidsmakers en scholenkoepels op om na te denken over manieren om de leerachterstand weg te werken met het oog op kwetsbare kinderen.

“We weten dat iedereen in het onderwijs het moeilijk heeft, ook leerkrachten en directies. Toch voelen we ons genoodzaakt om aan de alarmbel te trekken. Alles rondom ons wordt duurder. Met daarbovenop het lerarentekort, verkleint de kans op extra betaalbare ondersteuning voor kwetsbare gezinnen zienderogen. En dat heeft op langere termijn impact op onze maatschappij, niet alleen op economisch, maar ook op sociaal vlak”, geeft Christiaan Hoorne aan.

Meer nieuws uit het onderwijs

• Ode aan de juf of meester: het woord aan de leerkracht
• Groeten uit Zweden: “De school is gratis hier, zelfs de reizen en uitstapjes”
• De schoolvakantie inkorten? “De riem gaat er enkel dan écht af, behalve voor kwetsbare kinderen” 

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!