Pleegouder worden: waarom pleegzorg nog steeds afschrikt (maar je het toch wilt overwegen)
In Vlaanderen wonen meer dan 8.000 kinderen in een pleeggezin. Soms voor enkele maanden of enkele jaren, soms enkel tijdens weekends en vakanties. Ze wonen in een pleeggezin omdat hun ouders het even moeilijk hebben. Toch zoekt Pleegzorg nog heel wat gezinnen die een kind willen opvangen. Niet altijd evident. De reden: pleegzorg schrikt mensen nog steeds af. Waarom boezemt pleegouder worden mensen angst in en waarom wil je die angst misschien toch aan de kant zetten? Onze deskundigen leggen uit waarom pleegzorg een van de mooiste dingen ter wereld is.
Pleegzorg: waarom het nog steeds afschrikt
- Veel mensen weten niet wat pleegzorg is
Hoewel steeds meer kinderen de afgelopen jaren een warm nest vonden in een pleeggezin, blijft pleegzorg iets waar veel ouders of kandidaat wensouders terughoudend tegenover staan.
Jan Brocatus, woordvoerder voor Pleegzorg Vlaanderen: “Ten eerste weten mensen vaak niet altijd wat pleegzorg juist inhoudt. De meesten denken bij het woord ‘pleegzorg’ ook meteen aan de langdurige variant, waarbij je een kind bijna altijd voor een jaar of veel langer in huis hebt, terwijl er ook veel andere soorten zijn. Zo kun je ook ondersteunend pleegzorg bieden door bijvoorbeeld kinderen in nood op te vangen tijdens vakanties of in het weekend, zodat de ouders zelf terug op adem kunnen komen, of kun je kiezen voor korter durende pleegzorg of crisispleegzorg waarbij je je thuis openstelt voor kinderen in acute noodsituaties. (Meer info vind je hier.)
2. Pleegzorg is tijdelijk: je kind blijft contact houden met z’n ouders
Ten tweede schrikt ook de tijdelijkheid van pleegzorg af: pleegzorg is niet hetzelfde als adoptie. Als pleegouder neem je de zorg voor een kind tijdelijk van de ouders over, omdat die de zorg om allerlei uiteenlopende redenen niet meer zelf kunnen dragen.
Jan Brocatus: “Afhankelijk van hoelang de pleegzorg duurt, ontwikkel je als pleegouder natuurlijk een enorm hechte band die bijna in niets verschilt van ouder zijn van je eigen kind. Wat wel anders is, is dat het contact tussen een pleegkind en zijn echte ouders tijdens de pleegzorg zoveel mogelijk bewaard wordt, althans in de mate van het mogelijke en zolang dat in overeenstemming is met de noden van het kind. Vanaf het moment dat de ouders weer zelf voor hun kind kunnen zorgen, keert het kind ook terug naar zijn oorspronkelijke thuis en daarvoor schrikken veel mensen nog terug.”
Je kunnen binden aan een kind dat ook nog een paar andere ouders heeft en dat daar – in het beste geval – ooit naar terug zal keren, is niet makkelijk. Het vergt maturiteit, intimiteit kunnen toelaten met in je achterhoofd al de wetenschap dat je ook ooit weer zult moeten loslaten. Ook het contact met de ouders zelf kan soms een drempel zijn: “Je eigen kind kan je immers volledig opvoeden naar jouw normen en waarden. Een pleegkind opvoeden doe je in samenspraak met de biologische ouders, die blijven hun stem hebben.”
3. Pleegkinderen komen met een rugzakje
Tot slot schrikt ook het rugzakje waar veel pleegkinderen onvermijdelijk mee komen aanzetten af. “Op zich niet verwonderlijk”, legt Jan Brocatus uit. “Pleegkinderen komen vaak uit zeer moeilijke thuissituaties: thuisloosheid, alcohol- of drugsmisbruik en psychische of psychiatrische problemen zijn geen uitzondering. Ook het feit dat deze kinderen uit hun netwerk en leefwereld worden weggerukt, zorgt vaak al voor problemen. Dat je daar een paar sporen van terugvindt in de opvoeding van een pleegkind, is logisch. De meeste pleegkinderen kampen met een hechtingskwetsuur. Die opvangen vraagt veel inzicht in hoe zo’n hechtingssysteem werkt en hoe je voldoende veiligheid, stabiliteit en geborgenheid aanbiedt om zo’n hechtingssysteem zich weer recht te laten trekken. (Lees hier nog eens hoe veilige hechting werkt en waarom het zo belangrijk is voor een kind.)
Ook te veel warmte en nabijheid is in zo’n geval trouwens vaak geen goed idee: kinderen die gekwetst werden in hun hechting plots overladen met liefde, is te veel ineens. Daarop blokkeren ze en reageren ze vaak averechts. Het vertrouwen en de geborgenheid terug met mondjesmaat binnenbrengen, is de beste aanpak. Hoe je dat precies doet en hoe je kinderen met een hechtingskwetsuur goed kunt leren lezen, leren kandidaat-pleegouders trouwens in ons voorbereidingstraject.”
Pleegouder worden: waarom je het toch wilt overwegen
De liefde is eindeloos
Dat alle extra uitdagingen die bij pleegzorg komen kijken, ruimschoots goedgemaakt worden door de voldoening en de liefde die je eruit haalt, daarvan getuigen de vele positieve pleegverhalen in ons land.
Bettina Geens, vormingsdeskundige in het voorbereidingstraject bij Pleegzorg Vlaanderen en zelf pleegouder van vier kinderen beaamt volmondig: “Pleegkinderen komen met een rugzakje en vragen wat extra aandacht, niet alleen emotioneel, maar ook puur praktisch: extra administratie, de bezoekuurtjes met de ouders, soms ook het contact met de jeugdrechtbank, etc. Maar al die dingen vallen eigenlijk in het niets bij de liefde die je terugkrijgt van een pleegkind.
Je kan een kind in nood een warme thuis geven
Er lopen op deze wereld zoveel kinderen rond die een warme en veilige thuis kunnen gebruiken. Een kind in nood net datgene wat ze het hardste nodig hebben kunnen geven is een van de mooiste dingen die er zijn. Voor dat kind, maar ook voor jezelf.”
Pleegzorg breekt je wereld op en verrijkt je gezin
Bovendien ervaren veel pleegouders pleegzorg ook als een enorme verrijking voor hun gezin: “Ons gezin telt vier pleegkinderen die elk uit een compleet ander gezin en een totaal andere thuissituatie komen. Dat heeft ons gezin enorm verrijkt: niet alleen wat perspectief en visie betreft, maar ook wat je houding naar mensen en menselijke relaties betreft. Dingen die moeilijk lopen, maar die je samen overwint, kunnen je wereld soms openbreken en ervoor zorgen dat je op een heel andere en hechtere manier in het leven en in relatie tot andere mensen komt te staan. Ook op dat vlak is pleegzorg een van de mooiste dingen die je je kunt indenken.”
Zelf interesse om kandidaat-pleegouder te worden? Vraag dan je infopakket aan via de website van Pleegzorg Vlaanderen of schrijf je in voor een infomoment.
Meer lezen over pleegzorg:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!