Stiefouderschap: het samengestelde gezin

‘Wie verliefd wordt, neemt er het hele pakketje bij’, zo wordt wel eens beweerd. Van wie een relatie begint met een partner die reeds kinderen heeft, wordt doorgaans verwacht dat hij of zij ook deze kinderen graag ziet. Plots word je als nieuwe partner meteen ook (stief)ouder. Voor wie reeds kinderen heeft, kan de zorg voor deze ‘nieuwe’ kinderen een belangrijke aanpassing vergen.

Dat kinderen het in het begin vaak moeilijk hebben met de nieuwe partner van papa of mama wordt door iedereen begrepen. De nieuwe relatie betekent voor hen het einde van alle hoop om hun ouders weer samen te krijgen. Daarenboven moeten ze wennen aan de ‘indringer’ die zoveel aandacht van hun ouder krijgt. Dat de nieuwe partner daarentegen het soms moeilijk heeft met zijn ‘stiefkinderen’, kan op minder begrip rekenen.

Toch blijkt dat voor heel wat ‘stiefvaders’ en ‘stiefmoeders’ de liefde voor de kinderen van de partner niet vanzelfsprekend is: ze hebben deze kinderen niet zelf gewenst, hebben hun opvoeding niet van meet af aan meegemaakt en zijn (nog ) niet vertrouwd met hun leefwereld.

Partner en kind moeten aan elkaar wennen

Wordt er van prille moeders stilaan wél aanvaard dat ze niet vanaf de eerste minuut van hun kind houden, dan geldt dit begrip niet voor stiefouders. Nochtans kan elke stiefouder wel meepraten over die eerste, nog terughoudende ontmoeting met het kind (of de kinderen) van zijn partner: aarzelende oogjes die elkaar verkennen, een eerste (poging tot) conversatie,…terwijl de ouder van het kind met een bang hart hoopt dat het klikt tussen beide partijen…

Natuurlijk is er veel kans dat het contact min of meer vlot verloopt, maar liefde op het eerste gezicht is het zelden. Net zoals ‘gewone’ onbekenden met elkaar moeten kennismaken, moeten ook partner en kind aan elkaar wennen. En net zoals het tussen ‘gewone’ onbekenden ontzettend kan meevallen of juist helemaal niet, geldt dit ook voor de nieuwbakken stiefouder en zijn stiefkind(eren).

Hoewel er massa’s boeken, sites en programma’s bestaan over het ouderschap, staan stiefouders op dit gebied vaak in de kou. Toch is ook het begin van het stiefouderschap een ingrijpende gebeurtenis, waar je je best mentaal op voorbereidt. Natuurlijk heb je als stiefouder plots een aantal nieuwe ‘verplichtingen’, maar dat betekent zeker niet dat je jezelf moet wegcijferen.

Maak daarom op voorhand concrete afspraken met je partner. Hoe zie jij je in deze nieuwe rol en hoe ziet je partner het? Zal er sprake zijn van een mede-verantwoordelijkheid van jouw kant, of neemt je partner de belangrijke beslissingen voor zijn rekening? Goede afspraken vermijden een hoop misverstanden achteraf.

Verlopen de eerste contacten met je stiefkinderen niet meteen vlotjes, maak je dan niet onmiddellijk zorgen. De meeste kinderen ervaren het appreciëren van de nieuwe partner als een soort ‘ontrouw’ tegenover hun andere ouder. Een correcte houding van hun ouders zal hen helpen de nieuwe partner stilaan te waarderen.