Elisabeth Lucie Baeten: “Zo jammer dat we allemaal op ons eiland moederen. Die eerste weken en maanden kunnen verdomd eenzaam zijn”
Het moederschap… hoewel we heel hard ons best doen, voelen we ons allemaal weleens onzeker. Doen we het wel goed genoeg? En hoe spelen andere mama’s het klaar? Elke maand praten wij met een mama over haar kleine succesjes maar ook over wat niet zo goed loopt. Deze week: auteur, scenarist, podcastmaker en influencer Elisabeth Lucie Baeten.
Wie is Elisabeth Lucie Baeten?
- Mama van Alys (4) en Amos (2), getrouwd met Vincent
- Scenarist en podcastmaker
- Auteur, haar laatste kinderboek ‘En ze leefden nog’ is razend populair
- Deelt op Instagram openhartig over mama zijn, slapeloze nachten en gezondheid, en gebruikt haar community ook om belangrijke onderwerpen als de crisis in de kinderopvang aan te kaarten
Heeft het moederschap jou veranderd?
“Ik ben al bijna vijf jaar mama, dat klinkt best lang nu ik er zo bij stilsta. Mijn karakter is niet veranderd, maar mijn prioriteiten zijn wel verschoven. Mama zijn is zo belangrijk: de kinderen komen altijd en overal eerst. Ik kon me niet voorstellen hoe dat voelde tot ik zelf mama werd. Ik doe nog altijd dezelfde dingen graag, maar als er iets scheelt met een kind of het is ziek, dan neemt dat alles over.
Toen Alys er was, heb ik lang gedacht dat ik maar één kindje wilde. Ik ben zelf de vierde in een gezin van vier, en heb soms aandacht moeten missen. Ik wilde dat mijn kindje niet aandoen: het leek mij heerlijk dat Alys alle aandacht voor zichzelf kon hebben. Toen we besloten dat we toch een tweede wilden, was ik na drie weken al zwanger. Dat was spannend, maar het blijkt een match made in heaven: Alys heeft heel graag kindjes en is heel zorgzaam en lief voor Amos, en Amos lacht zich een kriek met zijn grote zus. Wij kunnen met twee in de zetel zitten kijken hoe ze samen spelen en dan denken: het is het toch waard om er twee te hebben.”
Voor veel ouders is een tweede kind nochtans een pak zwaarder.
“Het mes snijdt aan twee kanten. Bij Amos ben ik veel minder onzeker. Na de geboorte van Alys was ik bijna obsessief bezig om dat moederen goed aan te pakken. Ik noteerde bijvoorbeeld al haar dutjes in een app en wilde dat er maximum drie uur tussen ieder dutje zat, maar ze was een slechte slaper en dat lukte nooit. Het gevolg was dat ik enorm veel stress had. Het is zeker een jaar zo geweest. Bij Amos was ik iets zelfzekerder.
We hadden wel zwaar onderschat hoe vermoeiend dat tweede kind is. Je denkt dat het hetzelfde zal zijn, maar je start met een heel groot slaaptekort. Ik ben bij Amos na negen weken moeten stoppen met borstvoeding omdat ik het letterlijk niet meer kon. Ik heb een paar nachten meegemaakt dat heel mijn lichaam pijn deed van kop tot teen als hij aan de borst lag. Flesjes waren de enige haalbare optie. Niet veel later heb ik een moment meegemaakt dat ik niet uit met mijn bed kon, fysiek denk ik dat ik op het randje van een parentale burn-out zat. Vroeger dachten wij dat één kind al zwaar was, nu denken we: dat valt nog mee (lacht).”
Je hebt de podcast ‘Tater bij de wijn’, schrijft scenario’s, schrijft tussendoor nog eens brieven naar de minister… Hoe combineer je het allemaal?
“In de eerste plaats zeg ik alleen maar ja tegen opdrachten die ik heel tof vind. Ik besef heel goed dat ik in een extreme luxepositie zit: ik heb een job gevonden die ik echt leuk vind. Voor andere mama’s jaloers worden: ik heb eerst acht jaar stomme kantoorjobs gedaan hoor (lacht). Dat ik mezelf ondertussen goed ken, is ook een meerwaarde: ik ben een ochtendmens, mijn meest productieve uren zitten ergens tussen 8 uur en 11 uur. Ik ben een heel snelle werker en zorg dat ik in die uren zoveel mogelijk gedaan krijg. Na 11 uur krijg ik meestal mijn klop, toen ik echt weinig sliep, was dat nog erger. Ik ben zelfstandige, dus hoef niet heel veel verantwoording af te leggen over wanneer ik iets doe, zolang het maar gedaan isF. En ik werk trouwens wel soms op zondagochtend, bijvoorbeeld. Mijn boek ‘En ze leefden nog’ heb ik voornamelijk in de weekends geschreven: ik trok me dan terug in de slaapkamer met mijn laptop.
Wanneer ik een belangrijke deadline heb – als we een dossier moeten indienen voor een nieuwe reeks bijvoorbeeld – dan moet ik soms wel even over mijn grenzen gaan. Dan weet ik dat ik van mijn gezin een halve dag in het weekend moet krijgen of de kans moet krijgen om alleen te gaan wandelen, alleen zijn is voor mij heel belangrijk om terug te kunnen opladen.
We hadden de intensiteit van een tweede kind zwaar onderschat. Je hebt al een groot slaaptekort. Ik ben na negen weken borstvoeding moeten stoppen omdat mijn lichaam letterlijk van kop tot teen pijn deed als Amos aan de borst lag
Een moeilijke voor veel mama’s: tijd nemen om alleen te zijn. Dat lukt je goed?
“Mijn man Vincent weet heel goed dat ik dat nodig heb, en ik ben ook niet bang om het te vragen. En ik durf ook veel beter neen zeggen tegen dingen dan voor ik moeder was. Gelukkig moet ik dat niet vaak doen. Maar af en toe gebeurt het wel. Als ze mij vragen om te komen voorlezen in een uithoek van het land, zeg ik met spijt in het hart neen. Ik rijd niet met de auto, want ik heb rijangst. Drie uur op de trein zitten om een halfuur voor te lezen, is helaas te veel.
En hoewel ik mijn vriendinnen doodgraag heb, lukt het soms even niet. Op die momenten laat ik aan hen weten dat ik even geen tijd heb voor leuke vriendinnendingen. De druk van al die dingen te moeten doen, wordt mij mentaal soms te veel. Dan focus ik enkel even op wat écht moet. Ik stuur dan gewoon ‘Sorry, hier komt even een kind- en werkfase aan.’ Meestal als het bericht is verzonden, is de druk al wat van de ketel. Vaak stuur ik na een week alweer eens een berichtje om af te spreken; dat ik het heb kunnen uitspreken, is soms al genoeg.
Ik heb een lichaam dat aangeeft wanneer het te veel is. Ik ben hoogsensitief, voor veel mensen klinkt dat nog altijd wollig, maar dat is het niet. Prikkels komen bij mij gewoon hard binnen en ik moet de tijd en ruimte hebben om die te verwerken. Toen Alys zes maanden oud was, was ik compleet overprikkeld. Het was een helse periode, ik was in dat halfjaar nooit alleen geweest, en heb toen geleerd dat ik soms tijd voor mezelf moet nemen. Dat hoeven trouwens geen heel grote dingen te zijn: gewoon eens anderhalf uur gaan wandelen, of even alleen zijn in de thuis is al voldoende voor mij. Ik hoef geen vier dagen op vakantie, al zou dat eigenlijk ook wel leuk zijn (lacht).”
De stress van alle dingen tegelijk, geeft mij soms te veel mentale onrust. Ik stuur dan naar mijn vriendinnen ‘nu even een enkel-kind-en-werk-fase’. Vaak is dat al voldoende om mij beter te voelen
Kinderen zijn vermoeiend. Jij bent openhartig over de slapeloze nachten. Hoe is het nu?
“Ik durf voorzichtig te zeggen dat het beter gaat. Al denk ik dat andere ouders onze huidige situatie misschien nog altijd slecht zouden vinden. Amos valt nu alleen in slaap, hij slaapt in een groot bed met dinolakentjes, dus hij is blij dat hij naar zijn bed kan (lacht). Hij wordt minstens één keer per nacht wakker, dan geven we hem een flesje. Bij Alys – ze is vier – moeten we blijven liggen tot ze slaapt. Ze wordt dan terug wakker rond middernacht, en komt daarna bij ons in bed liggen. Dat is nog altijd geen perfecte situatie, maar we komen van zó ver dat dit heel erg goed is. Ik denk dat we nu allemaal wel ongeveer voldoende slaap hebben.”
De fysieke klachten van een slaaptekort zijn zwaar, maar het ergst is het emotionele aspect. Als je je kind niet kunt troosten, breekt je moederhart
Slaapgebrek is zowat het ergst: als míjn zoontje een paar nachten niet goed slaapt, denk ik al dat ik het niet meer aankan. Hoe overleef je?
“Ik ook hoor! Amos sliep het eerste anderhalf jaar van zijn leven heel slecht. Het ergste vond ik dat hij altijd ziek was: hij had de hele tijd oorontstekingen, reflux of iets anders. Als je zoontje de hele tijd pijn heeft, breekt je moederhart. Ik was niet alleen fysiek compleet uitgeput omdat ik de hele tijd moest opstaan, ik had ook enorm veel stress omdat ik mijn kind niet getroost kreeg. En zelfs als de kinderen even sliepen, lag ik de hele tijd klaar om het volgende geluid te horen. Ik kreeg er paniekaanvallen van. Dat vloeide dan ook nog eens over in een medisch moeilijke periode voor mij. Op ons dieptepunt zat dat heel hoog bij zowel Vincent als mij, we waren twee mensen die allebei doodop waren. Nu zijn we daar langzaamaan aan het uit kruipen, maar ik vind het nog steeds verrassend dat het ons is gelukt: we hebben viereneenhalf jaar zeer slecht geslapen.”
Ouder worden, verandert iets aan je relatie. Ik kan wel tippen dat je elkaar niet uit het oog moet verliezen, maar ik kan niet zeggen dat het bij ons nooit gebeurde
Wat doet kinderen krijgen met je relatie?
“Vincent en ik zijn al samen sinds ons zeventiende, we kenden elkaar al tien jaar voor Alys er was. We hadden heel sterke funderingen en dachten elkaar door en door te kennen, maar dan komt dat kind er, en dan besef je toch dat je elkaar nog niet 100% kent. Ik vond het moederschap een gigantische verandering: ik was opeens mama van Alys, ik ben daar achteraf gezien iets te hard op gesprongen, dat leek op dat moment mijn enige taak nog. En het was zo overweldigend, ik was zo moe. Je ziet elkaars slechtste versies als je pas ouder bent. Vermoeidheid doet iets met een mens.
We zijn zeker niet alleen hoor, integendeel: mijn vriendinnen gingen allemaal door gelijkaardige moeilijke fases. Niemand zegt dat op voorhand, ik was daar echt niet op voorbereid: daarom vind ik het belangrijk om daar eerlijk over te zijn. Ik kan nu wel tippen dat je elkaar niet uit het oog moet verliezen, maar dat wil niet zeggen dat dat bij ons met momenten niet is gebeurd. Het is dan een kwestie van elkaar terug vinden. En als je goed slaapt, lukt dat waarschijnlijk nog sneller dan bij ons.”
Dat terugvinden, hoe pakten jullie dat aan?
“Toen Alys een paar maanden oud was, wilde Vincent nog eens leuke dingen doen met mij. Hij stelde ‘A Day of Fun’ voor, verwijzend naar Joey & Janices Days of fun uit Friends. Overdag zouden we samen een leuke activiteit doen om daarna naar huis te gaan om Alys in bed te leggen (hij wist dat ik dat nooit aan iemand anders zou overlaten), en de dag zou afgesloten worden met een etentje samen. Het was zó leuk, gewoon eens terug een koppel zijn, volwassenen onder elkaar. Nu kijk ik heel hard uit naar die dagen! We zijn vorig jaar zelfs drie dagen naar Parijs gegaan. Ik mis mijn kinderen dan wel heel hard, maar mijn schoonmama overlaadt me dan met foto’s en filmpjes, heerlijk vind ik dat. Zo’n Day of Fun is alweer even geleden, het lukt even niet door gezondheidsproblemen.”
Ik kan onzeker zijn over hoe ik het opvoeden aanpak, ik wil dat mijn kinderen al hun emoties kunnen laten zien
Die gezondheidsproblemen maken het waarschijnlijk nog zwaarder.
“Zonder te veel in detail te willen treden: ik heb drie operaties ondergaan in de voorbije maanden, en moet er binnen twee weken nog eentje ondergaan. Het moeilijkst vind ik dat ik niet mee kan doen met de kinderen. Na de vorige operatie lag ik in mijn bed en ik hoorde ze beneden giechelen en gillen, en ik baalde echt dat ik te zwak was om mee te spelen. Dat is voor mij het grootste stuk van de mentale strijd aan ziek zijn: het gevoel dat je dingen mist. Voor de kinderen is dat natuurlijk ook niet leuk: ‘mama ligt wel in de zetel, maar kan ons niet oppakken of meespelen’. Ze zijn bovendien te jong om het te begrijpen. Toen ik na een vorige operatie een videocall deed met Vincent, zag Alys me, en ze is in huilen uitgebarsten. Het is niets levensbedreigend, maar ze was zo geschrokken van hoe ze mij zag. Ik wil niet weten wat dat moet zijn als mama’s heel ernstig ziek zijn. Voor Vincent is het ook heel zwaar: hij staat er op die momenten alleen voor. Wij zijn van Leuven naar Antwerpen verhuisd, we hebben geen mensen in de buurt die snel kunnen inspringen. Hij moet nu vaak alleen dingen doen met de kinderen, ik hoop dat het snel voorbij is.”
Op Instagram lijk je heel zelfzeker. Zijn er ook dingen rond het moederschap waarover je nog steeds onzeker bent?
“Ja! Ik wil het moederen echt heel goed doen, en ik weet wel dat dat niet altijd kan, maar kan het niet goed loslaten. Ik vind het heel belangrijk dat kinderen al hun emoties mogen hebben en tonen, dat is iets wat wij – en dan bedoel ik heel mijn generatie – gemist hebben. In negen van de tien gevallen lukt me dat ook. Maar dan is er dat ene geval op tien waarop ik zeg ‘stop nu eens met wenen’ of ‘je moet nu niet boos zijn’. Ik merk dat ik zelf vaak nog in die gekwetste-kind-modus ga, en dan zeg ik dus zo’n dingen. Ik weet dat het geen nut heeft om te roepen tegen een kind, dat begint harder te wenen, ik roep daarop nog eens en voor dat je het weet, zit je in een cyclus van triestheid. Dat probeer ik echt te vermijden.
Voor mij is dat ook een signaal dat ik weer even tijd voor mezelf moet nemen, meestal gebeurt zoiets als ik zelf veel stress heb of heel vermoeid bent. Een huilend kind werkt ook heel overprikkelend: dat lawaai kan me echt mijn verstand doen verliezen. Gelukkig houdt Vincent daar rekening mee. Ik vraag dan om een halve dag met de kinderen naar mijn schoonouders te gaan bijvoorbeeld, dat is voor iedereen plezant. Als één iemand vol stress zit, is het beter om die even alleen te laten, anders heeft binnen de kortste keren heel het gezin ruzie.
Waar ik absoluut géén last van heb: van die mama’s op Instagram die perfecte cakes bakken. Daar kan ik mij perfect over zetten. Wij bakken lelijke koekjes, maar het is plezant, en dat is voldoende. En als we geen perfect zelf geknutseld werk hebben voor de juf aan het einde van het jaar, dan gaan we wel iets kopen. Mijn kinderen kijken ook uren tv. Ik was zo blij toen Amos groot genoeg was om langer dan drie minuten alleen tv te kijken. Als ik mama’s op Instagram zie posten: ‘Oei, veel schermtijd vandaag: 45 minuten’, dan moet ik lachen. Onze dag begint met minstens een uur tv zodat wij andere taken kunnen doen. Ik troost mijzelf met het feit dat ze er ook wel iets van leren. Ziek zijn maakt op dat vlak heel nederig: ‘Als het werkt, werkt het’ is momenteel ons mantra. Nu ik met mijn gezondheid sukkel, willen we vooral dat de kinderen zich geliefd voelen en dat ze eten krijgen, en dat doe ik dan liever met die lelijke koeken (lacht).”
Dat eten is ook nog een moeilijke voor veel ouders. Hoe lukt dat bij jullie?
“Alys eet heel goed, ze heeft grappige voorkeuren. Ze eet graag hummus en haar lievelingseten is witte bonen in rode saus, gisteren heeft ze er twee borden van gegeten (lacht). Amos is veel moeilijker op dat vlak. Hij wil niet aan tafel eten. Een paar maanden geleden stond er een boeket op tafel en hij zag een vlinder in één van die bloemen. Geen echte, maar hij zag het er wel in. Hij heeft schrik van vlinders en is in paniek geschoten. Sindsdien is de tafel een no go zone. Als we hem aan tafel proberen te zetten, wil hij meteen naar de zetel. We geven hem daar dan zijn eten: ‘als het werkt, werkt het’.
We eten standaard redelijk gezond. Ik ben vegetariër, dus thuis eet iedereen bijna altijd mee vegetarisch. En omdat ik enkel volkorenbrood mag eten, krijgen de kinderen dat ook. Een goede basis van vezels is er zeker. Maar niets is perfect hoor: we draaien hagelslag in de cornflakes ’s morgens en de kinderen krijgen ook koeken.
Op restaurant gaan is geen optie, met een twee- en vierjarige is daar niets ontspannend aan. Wij eten zelfs apart: de kinderen eten hun maaltijd om 17 of 18 uur, wij eten om 19.30 uur als de kinderen in bed liggen. Dat moment voor ons twee vind ik zalig: meestal eten we voor de tv. Amos heeft het van geen vreemden.”
‘Als het werkt, werkt het’, is ons mantra momenteel. We willen dat onze kinderen zich geliefd voelen en dat er eten is. Dat kan ook met lelijke koeken en extra tv-tijd
Tussen al dat moederen door heb je ook nog een kinderboek geschreven. ‘Ariël wil geen ballet en Doornroosje is te moe om ongevraagd gezoend te worden’.
“Ik ben fan van sprookjes, maar in sommige van die verhalen speelt de prinses wel de hoofdrol, maar heeft ze letterlijk geen tekst. Hallucinant toch? Ik wilde die prinsessen een stem geven. Initieel zou het een boek voor volwassenen worden, want het idee kwam er na een van mijn columns in Knack. Achteraf besloot ik dat ik kinderen al van jongs af aan de juiste waarden wilde meegeven. Dat het boek zo’n groot succes is, had ik totaal niet verwacht. Dat het nu in duizenden gezinnen wordt voorgelezen, maakt me heel gelukkig.“
Heb je nog een ultieme mama-tip?
“Ga naar nieuwe mama’s toe en help ze! Het is zo jammer dat we dat moederen allemaal op ons eigen eilandje lijken te doen. Ik word kotsmisselijk van die uitspraak ‘It takes a village to raise a child’. Die uitspraak klopt: iedereen heeft zo’n village nodig, maar tegelijkertijd heeft letterlijk niemand er een. Zelfs met een goede partner heb ik mij in die eerste weken en maanden met momenten ontzettend eenzaam gevoeld. Enkel mama’s die ook recent een kind hebben gehad, begrijpen dat. Ik pleit daarom voor hulp bieden aan elkaar. Ook als mama’s zeggen dat ze dat niet nodig hebben! Ga een keer een namiddag op bezoek, neem de buggy en ga wandelen, zodat de mama even een bad kan nemen of gewoon zelfs even alleen kan huilen als ze daar nood aan heeft. Een van mijn beste vriendinnen is nu zwanger, en ik ben heel blij dat mijn kinderen al wat groter zijn. Ik kan op mijn fiets springen en haar gaan helpen. Het zou mooi zijn als we dat allemaal wat meer zouden doen.”
3 snelle vragen:
- Wat is jouw favoriete kidsproof gerecht? “Mijn ultieme tip: courgette raspen. Als ik een quiche of pizza maak en ik leg er schijven courgette op, kan ik het vergeten. Maar als ik die rasp, denken ze dat het onderdeel is van de saus en is het prima. Ook een topper: pizzabodems of pasta op basis van groenten, tegenwoordig kun je die kopen: die gaan hier heel vlot binnen en ze hebben toch wat groenten binnen. Succesgerecht van het moment: rodebietenpasta – de kleur alleen al – met wat vegetarisch gehakt en saus waarin de groenten gemixt zijn.
- Wat is jouw favoriete plek om met de kinderen naartoe te gaan? “Op restaurant gaan doen we niet, dat is een hel met twee kinderen. Als we toch willen aperitieven, doen we dat bij Bar Stark. Ik ga daar vaak heen om te werken en als het warm is, gaan we er ook weleens met de kinderen. Er is een heel grote tuin zodat ze kunnen ravotten. We pakken een voetbal mee, er zijn hangmatten. Daar hebben we al fijne momenten gehad met ons vier.”
- Wat is de beste aankoop als mama? “Zonder twijfel een discobal met felle kleuren. We hebben er ook een micro bij. De kinderen worden daar heel vrolijk van: lekker dansen in de woonkamer. Als er mensen voorbij lopen, zullen ze ons ongetwijfeld speciaal vinden: dan lopen er twee – meestal naakte – kinderen te springen in felle lichten terwijl Baby Shark door de boxen galmt.”
Elisabeths boek lezen? En ze leefden nog (Uitgeverij Vrijdag – € 20) is hier te koop.
Meer verhalen van mama’s:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!