Jeugdhulp bereikt steeds meer kinderen en jongeren

Meer kinderen en jongeren die opgroeien in een moeilijke thuissituatie vonden in 2019 de weg naar de jeugdhulp. Dat blijkt uit het jaarverslag van agentschap Opgroeien. “De ambitie blijft om in te zetten op vroege hulp voor kwetsbare ouders zodat kinderen en jongeren zoveel mogelijk thuis kunnen opgroeien.”, zegt Katrien Verhegge, administrateur-generaal van Opgroeien.

Stijging van 10% sinds 2017

In 2019 bereikten jeugdhulpvoorzieningen en pleegzorgdiensten samen 21.519 kinderen en jongeren, een stijging met 10% sinds 2017. Ook bij het Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap konden 24.612 jongeren terecht, 3% meer in vergelijking met vorig jaar.

“We helpen meer kinderen en jongeren wanneer ouders de opvoeding niet meer alleen kunnen dragen”, zegt Bruno Vanobbergen, algemeen directeur van agentschap Opgroeien. “Het gaat dan om ouders die worstelen met een verslavingsproblematiek, niet over voldoende opvoedingsvaardigheden beschikken of die hulp inroepen bij de zorg voor hun kind met een beperking.

Vaak gebeurt dat vrijwillig, maar vorig jaar moest ook de jeugdrechtbank meer ingrijpen. Het aantal kinderen en jongeren in verontrusting, die worden begeleid door een jeugdrechter, nam toe: van 14.102 in 2017 naar 14.897 in 2019. De cijfers tonen aan dat we waakzamer zijn om gepaste hulp in te schakelen, wanneer dat nodig is. Kinderen moeten immers in veilige omstandigheden kansrijk kunnen opgroeien.”

Laagdrempelige hulp

De intensieve jeugdhulp stijgt, maar de nadruk lag het afgelopen jaar vooral bij laagdrempelige, vroege hulp. “We willen Jeugdhulp zoveel mogelijk binnen het eigen gezin introduceren”, zegt Katrien Verhegge, administrateur-generaal van agentschap Opgroeien. “Met Eén-Gezin-Eén plan bijvoorbeeld, waarbij een laagdrempelig netwerk meteen in actie schiet bij de eerste signalen van mogelijke problemen in een gezin. Deze aanpak rollen we de komende maanden verder uit over heel Vlaanderen.

Initiatieven zoals Signs of Safety en de OverKop-huizen worden vaker ingezet. Het is cruciaal om te focussen op de krachten van kwetsbare gezinnen, zodat kinderen -waar mogelijk – en met de juiste ondersteuning, thuis kunnen opgroeien. Dat doen we als Jeugdhulp niet alleen: we bouwen aan bruggen met onderwijs en jeugdwerk om met z’n allen oog te hebben voor gezinnen die het moeilijk hebben.”

Aantal wachtenden stabiliseert

Heel wat kinderen en jongeren kunnen al een beroep doen op intensieve jeugdhulp, anderen wachten nog op het juiste aanbod. “Eind 2019 wachtten in totaal 2.504 kinderen en jongeren op gespecialiseerde en intensieve jeugdhulp, tegenover 2.855 in 2018”, zegt Katrien Verhegge. “Laagdrempelige jeugdhulp, zoals contextbegeleiding, bleef voor die doelgroep intussen altijd mogelijk. Daarnaast telden we 3.039 jongeren die al intensieve hulp kregen, maar die in aanmerking kwamen voor een andere vorm van hulpverlening. Het aantal wachtenden dat ondertussen is geholpen met een alternatief neemt jaar na jaar toe.”

Zorgzame samenleving

Minister van Welzijn Wouter Beke (CD&V) stelt dat jeugdhulp niet alleen mag staan om kinderen en jongeren in een moeilijke situatie op te vangen: “Een grotere vraag naar jeugdhulp zegt ook iets over hoe het gaat met onze samenleving. Oorzaken van de druk die kinderen en jongeren ervaren, de problemen waar gezinnen mee worstelen en die uiteindelijk soms leiden tot de nood aan jeugdhulp liggen ook in veranderingen in ons maatschappelijk weefsel.

Bij de voorstelling van mijn beleid in oktober 2019, zei ik: ‘De muur tussen volwassenen en andermans kinderen lijkt hoger dan ooit.’ Laat ons daarom ook van het uitbouwen van zorgzame buurten een prioriteit maken, een buurt waar jongeren zich soms wat bekeken, maar altijd veilig en geborgen voelen.”

Het jaarverslag Jeugdhulp vind je terug via www.jaarverslagjeugdhulp.be.

Zeker ook lezen:

• Lange wachtlijsten in de jeugdhulp:”Waarom trekt niemand aan de alarmbel?”
• Trauma na mishandeling: zo kun je kinderen herkennen en helpen
• Kinderen in nood tijdens deze coronacrisis: jongerenadviseur trekt aan de alarmbel