Oorontstekingen bij je kind: wat nu?

Ai ai, je kleintje is hangerig, koortsig en klaagt — als het al wat groter is — over pijn in zijn oortjes. Een oorontsteking is dan vaak het pijnlijke verdict. Maar hoe herken je een oorontsteking nu en wat doe je best?

Oorontstekingen bij kinderen

Oorontstekingen komen vooral bij kinderen voor. Vaak beginnen ze met een verkoudheid, die het slijmvlies van de neus- en keelholte doet opzwellen. Of een kind al dan niet vatbaar is voor oorontstekingen, hangt samen met heel wat factoren.

Oorontstekingen: waarom vooral bij kinderen?

NKO-arts Christian Desloovere: “Dat heeft te maken met de buis van Eustachius, de verbinding tussen de neus- en keelholte en het middenoor. Bij kinderen werkt die nog niet optimaal: hij is korter dan bij volwassenen en bestaat nog voor twee derde uit kraakbeen, een vrij soepel materiaal, in plaats van uit been. Daardoor kunnen infecties makkelijk vanuit de neus omhoog kruipen naar het oor.”

De signalen van oorontstekingen

• Baby’s zijn vaak prikkelbaar en lastig. Ze grijpen naar hun oor of wrijven erover.
• Kleintjes met een oorontsteking beginnen vaak te huilen als je ze in bed of in de box legt. De doorbloeding in het hoofd neemt dan even toe, waardoor het oor ‘klopt’.
• Peuters kunnen ook braken of klagen over buikpijn. Daarmee geven ze aan dat ze zich niet lekker voelen.

Wel of niet naar de huisarts?

• Baby’s en peuters tot twee jaar laat je best onderzoeken door een arts, omdat een oorontsteking bij hen makkelijker tot complicaties leidt. In uitzonderlijke gevallen kan de ontsteking bijvoorbeeld uitbreiden naar het been achter het oor. Als de ontsteking richting hersenen gaat, kan ze hersenvliesontsteking veroorzaken.
• Bij oudere kinderen geneest het oor vaak vanzelf. Het trommelvlies barst spontaan, waardoor het ontstoken vocht eruit kan lopen. Je kunt de pijn verlichten door paracetamol (siroop of zetpillen) te geven. Om de neus goed schoon te houden, spoel je het regelmatig met een fysiologische zoutoplossing. Eventueel zijn ontzwellende neusdruppels een optie. Is er na een tweetal dagen geen beterschap? Ga dan naar de huisarts die — alleen als dat echt nodig is — antibiotica kan voorschrijven.
• Laat je kind vaker drinken als het verkouden is. Bij het slikken gaat de eustachiusbuis open en kan het slijm weg. Een fopspeen heeft hetzelfde effect.

Buisjes: hét wondermiddel?

“Elke oorontsteking laat echter een litteken achter, hoe klein ook”, legt kinderarts Petra Schlichting uit. “Een kind dat veel ontstekingen heeft in korte tijd, kan blijvende gehoorschade oplopen, doordat er een gaatje in het trommelvlies komt. Bovendien moeten we vaak antibiotica geven bij een oorontsteking en dat is niet goed.

Argumenten genoeg om buisjes te overwegen. En die hebben hun nut wel degelijk bewezen, volgens specialisten. Bovendien zijn buisjes de oplossing in het geval van een ‘lijmoor’: bij kinderen die vaak last hebben van een oorontsteking, kunnen vocht en slijm zich ophopen achter het trommelvlies. Het kind hoort dan minder goed, met als gevolg een verstoorde taal- en/of spraakontwikkeling. Het effect van buisjes is dan vaak spectaculair. Na een paar weken merk je dat die kindjes in een ongelooflijk tempo leren praten.”

Dat artsen te makkelijk zouden kiezen voor buisjes, vindt kinderarts Petra Schlichting onzin. “Een volledige narcose blijft — hoe klein ook — een risico. Geen enkele arts neemt dat zomaar. De ingreep gebeurt trouwens altijd in overleg.”

Zo werken buisjes

Eigenlijk kun je het oor vergelijken met een fles: als die vol zit en je keert ze snel om, loopt het water er niet uit. De flessenhals is in dit geval de buis van Eustachius, de bodem is het trommelvlies. Als je in de bodem een gaatje maakt, kan het water weglopen.

• Met buisjes maakt de arts dus eigenlijk een gaatje in het trommelvlies. Zo kan de vloeistof er makkelijker uit via de eustachiusbuis. Buisjes blijven bij kinderen ongeveer zes maanden tot één jaar zitten.
• Daarna worden ze spontaan afgestoten. Het trommelvlies groeit nadien gewoon dicht.

De tijd dat een kind met buisjes niet mocht zwemmen, is trouwens al lang voorbij. De nieuwe buisjes zijn statisch geladen, zodat er niet zo makkelijk water in komt. Duiken is wel af te raden: er ontstaat dan meer druk, die via de buisjes naar het binnenoor gaat.

Lees ook:

• Darmkrampjes: tips om de pijn te verzachten
• Doorkomende kiezen: wat zijn de symptomen en hoe verzacht je de pijn?
• Baby’s en pijn: de pijnobservatieschaal

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!