Wat muziek doet voor baby’s

Kinderen houden van muziek maar werkt het ook bevordelijk? We gingen ten rade bij Hilde Van Beveren, docente muzikale vorming voor kindjes jonger dan 4 en lesgeefster Kinderklanken bij vzw de Notenboom.

Hilde gebruikt haar kennis, ervaring en leerstof om een antwoord te geven op onze vragen.

Wat doet muziek met baby's en kinderen?
"Al vanuit de moederschoot kan een kind, rond de leeftijd van 20 weken geluid horen. Die geluiden zal het kind na de geboorte herkennen. Muziek heeft dus op die leeftijd vooral een bindend doel . Het zal de band tussen ouder en kind versterken door herkenning. Vooral zingen vindt een baby aangenaam, maar het lokt ook bewegingsreacties uit."

" Verder is in het eerste levensjaar muziek- en taalontwikkeling nauwelijks te onderscheiden. Als kinderen veel naar muziek luisteren zullen ze zich trainen in 'luisteren', iets erg cruciaal voor een goede spraakontwikkeling. Je moet wel opletten. Baby's kunnen geluid moeilijk filteren. Dwz dat ze in staat zijn slechts één geluid per keer te horen. De radio een hele dag aanzetten werkt dus niet bevorderlijk maar net heel vermoeiend. Tenslotte roept muziek bij kinderen, net als bij volwassenen, gevoelens op. Het maakt hen vrolijk of rustig ."

Waarom is dat goed?
"De geluiden bij baby's in de moederschoot zorgen ervoor dat het kind bij de geboorte alreeds vertrouwde geluiden kent. Het zal hem een kalmerend en veilig gevoel geven. Ook ontstaat er via bepaalde 'oudergeluiden' een emotionele verbinding , zoals ik al zei. De bewegingsreacties die muziek dan weer uitlokt, stimuleert hun fijne en grove motoriek ."

" De gevoelens bij muziek kunnen dan weer handig van pas komen om een kind in slaap te wiegen of op te beuren. Er zijn voor elk doel gepaste liedjes op de markt. Ook taalontwikkeling is een voordeel van muziek. Nonsensliedjes zorgen ervoor dat baby's taal-eigen klanken gaan leren kennen. Echte liedjes, versjes en herhalende woorden helpen iets oudere peuters dan weer bij het uitbreiden van hun woordenschat. Bij imitatie van geluid en klanken leren ze hun eigen stem en mogelijkheden kennen. Dit is bevorderlijk voor zingen en spreken."

Hoe kan je kinderen zelf stimuleren?
"Een kind leert van de mensen die hem verzorgen. Door zelf te zingen of versjes voor te dragen of samen muziek te maken, stimuleer je hen in hun muzikale ontwikkeling. Je kan dit doen tijdens dagdagelijkse activiteiten zoals wassen, aankleden en gaan slapen. Je begeleidt deze activiteiten dan met gepaste liedjes. Het is trouwens ook heel belangrijk voor jonge kinderen om muziek te koppelen aan bewegingen. Er zijn tal van speelgoeditems op de markt waarbij baby's op dingen moeten slaan, knoppen indrukken, aan touwtjes trekken of andere om muziek te produceren. Er zijn ook tal van initiatieven om baby's en jonge kinderen in contact te brengen met muziek. Zo zijn er bijvoorbeeld de muzieksessies van Kinderklanken, georganiseerd door vzw de Notenboom. Er is ook Musica, een impulscentrum voor muziek met Babelut : Kunst voor de allerkleinsten, enzoverder."

Is er een verschil tussen baby's, peuters en kleuters?
"Jazeker, er zijn toch enkele dingen waar je rekening moet mee houden. Baby's hebben een voorkeur voor hogere tonen , zowel bij stem als instrument. Muziek is bij voorkeur van rustigere aard. Baby's vinden het fijn als ze aangeraakt en gestreeld worden met bijpassende liedjes. Vanaf vier maanden groeit de behoefte om het lichaam te ontdekken. Je kan dan liedjes of versjes zingen over de beentjes terwijl je hen aanraakt."

" Hetzelfde doe je bijvoorbeeld bij peuters die spulletjes brengen. Door te reageren met een liedje erover stimuleer je hun passieve woordenschat. Hun actieve woordenschat stimuleer je dan weer met klanknabootsingen . Je kan hen dieren laten onthouden door hun geluiden na te bootsen. Een verschil bij peuters is hun bewegingsdrang . Ze bewegen graag maar kunnen dit nog niet op de maat. Het is louter een oefening van hun motoriek."

"Kleuters daarentegen kunnen dan wel al liedjes meezingen en eenvoudige ritmes naklappen of tikken. Je kunt bij hen ook liedjes gebruiken om het concentratievermogen te verhogen. Je kan hen laten stilstaan als de muziek stopt en verder laten lopen als die weer start. Je kan ook al met muzikale tegenstellingen werken : langzaam/snel en hard/zacht."