Ooit was de liefde groot: je ging samenwonen of trouwde en koos met je partner resoluut voor een of meer kinderen. Nu is de relatie voorbij. Je partner wordt je ex. Maar hoe zit het met de kinderen? Ex-ouders of –kinderen bestaan immers niet.

De beslissing is gevallen, we gaan scheiden. Maar hoe krijgen we dat gezegd?

Een scheiding is voor je kind geen pretje, maar hoeft niet per se traumatiserend te zijn. Het is essentieel dat een zo goed mogelijke ‘ouderrelatie’ behouden blijft en een ‘vechtscheiding’ vermeden wordt.

Meestal komt het besluit om te scheiden na een stresserende periode van wikken en wegen. Kinderen, hoe jong ook, zijn erg gevoelig voor de negatieve sfeer in huis. Ruzies, spanningen, ‘koude oorlogen’, … ze merken meteen dat er iets niet klopt. En zoeken de oorzaak vaak bij zichzelf. Neem dus de tijd om erover te praten. De boodschap dat het kind geen schuld treft, is essentieel. Je vermijdt ook dat gefantaseerd wordt over mogelijke oorzaken… en een mogelijke verzoening.

De scheiding ‘aankondigen’ doe je best met je partner. Leg de kinderen rustig en concreet uit wat er in hun leventje gaat veranderen. Bij wie wonen ze straks, waar gaan hun speeltjes heen, kunnen ze papa of mama toch bellen of zien? De reacties kunnen sterk verschillen. Je oudste veinst misschien wel onverschilligheid, terwijl de jongste de clown uithangt. Sommige kinderen worden kwaad of slaan aan het huilen. Zeg hen dat ze boos en verdrietig mogen zijn. Zo geef je hen de ruimte om afscheid te nemen van de vorige gezinssituatie.

Wennen aan een ‘nieuw’ leven

Meestal gaat een van de ouders reeds tijdens de scheiding apart wonen en blijft de ander al dan niet voorlopig in de vroegere woning. Het is dus wennen aan een nieuwe omgeving. Allicht gelden bij de ouders ook stilaan andere regels: bij de een moeten ze b.v. meteen na het tanden poetsen naar bed, terwijl de ander steeds eerst nog een verhaaltje voorleest.

Om al dat nieuws te verwerken, hebben kinderen tijd nodig. Toch lukt het meestal wel omdat jonge kinderen erg flexibel zijn. Soms proberen ze de verschillen wel eens uit te spelen, maar die pogingen geven ze snel op wanneer je duidelijk stelt dat in je nieuwe woning je eigen regels gelden.

De ‘partnerpet’ afzetten en de ‘ouderpet’ behouden

Het is voor de kinderen belangrijk te weten dat papa en mama op één lijn staan. Vooral jonge kinderen hebben een grote nood aan consequentie, anders weten ze niet meer zo goed wat er van hen verwacht wordt. Stippel de grote krijtlijnen dus samen uit. Natuurlijk ben je niet verplicht om je partner in zijn ouderrol te ‘imiteren’. Je bent en blijft jezelf, maar allicht vinden jullie gemeenschappelijke waarden die voor de kinderen duidelijkheid scheppen. Overigens heeft iedere ouder zo zijn eigen manier van opvoeden, ook in een ‘klassiek’ gezin.

Een aantal belangrijke afspraken

Om het omgaan met en verwerken van de scheiding een pak vlotter te doen verlopen, leef je best een aantal afspraken met je kinderen en hun andere ouder na:

• vertel nooit iets negatiefs over je ex-partner in het bijzijn van je kind: dit kwetst je kind alleen maar, ook al geeft het je gelijk of doet het zelf negatief. Indien je moeite hebt met een aspect van de opvoeding die je ex geeft, kan je dit in een apart gesprek aankaarten;

• blijf contact houden met de leefwereld van je kind, ook als je het minder ziet: hoe gaat het op school, met wie gaat hij of zij om, enz. Ga dus regelmatig naar ouderavonden, vraag naar schoolresultaten, nodig eens een vriendje uit. Ook indien je moeilijke relatie met je ex de omgang met je kind vertroebelt, kan je je liefde uiten: je kan af en toe telefoneren, regelmatig een kaartje sturen, … Je kind zegt er misschien niets van, maar waardeert het des te meer;

• probeer een gelijkaardige dagindeling aan te houden. Voor een kind is het geruststellend om een schema te volgen dat min of meer overeenstemt bij beide ouders;

• haal je kind steeds op wanneer je dat beloofd hebt. De kans is groot dat het reeds met een gepakt koffertje op jou zit te wachten nog voor jij er bent.

Een goede scheidingsbemiddeling voor een nieuwe start

Om een positieve of op z’n minst neutrale ouderband met je ex te ontwikkelen, kan je ook beroep doen op een scheidingsbemiddelaar. Deze deskundige helpt je de zaken praktisch uit te werken: bij wie zullen de kinderen wonen, hoe zit het met de vakanties, hoeveel alimentatie wordt er per kind betaald. Hij of zij geeft eventueel ook psychologisch advies.