Wanneer moet je met je kind naar de logopedist?
Veel ouders maken zich weleens zorgen over de spraak- en taalontwikkeling van hun kind. Vanaf wanneer is die zorg gegrond en moet je met je zoon of dochter naar de logopedist? Wij sommen enkele redenen voor je op.
Voorwaarden voor een normale spraak- en taalontwikkeling
Eerst en vooral: problemen met spreken, taal, stemgebruik, lezen en schrijven staan nooit op zichzelf. Een normale ontwikkeling van spraak en taal is slechts mogelijk wanneer een kind op een normale manier ontwikkelt én wanneer er voldoende taalaanbod en -stimulans is in zijn omgeving. Zijn er één of meer afwijkingen, stoornissen of moeilijkheden? Dan is de kans op logopedische problemen reëel aanwezig.
VAARDIGHEDEN
Een kind moet over onderstaande vaardigheden en eigenschappen beschikken om zijn taal en spraak goed te kunnen ontwikkelen:
- een goed zenuwstelsel: de ontwikkeling van de hersenen en het volledige zenuwstelsel moeten normaal verlopen;
- een goede motoriek: de motorische ontwikkeling voor grove en fijne bewegingen moet goed verlopen;
- een normale begaafdheid: minder of zwakbegaafde kinderen hebben meer moeilijkheden met spraak of taal;
- voldoende aandacht en concentratie: om op een goeie manier taal en spraak te leren, moet een kind voldoende oog en oor hebben voor wat er in zijn omgeving gebeurt;
- een evenwichtige persoonlijkheid: er mogen geen bijzonder emotionele of karakteriële problemen zijn;
- een goed zicht: tekorten in het gezichtsvermogen kunnen een negatieve invloed hebben op het lezen en schrijven;
- een goed gehoor: ook dat is echt noodzakelijk voor een goede ontwikkeling van spraak en taal;
- goede spraakorganen: er mogen geen afwijkingen aan de mond, neus, lippen, tong, gehemelte, kaak en gebit voorkomen.
OMGEVING
En ook de omgeving van het kind moet aan een aantal voorwaarden voldoen om een normale taal- en spraakontwikkeling mogelijk te maken:
- voldoende taalaanbod: het kind moet voldoende in contact gebracht worden met taal;
- goede voorbeelden: daarbij is vooral het mondelinge taalgebruik belangrijk;
- stimulering: het kind moet voldoende aangemoedigd worden om te praten;
- normale leefsituatie: het kind mag niet verwaarloosd of verwend worden. Er mogen geen relationele of karakteriële problemen zijn.
Wanneer maak je best een afspraak met een logopedist ?
Een kind moet per leeftijd bepaalde spraak- of taalpatronen onder de knie hebben. Is dat niet het geval? Dan is logopedisch advies aangewezen, en soms ook een meer globaal ontwikkelingsonderzoek.
Een bezoek aan de logopedist is aangewezen als je kindje op de leeftijd van:
- 10 maanden nog maar weinig brabbelt;
- 18 maanden nog geen woord zegt of bijna uitsluitend in klinkers praat, en als je kindje maar weinig van taal lijkt te begrijpen.
- 2-2,5 jaar nog geen tweewoordzinnen maakt.
- 3-4 jaar nog geen kleine zinnetjes maakt en grotendeels onverstaanbaar is.
- 4-4,5 jaar nog geen verhaaltje of gebeurtenis kan vertellen en nog niet alle klanken goed uitspreekt.
- 5 jaar nog geen goede zinnen maakt.
Maar ook los van de leeftijdsgebonden indicaties kan je kind bepaalde merkwaardigheden vertonen in spreken, stemgebruik, lezen, schrijven, algemeen taalgebruik. Merk je een van onderstaande onregelmatigheden op? Dan maak je best even een afspraak bij de logopedist:
- Je kindje lijkt vragen en opdrachten niet te begrijpen.
- Je kindje is een jaar achter op de normale spraak- en taalontwikkeling van leeftijdsgenoten.
- Je kindje spreekt met te veel of te weinig neusklank.
- Je kindje is vaak hees.
- Je kindje wordt omwille van zijn spreken geremd of geplaagd.
- Je kindje stottert al langer dan een half jaar.
- Je kindje praat heel eentonig, extra luid of zeer stil.
- Je kindje praat erg snel, laat veel klanken weg, vervormt woorden.
- Je kindje heeft moeilijkheden met lezen of schrijven.
- Je kindje vertoont spraakmoeilijkheden en gebitsafwijkingen (orthodontie).
- Er zijn spraak- en taalproblemen in het gezin of de familie.
Let vooral op wanneer je kindje tussen de 4 en 5 jaar is
Wat de spraak betreft, is de leeftijd van vier tot vijf jaar om twee redenen erg belangrijk:
- De basisperiode voor spraak- en taalontwikkeling loopt ten einde.
- Het kind staat op de drempel van de lagere school.
Merk je op die leeftijd een van onderstaande moeilijkheden in spraak en taal op bij je kind? Maak ook dan een afspraak bij de logopedist:
- Je kindje lijkt opdrachten niet goed te begrijpen.
- Je kindje maakt nog geen zinnen.
- Je kindje kan geen verhaal vertellen.
- Je kindje stottert.
- Je kindje is geremd of wordt geplaagd omwille van zijn spraak.
- Je kindje heeft te veel of te weinig neusklank.
- Je kindje is vaak hees.
- Je kindje kan niet alle klanken goed uitspreken.
Maak bij twijfel altijd een afspraak
Twijfel je na het lezen van dit artikel nog steeds? Dan maak je beter wel een afspraak dan niet. De logopedist is zelf de meest aangewezen persoon om samen met jou te bekijken of een tussenkomst wenselijk of noodzakelijk is.
Waar vind je een logopedist?
Op de website van de Vlaamse Vereniging voor Logopedisten www.vvl.be vind je een handig overzicht van alle logopedisten in jouw buurt.
Bron: Vlaamse Vereniging voor Logopedisten
Meer over praten en lezen:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!