Van badbevalling tot baarkruk : 10x opties om te bevallen

Door hanne vlogaert

15 okt 2021

Hoera, je bent zwanger! Vooraleer je die kleine spruit in je armen kunt nemen, rest er wel nog een kleine tussenstop: de bevalling. Er zijn verschillende manieren om te bevallen en weeën op te vangen. We zetten alle opties netjes op een rij.

Bevallen: bereid je grondig voor

Als je geen ervaring hebt met bevallen, zou je op basis van films en series kunnen denken dat een kind ter wereld brengen altijd in ruglig op een bed gebeurt. Niets is echter minder waar: er zijn tal van houdingen om te bevallen én daarnaast ook heel wat hulpmiddelen die je kunnen helpen om je weeën op te vangen.

Voor welk type bevalling kies je dan best? Dat hangt helemaal af van je persoonlijke voorkeur. Bekijk op voorhand dan ook goed welke opties er allemaal zijn en bespreek je voorkeuren met je verloskundige. Tijdens de bevalling ontdek je vanzelf welke het best past bij je lichaam. Je hoeft je ook niet tot één houding te beperken. Integendeel: als je tijdens de bevalling regelmatig van houding wisselt, heb je minder pijn.

Bevallingshoudingen: alle opties op een rij

Welke houdingen er zoal mogelijk zijn? We zetten even alle opties, en bijhorende hulpmiddelen, voor je op een rij.

1. Klassiek: liggend op bed

Liggend op bed is niet zomaar de ‘klassieke houding’ geworden. Voor heel wat vrouwen is het een comfortabele positie. Wees je er wel van bewust dat je al liggend de zwaartekracht niet mee hebt. Bovendien heeft je staartbeentje in deze houding weinig bewegingsvrijheid, waardoor je baby iets minder ruimte heeft om zich een weg te banen tijdens de bevalling.

Vaak stellen gynaecologen deze houding voor als enige optie, waardoor veel vrouwen ook op deze manier bevallen. Maar wees je ervan bewust dat er nog tal van andere opties zijn, en dat — als je gynaecoloog het zelf niet voorstelt — jij gerust het heft in handen mag nemen en een voorstel mag doen. Het is immers jouw bevalling, en je mag er alles aan doen om die voor jou zo prettig en aangenaam mogelijk te maken.

Bij een klassieke bevalling zijn er twee houdingen:

Bevallen in ruglig: de meeste klassieke bevallingen in een bed gebeuren in ruglig. Dit is omdat de gynaecoloog, vroedvrouw of verloskundige op die manier het best kan monitoren of alles oké is met je baby. Daarnaast kun je in deze houding ook het meeste kracht zetten tijdens het persen: liggen, je benen optrekken en jezelf vastgrijpen aan de knieën en dan persen maar.
Bevallen in zijlig: naast persen in ruglig kun je er ook voor kiezen je arbeid te doen op je zij. Ook hier trek je beide benen in gebogen houding naar je toe om zo krachtig te kunnen persen. Het bovenste been leg je op een kussen ter ondersteuning of laat je vasthouden of ondersteunen door iemand die op de bedrand zit. Zelf kun je je knieën of de bedrand vastnemen om al je spieren tijdens het persen goed te kunnen aanspannen.

2. Zittend in bed bevallen

Wil je wel bevallen in bed, maar liever niet liggend? Dan kun je eventueel eens proberen hoe een zittende houding voelt voor jou. Bij deze houding zit je lichtjes achteruit geleund tegen een vrij verticaal geplaatst hoofdeind en zet je je voeten wijdgespreid met opgetrokken knieën op de matras. Zorg ervoor dat je voeten vlak en stevig op het oppervlak staan: alleen op die manier kun je tijdens de arbeid zoveel mogelijk kracht zetten.

Met je handen kun je extra steun zoeken aan je knieën. Omdat je in deze houding op je staartbeentje leunt, vinden sommige verloskundigen dit wel geen ideale houding om te bevallen. Bekijk dus op voorhand even hoe jouw vroedvrouw of gynaecoloog er tegenover staat.

3. Rechtstaand bevallen

Misschien niet iets waar je meteen aan denkt, maar rechtopstaand bevallen is ook een optie. Het voordeel hier is dat de weg goed vrij is voor je baby en dat hij op z’n weg naar buiten ook de zwaartekracht mee heeft. Om in een staande houding toch voldoende steun te hebben om de weeën op te vangen en voldoende kracht te kunnen zetten om te persen, kan je partner je aan de voor- of achterkant ondersteunen. Bij steun aan de voorkant hang je letterlijk rond zijn nek en draagt je partner je mee onder je oksels en het bovenste deel van je romp.

Bij steun aan de achterzijde hang je lichtjes achteruit en vind je steun tegen zijn borstkas, terwijl hij je draagt met z’n armen.

Rechtstaand (of zittend) bevallen zou veel voordelen hebben:

de bevalling duurt ongeveer een uur korter dan wanneer je veel ligt.
je hebt minder pijn tijdens de weeën.
je hebt meer controle: je voelt je meer ‘meester’ over je eigen bevalling dan wanneer je passief neerligt.
het persen is minder pijnlijk en verloopt vaak gemakkelijker.
vrouwen schamen zich blijkbaar minder in deze houding.

4. Bevallen in hurkzit

Bevallen kan ook in hurkzit. Ook hier heb je de zwaartekracht mee, alleen moet je er wel sterke bovenbenen voor hebben. Net zoals bij een staande bevalling zal ook hier je partner je voornaamste steunpunt zijn: hij kan bijvoorbeeld plaatsnemen op een stoel waarna jij tussen zijn beide benen in hurkzit op z’n knieën komt hangen.

5. Bevallen met een baarkruk

Een handig attribuut voor wie graag wil bevallen in hurkzit, maar niet zo’n sterke bovenbenen heeft, is de baarkruk. De baarkruk is zoals het woord het zelf al zegt een kruk met een opening vooraan en in het midden, zodat je baby alle plaats heeft om ter wereld te komen. Baarkrukken zijn er tegenwoordig in alle vormen en maten, maar meestal is het een lage ronde stoel zonder leuning waar je al hurkend op neer kunt zitten. Best gebruik je de baarkruk pas vanaf het moment dat je effectief gaat persen, anders zouden de randen na verloop van tijd weleens pijn kunnen gaan doen.

https://www.instagram.com/p/CDr2qq-jBgd/

Tijdens de arbeid zit je verloskundige voor je en houdt met een spiegeltje mee in de gaten of alles goed gaat met de baby. Hij of zij vangt de baby bij de geboorte ook op. Je partner kan achter de baarkruk plaatsnemen om jou te ondersteunen of mee weeën op te vangen.

6. Bevallen op de bevallingsbal

Niet zo’n fan van een harde kruk (ook al bestaan die tegenwoordig in rubber met opblaasbare randen voor het gemak)? Dan is een soepelere bevallingsbal ook een optie. Bovendien is zo’n bal in tegenstelling tot de baarstoel of -kruk multifunctioneel: je kunt hem ook al gebruiken om weeën op te vangen. Ga bijvoorbeeld op de bal zitten en wiegel of bounce wat heen en weer op de bal. Op die manier stimuleer je de weeën, maar blijf je ook in beweging en houd je je spieren soepel.

Hoe je de bevallings- of skippybal gebruikt om te bevallen:

Al zittend: ga op de bal zitten en kantel je bekken wat naar voren. Zorg er wel voor dat je partner de bal goed tegenhoudt met z’n benen zodat hij niet wegrolt.
Al liggend: ga met je knieën wijd open op de grond zitten en ga met je bovenlichaam op de bal hangen.
Aan een koord: ga zitten op de bal, maar houd je ondertussen ook vast aan een koord. Het houdt de bal meteen op z’n plek, zorgt ervoor dat de druk bij jou wat verlicht wordt en dat je tijdens het persen nog wat extra druk kunt uitoefenen.

7. Bevallen op de baarschelp

De baarschelp is een soort van kruk die je kunt gebruiken als je al hurkzittend in bed wilt bevallen. De manier waarop je hem gebruikt is vergelijkbaar met de baarkruk. Tijdens een wee kantel je je bekken iets naar voren en zak je iets meer door je knieën. Deze houding maakt het bovendien erg makkelijk voor je om zelf je kindje aan te nemen van zodra je het op de wereld gezet hebt.

8. Bevallen op handen en knieën

Sommige vrouwen kiezen er ook voor om te bevallen op handen en knieën. Hoewel het er een beetje dierlijk uitziet, kan het toch voordelen hebben. Deze houding is vooral erg goed voor vrouwen die last hebben van hun rug omdat de druk op de rug in deze positie geminimaliseerd wordt. Ook voor wie last heeft van aambeien kan deze houding een opluchting zijn.

De laatste jaren kiezen steeds meer vrouwen ervoor om te bevallen in bad. En dat is op zich niet zo gek: het warme water ontspant immers je spieren en kan verlichtend werken voor je lichaam tijdens de weeën en het persen.

Extra voordelen:

Het aangename van warm water kan er bovendien ook gewoon voor zorgen dat je de pijn beter verdraagt.
Bovendien heeft het warme water ook een ontspannend effect op je baby: die glijdt immers zo van het vruchtwater in een nieuw bad met warm water. Dankzij die gemoedelijke overgang ervaart je baby zijn geboorte iets minder hard en bruusk.

10. Bevallen in een Roma-rad

Tot slot, een vrij alternatieve methode maar ook altijd een optie: bevallen in een Roma-rad. Een Roma-wat? Akkoord, de naam doet je misschien eerder in de richting van folterpraktijken denken, maar niets is minder waar: het Roma-rad is gewoon een grote schommelstoel waarin je kunt zitten, maar ook schommelen om de weeën op te vangen en ondertussen toch nog tegen iemand (bijvoorbeeld je partner) aan kunt leunen. Op die manier beval je met veel steun en verlies je toch niet het zwaartekracht-voordeel van verticaal bevallen.

Meer lezen over bevallen:

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!