Weg met het taboe rond de ‘perfecte postnatale’ periode
Het leven zoals het is: postpartum
Vorige week nog maar beviel bezielster van lifestylelabel Maurice Knitwear en de Maurice koffiebars Veronique Leysen van haar tweede zoon, Isaï. De postnatale periode verliep niet meteen zoals verwacht en dat deelde Leysen met de wereld: onder haar foto met open hemd, in boxershort én een zichtbaar stukje van haar postpartum-buik, kopte de Antwerpse: “Een paar dingen die ik niet wist over bevallen met een keizersnede: dat ik ook, nadat mijn kind geboren was, nog zou rondlopen met een baby bump van ongeveer 6 maanden, ik een lekkende (!) urinekatheter onder mijn bed zou moeten verstoppen, en ik nog maandenlang zou rondlopen in wegwerp-onderbroeken.” Een eerlijke openbaring over ‘het leven zoals het is: de postnatale periode’. In de weken daarvoor gingen een paar internationale grootheden haar daar ook al in voor. Het Amerikaanse model Ashley Graham poseerde vlak na de geboorte met blote buik en ondergoed met als bijschrift: “Aan alle vrouwen die niet wisten dat ze ook hun eigen luiers zouden moeten vervangen: steek nu je hand op.” https://www.instagram.com/p/B8aNFTygbr6/ Commédienne Amy Schumer stuurde een week na aanvang van haar IVF-procedure dan weer een foto de wereld in van de blauwe plekken die ze aan die procedure had overgehouden en van het litteken van een vorige bevalling. Sindsdien lijken vrouwen wereldwijd massaal mee op de postpartum-barricade te gaan staan: onder veelzeggende hashtags als #honestpostpartum en #takebackpostpartum posten ze eerlijke foto’s en verhalen van hoe de eerste maanden na een bevalling en zwangerschap écht verlopen.
Postnatale periode: weg met het (perfecte) taboe
Daarmee hopen ze het taboe van de ‘roze wolk’, dat in onze contreien nog steeds rond bevallen en die allereerste maanden met je baby lijkt te hangen, te doorbreken. Een van de ideologische voortrekkers van de beweging – en tevens oprichtster van de franstalige variant van de hashtag #MonPostPartum – is de feministische activiste en sociologe Illana Weizman. Met een eerlijke foto van haar, vlak na de bevalling in ‘disposable knickers’ en een baby zogend aan haar borst, verwijt ze de samenleving alles wat met postpartum te maken heeft, gewoon dood te zwijgen. “Door er niet over te praten en de periode vlak na de bevalling in mysterie te hullen, geven we vrij spel aan culturele denkbeelden – zoals de zogenaamde roze wolk – die de periode veel te rooskleurig voorstellen. Door het verschil tussen ‘hoe de dingen worden voorgesteld’ en ‘hoe het echt is’, krijgen veel vrouwen het na de bevalling mentaal heel zwaar: ze denken immers dat ze de enige zijn die ‘het perfecte plaatje’ niet waarmaken”, zo luidt het verdict. https://www.instagram.com/p/B8i9tYqAL6w/ “De enige manier om vrouwen hier beter in te begeleiden, en hen van dat ongegronde schuld- en schaamtegevoel af te helpen, is volgens haar dan ook om postpartum te tonen zoals het is: ‘We moeten ‘het leven zoals het is’ durven tonen: niet alleen om mama’s die het meemaken of meegemaakt hebben te erkennen in hun ervaring en die daardoor voor een groot stuk te herstellen, maar ook om toekomstige moeders een correct beeld te geven van wat hen precies te wachten staat.”
#postpartum: je bent niet alleen
Daar is ook vroedvrouw, psychotherapeute en onderzoekster aan de UZ Gent, dr. An-Sofie Van Parys het zeker mee eens: “Er moet een genuanceerder beeld komen van hoe het écht is om jonge ouder of moeder te zijn én dat is nu eenmaal niet alleen rozengeur en maneschijn.” Waarom dat beeld van ‘de roze wolk’ dan toch zo hardnekkig blijft bestaan? “Omdat we die wolk ook nodig hebben: ze motiveert ons immers om toch nog voor kinderen te gaan. Mocht die mooie, eerste roes helemaal niet bestaan, dan zou er niemand nog moeder willen worden, en een tweede of derde keer al helemaal niet.” https://www.instagram.com/p/B21v6mslkV4/ “Jammer genoeg is het intens positieve dat bij die eerste paar maanden met je baby komt kijken, niet het hele verhaal: voor veel vrouwen is het ook echt wel een loodzware periode, die meer weg heeft van een donderwolk dan van een roze snoepreisje. Om dat draaglijker te maken – en vooral ook om het schuldgevoel en het psychisch lijden bij jonge mama’s voor een stuk weg te nemen – is het erg belangrijk dat er meer openheid komt rond die keerzijde van de medaille. Alleen al horen dat ze niet de enige zijn die sukkelen met het jonge moederschap of erkenning krijgen voor het feit dat een baby krijgen echt niet niks is, kan voor mama’s in een moeilijke postpartumperiode echt bevrijdend werken.”
Angst om mama te worden?
Of onervaren mama’s zich door zo’n harde realiteit niet te veel zullen laten afschrikken? An-Sofie Van Parys: “Dat denk ik niet. Ik geloof dat vrouwen uit zo’n genuanceerde berichtgeving vooral zullen halen wat ze zelf nodig hebben en er steun in zullen vinden. Alleen mensen die extreem angstig aangelegd zijn, zullen zich er misschien een beetje door laten afschrikken, maar dat geldt dan voor al het nieuws in de wereld. Bovendien hoeft de slinger ook zeker niet over te slaan in de andere richting: die positieve ‘roze wolk’-momenten zijn er immers ook en ook die mogen zeker op Instagram en Facebook blijven verschijnen. Maar er moet gewoon meer evenwicht komen, zodat mama’s bij wie het al eens moeilijk gaat – en geloof me: dat zijn er een pak – zich daar minder alleen in gaan voelen.”
Eén kind, één netwerk
Hoe mama’s zichzelf in die zware postpartumperiode het best kunnen helpen? Daar is An-Sofie erg duidelijk in:
- Vraag hulp!
“Een baby op de wereld zetten en die dan nog eens in leven houden ook is echt niet niks. In onze westerse samenleving hebben we ons van dat ‘gedeelde zorg’-principe een beetje afgescheurd, waardoor er veel te veel druk én te veel zorg op de hals van de mama terechtkomt.” TIP: Ervaar je als mama dan ook moeilijkheden om het allemaal alleen te dragen, probeer je sociaal netwerk dan ook zeker in te schakelen: “Vraag eens aan je eigen moeder om een nachtje te babysitten of neem de ovenschotel van de bezorgde buurvrouw dit keer wél aan. De borst geven moet je misschien zelf doen, maar in de rest van het huishouden kan je echt veel uit handen geven.” 2. Geef papa’s een sleutelrol “Misschien kunnen we in ons land al eens beginnen met vaders meer dan tien dagen vaderschapsverlof te geven, want veronderstellen dat mama’s het na die korte periode wel alleen af kunnen, is echt belachelijk.” Belangrijk: Bij de vaders zelf kan een attitude-wissel soms geen kwaad: “Eenmaal er een baby in huis is, kan het zijn dat je je mindset moet aanpassen: in plaats van te verwachten dat er vóór je gekookt wordt, moet je vanaf nu misschien eerder zelf koken.”
Meer lezen over bevallen en kraamtijd:
- Waarom lang niet alle moeders op ‘een roze wolk’ zitten
- 10 weetjes over mama zijn die niemand je vertelt
- Waarom vrouwen nog steeds meer ‘zorgen’ en mannen meer ‘werken’
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!