Groeten uit Zweden: “Terug naar school in coronatijden”

In een ander land opnieuw beginnen met je hele gezin: we dromen er misschien allemaal weleens van, maar Sara dééd het gewoon. Hier lees je elke week haar column over het leven met kinderen zoals het is, in Zweden.

Wie is Sara? 40, getrouwd met Phil en mama van twee karaktervolle kids, Elias (12) en Stina (9). Vorige zomer ruilden ze hun stadswoning in Hasselt in voor het lagom leven in Småland, Zweden.

Een bijzonder nieuw schooljaar

De zomer mag dan nog niet voorbij zijn, de vakantie is dat helaas wel. Vandaag startte Stina haar derde jaar in de Zweedse school. Voor Elias, 12 nu, begon het hoofdstuk in de nieuwe — middelbare — school vorige week al. Spannend allemaal, maar vooral ook een beetje vreemd in tijden van corona.

De grundskola (voor kinderen tot 13 jaar) ging hier in Zweden niet op slot, ook niet in het voorjaar tijdens de eerste coronagolf. Een zeer bewuste keuze, niet het minst omwille van het sociaal karakter van de school. De specialisten gingen er ook vanuit dat als ouders buitenshuis moesten werken, ze naar de grootouders — de risicogroep — zouden kijken voor de opvang van de kinderen. Een bedenking die we ook hoorden bij enkele Belgische specialisten, maar toch werd een ander pad bewandeld.

Corona in Zweden

Er is heel wat discussie rond de Zweedse aanpak. Ook ik heb getwijfeld, zeker in het begin. Of ik de kinderen niet beter thuis hield bijvoorbeeld? Het kantoor waar m’n man werkt, sloot meteen de deuren en riep iedereen op thuis te werken, dus de mogelijkheid was er. Uiteindelijk volgden we de Zweedse aanbevelingen, die sinds het begin van de crisis amper gewijzigd zijn en die staatsepidemioloog Anders Tegnell elke keer opnieuw op zijn immer rustige en geduldige manier herhaalt. Aanbevelingen, en dus geen regels die beboet worden als je ze niet volgt: het kan hier in Zweden. Veralgemenen is niet verstandig en de eerlijkheid gebiedt me om te zeggen dat ik weinig zicht heb op wat er zich afspeelt in de grote steden, maar hier primeerde de burgerzin. De overgrote meerderheid hield zich zonder morren aan de ongeschreven regels. Er heerste solidariteit en vertrouwen. We zouden een manier vinden om met dit virus om te gaan.

De beslissingen van Anders Tegnell worden met een kritisch oog bekeken door het buitenland. Sommigen beweren dat hij nodeloos mensenlevens op het spel zet, voor anderen is hij een voorbeeld. Een journalist van het Britse ‘The Telegraph’ omschrijft hem als een van de weinige helden in deze crisis: “hij maakte de correcte afwegingen”, luidde het. Het lijkt wel of in Zweden ook in deze materie het lagom-principe toegepast wordt: niet te veel en niet te weinig.

Feit is dat de cijfers daalden, ook zonder een lockdown. Minder drastisch misschien dan in de rest van Europa, maar gestaag. De mensen hielden afstand en alles leek goed te gaan, maar ook hier zie je de laatste dagen signalen die de staatsepidemioloog licht ongerust maken: een stijging van het aantal covid-gevallen in de jongerengroep tussen 20 en 29. Ook hier is het zomer, ook hier is het drukker dan normaal op de terrassen en stranden, ook hier willen de jongeren genieten. Ik sluit m’n ogen en ga in gedachten terug naar de tijd dat ik 20 was: hoe zou ik met deze situatie omgaan?

De realiteit? Ik ben geen 20, maar 40 en heb 2 kinderen die opnieuw naar school gaan, met evenveel enthousiasme maar iets meer organisatie dan voor corona. We brengen meer tijd door in de auto, zodat degenen die geen andere mogelijkheid hebben op een veilige manier het openbaar vervoer kunnen gebruiken: een aanbeveling die we er graag bijnemen. Dat de scholen open zijn en kunnen blijven is topprioriteit. De school is namelijk niet enkel een plaats waar je kennis opdoet, maar ook een plek waar je je veilig voelt, waar je leert omgaan met anderen en waar je de ruimte krijgt om jezelf te ontwikkelen. In Zweden is het bovendien de plek waar elk kind elke dag een gratis warme maaltijd krijgt, van onschatbare waarde voor kinderen uit gezinnen die het moeilijk hebben.

Naast de maatregelen die de scholen nemen, druk ik Elias en Stina dagelijks op het hart dat het belangrijk is om zoveel mogelijk hun handen te wassen, afstand te houden waar mogelijk en vooral hun gezond verstand te gebruiken. Hoe moeilijk het ook is als ouder, je kunt ze niet 24 uur op 24 beschermen tegen deze onzichtbare vijand. Het is als lopen op een wankele koord, een evenwichtsoefening tussen beschermen en loslaten. Tussen vertrouwen hebben in de Zweedse manier van aanpak en met een bang hartje kijken hoe de situatie evolueert.

Groeten uit Zweden,

Sara

NOG MEER COLUMNS VAN SARA:

• Groeten uit Zweden: “Doe jij dat wel eens, luisteren naar de stilte?”
• Groeten uit Zweden: “Hier in Zweden wordt met dat ene uurtje sporten eens goed gelachen”
• Groeten uit Zweden: “Een uurtje fika aan het zwembad levert ons meer op dan een hele maand naar de Zweedse les!”