Ouderschapsverlof: alles wat je moet weten
Voor ouders die streven naar meer qualitytime met hun kinderen, is ouderschapsverlof een waardevolle mogelijkheid. Dit type verlof behoort tot de categorie van ’thematische’ verloven, samen met palliatief verlof, verlof voor medische bijstand en mantelzorgverlof.
Deze verloven zijn wettelijk geregeld en geven werknemers het recht om gedurende een bepaalde periode in hun loopbaan minder te werken of zelfs helemaal niet. Voor ouderschapsverlof moet je aan bepaalde voorwaarden voldoen.
Ouderschapsverlof: dit zijn de voorwaarden
Eerst even dit: thematische verloven zoals ouderschapsverlof zijn niet hetzelfde als tijdskrediet in de privésector of het Vlaams zorgkrediet in de Vlaamse openbare sector. Deze hebben andere regels en voorwaarden.
Wie heeft recht op ouderschapsverlof?
Ouders kunnen ouderschapsverlof opnemen voor een kind van wie ze de biologische ouder zijn, dat ze hebben erkend of van wie ze de adoptieouder zijn. Het is belangrijk om te benadrukken dat beide ouders gerechtigd zijn om ouderschapsverlof op te nemen. Echter, als één ouder ervoor kiest om dit recht niet volledig te benutten, kun je dit niet overgedragen aan de andere ouder.
De leeftijdsvoorwaarde
Het verlof dient te starten vóór jouw kind de leeftijd van 12 jaar bereikt. Als het kind een fysieke of mentale handicap heeft — van minstens 66% — ligt de leeftijdsgrens op 21 jaar. Het recht op ouderschapsverlof geldt per kind dat voldoet aan de gestelde leeftijdsvoorwaarde.
Vorm en tijdsduur
Ouderschapsverlof kun je in vier verschillende vormen opnemen, ongeacht de sector waarin je werkt. De duur van het ouderschapsverlof varieert afhankelijk van de gekozen onderbreking.
Voor elk kind heb je recht op 4 maanden voltijds, 8 maanden halftijds, 20 maanden voor 1/5 of 40 maanden voor 1/10 ouderschapsverlof. In het laatste geval heb je wel de goedkeuring van je werkgever nodig. Je hebt ook de mogelijkheid om deze verschillende opties af te wisselen.
Naast deze ‘standaard’ opnamemogelijkheden is het ook mogelijk om voltijds en halftijds ouderschapsverlof op een meer flexibele manier op te nemen. Dat kan in weken in plaats van maanden, áls jouw werkgever hiermee akkoord gaat. Voor meer informatie over deze flexibele opnamemogelijkheden kun je terecht op de website van de RVA.
Werk je voor de Vlaamse overheid of sta je in het onderwijs, dan neem je het best contact op met je personeelsdienst, omdat er mogelijk andere regels van toepassing zijn.
Uitstel is géén afstel
Een werkgever heeft het recht niet om een aanvraag voor ouderschapsverlof te weigeren. Hij kan wél besluiten om de aanvang van het verlof met maximaal 6 maanden uit te stellen, áls hij hiervoor gegronde redenen kan aanvoeren.
Ontslagbescherming
Goed om te weten: in de periode van jouw verlofaanvraag tot drie maanden na afloop van het verlof, geniet je bescherming tegen ontslag.
Zo gaat ouderschapsverlof in zijn werk
Bij het aanvragen van ouderschapsverlof doorloop je twee afzonderlijke stappen:
1. Je dient je werkgever schriftelijk op de hoogte te stellen van je intentie. Dit kan via het attest dat je vindt in de Break@Work-applicatie, waarop vermeld staat hoeveel thematisch verlof je nog overhebt. Je moet dit via een aangetekend schrijven overmaken aan je werkgever of het hem schriftelijk overhandigen. In dat laatste geval voorzie je een dubbel exemplaar, dat je werkgever moet ondertekenen als ontvangstbewijs.
In deze kennisgeving dien je de volgende zaken te vermelden:
- Welk soort thematisch verlof je aanvraagt (ouderschapsverlof, medische bijstand, palliatief verlof of verlof voor mantelzorg).
- De gewenste vorm van onderbreking (voltijdse onderbreking, halftijdse onderbreking, onderbreking met 1/5, onderbreking met 1/10).
- De begindatum en duur van de gewenste onderbreking.
- Indien je halftijds, met 1/5 of 1/10 ouderschapsverlof wenst, dien je ook aan te geven hoe je je prestaties wilt verminderen.
Heb je meerdere kinderen? Dan mag je slechts één ouderschapsverlof per schriftelijke kennisgeving aanvragen bij je werkgever. In deze kennisgeving dien je specifiek te vermelden voor welk kind je het ouderschapsverlof wenst op te nemen. Indien je meerdere onderbrekingsperiodes wenst voor hetzelfde kind, dien je evenveel schriftelijke kennisgevingen aan je werkgever te overhandigen als het aantal gewenste periodes.
Voor werkgevers in de privésector en lokale overheden, provinciale besturen en de daaraan gerelateerde diensten, dient de schriftelijke kennisgeving ten vroegste 3 maanden en ten laatste 2 maanden voor de gewenste begindatum aan de werkgever te worden verstrekt. Voor alle andere werkgevers dient de schriftelijke kennisgeving 3 maanden voor de gewenste begindatum te geschieden.
2. Je dient een verzoek in bij de RVA, nadat de startdatum van het thematisch verlof met de werkgever is afgesproken en, als de werkgever akkoord gaat met:
- een aanvraag voor 1/10 ouderschapsverlof.
- flexibilisering van het ouderschapsverlof of medische bijstand in de vorm van een volledige wekelijkse onderbreking.
- flexibilisering van het halftijds ouderschapsverlof op maandbasis.
Deze stappen stellen je in staat om onderbrekingsuitkeringen aan te vragen. Dit helpt de RVA om te achterhalen welke periode van thematisch verlof door je werkgever is goedgekeurd.
Belangrijk om te weten
Ook als je ouderschapsverlof aanvraagt zonder recht op uitkeringen, dien je nog steeds een aanvraag in te dienen bij de RVA, zodat de instanties op de hoogte zijn van de door jouw werkgever goedgekeurde periode.
Je dient de procedure bij de RVA te volgen voor elke aanvraag voor thematisch verlof, zowel voor nieuwe aanvragen als voor latere verlengingen.
Bij elke aanvraag kun je verzoeken om:
- Een aaneengesloten periode van thematisch verlof;
- Slechts één type onderbreking (voltijds, halftijds, 1/5 of 1/10).
Het indienen van de aanvraag wordt bij voorkeur elektronisch gedaan, maar kan ook via een papieren formulier gebeuren. Voor meer info surf je het best naar rva.be.
Zodra zowel jij als je werkgever het formulier volledig hebben ingevuld en ondertekend, moet je het formulier aangetekend verzenden. Let op: de twee delen moeten aan elkaar worden gehecht en samen worden verstuurd,
Bewijsstukken
Door gebruik te maken van de online service BreakatWork, krijg je inzicht in het aantal maanden onderbreking waar je recht op hebt voor het gevraagde thematisch verlof, rekening houdend met eventuele eerdere onderbrekingsperiodes. Deze toepassing is beschikbaar op zowel computers als tablets en smartphones.
Via deze applicatie kun je een attest genereren met daarop het aantal resterende maanden onderbreking waar je (nog) recht op hebt. Dit attest kun je dan aan je werkgever overhandigen wanneer je hem je schriftelijke kennisgeving stuurt.
Bewijs voor je werkgever
Als je nog niet eerder hebt gedaan, dien je de werkgever een exemplaar van de geboorteakte van het betreffende kind te overhandigen wanneer je ouderschapsverlof aanvraagt.
Voor ouderschapsverlof met betrekking tot een geadopteerd kind dien je een document te verstrekken dat de status van de adoptieprocedure bevestigt, evenals een attest van gezinssamenstelling van de gemeente waaruit blijkt dat het kind bij jou woont.
Indien het ouderschapsverlof wordt aangevraagd voor een gehandicapt kind tussen 12 en 21 jaar op de begindatum van de onderbreking, is het vereist om een attest te overleggen waaruit blijkt:
- dat je kind een fysieke of mentale handicap heeft van ten minste 66%.
- dat je kind een aandoening heeft die tot gevolg heeft dat minstens 4 punten worden toegekend in pijler 1 van de medisch-sociale schaal in de zin van de reglementering van de kinderbijslag.
- dat je kind een aandoening heeft die tot gevolg heeft dat minstens 9 punten worden toegekend in pijler 3 van de medisch-sociale schaal in de zin van de reglementering van de kinderbijslag.
De vereiste documenten dien je uiterlijk op het moment van de aanvang van het ouderschapsverlof aan je werkgever te bezorgen.
Vervangingsinkomen
Tijdens de periode van ouderschapsverlof ontvang je een vervangingsinkomen van de RVA. Als jouw kind geboren is of geadopteerd werd vanaf 8 maart 2012, heb je ook recht op een uitkering voor de vierde maand.
Naast deze onderbrekingsuitkering kom je mogelijk in aanmerking voor een extra aanmoedigingspremie van de Vlaamse overheid, op voorwaarde dat je werkzaam bent in de privésector of de socialprofitsector.
In bepaalde gevallen kun je jouw ouderschapsverlof combineren met een zelfstandige activiteit, zonder recht te hebben op een uitkering. Voor meer informatie hierover kun je best het contact opnemen met de RVA.
bron: vlaanderen.be
Zeker ook lezen:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!