Slaaptips van de expert voor té vroege ochtenden

Help, mijn kind is te vroeg wakker!

Wat is té vroeg wakker?

Eerst en vooral? Is je kindje wel echt te vroeg wakker? Want hoe vroeg het voor jou ook lijkt, het is voor jonge kindjes heel normaal om tussen 6 uur en 6.30 uur wakker te worden? Wordt je kindje vóór 6u ’s ochtends wakker en is het helemaal klaar om de dag te starten en op geen enkele manier terug in slaap te krijgen? Dan is het echt te vroeg wakker. 

Geduld is een schone deugd

Te vroeg wakker worden is één van de hardnekkigste slaapproblemen. En dat vraagt tijd om opgelost te geraken. Je zult vaak pas na enkele weken resultaat zien. Wees dus geduldig en verwacht geen wonderen na een paar dagen.  Het goede nieuws is wel dat de vroege ochtenden van je kleintje een aantal mogelijke oorzaken kunnen hebben waar je mee aan de slag kunt.

Mogelijke oorzaken van te vroege ochtenden

1. Kindjes die te vroeg wakker worden, gaan misschien te laat slapen

Ik weet het, dat klinkt onlogisch. Je zou eerder het omgekeerde denken: ‘Als mijn kindje later gaat slapen, wordt het ’s ochtends later wakker.’ Of ‘Als ze goed moe zijn, zullen ze goed slapen’. Maar, het is jammer genoeg net omgekeerd:  een te late bedtijd is de meest voorkomende oorzaak van te vroeg wakker worden. De natuurlijke bedtijd van de meeste jonge kinderen ligt tussen 18 uur en 20 uur.

2. Kindjes die te vroeg wakker worden, slapen misschien te weinig overdag

De regel geldt: goed slapen overdag zorgt voor goede nachten. Te weinig slaap overdag of een ritme dat niet aangepast is aan de leeftijd (bv. je kindje doet nog maar 1 dutje doet terwijl het er nog 2 nodig heeft) kan leiden tot slechtere nachten en te vroeg wakker worden. Goede dutjes zijn dus heel belangrijk.

• 3 dutjes: start het eerste dutje rond 8 à 8.30 uur
• 2 dutjes: start het eerste dutje rond 9 à 9.30 uur
• 1 dutje: start het dutje rond 12.30 à 13 uur

Zorg ervoor dat je kindje niet te lang wakker is tussen het einde van de middagdut en de bedtijd. Bij jonge kinderen is die wakkertijd best niet langer dan 4 uur. Naarmate ze ouder worden, verlengt die wakkertijd naar 5 uur.

3. Kindjes die te vroeg wakker worden, zijn misschien te slaperig rond bedtijd

Probeer je kindje niet in slaap te voeden of te wiegen. Leg je kindje bij bedtijd slaperig, maar wakker in bed. Bij een goede bedtijd doet een kindje er tien à twintig minuten over om in slaap te vallen. Zelfstandig inslapen is een vaardigheid en het is dus belangrijk dat je kindje de ruimte krijgt om erop te oefenen. Wanneer zoon- of dochterlief leert om zelf in te slapen, zal het dat later ook tijdens de nacht en/of de vroege ochtend kunnen. 

4. Kindjes die te vroeg wakker worden, hebben misschien honger

Zorg ervoor dat je kindje overdag voldoende eet. En geef je kindje zijn eerste voeding bij voorkeur ten vroegste om 6.30 uur.

5. Kindjes die te vroeg wakker worden, hebben misschien niet de juiste slaapomgeving

Zorg dat de slaapomgeving rustig en donker is. Verduisterende gordijnen kunnen helpen om het daglicht buiten te sluiten. En white noise machines kunnen helpen om de geluiden van buitenaf te filteren.  

6. Kindjes die te vroeg wakker worden, hebben misschien bepaalde verwachtingen

Wat verwacht je kindje van jou tussen 4 en 6 uur ’s ochtends? Ga eens even na? Wat gebeurt er of doe jij wanneer je kindje zo vroeg wakker wordt? Want alles wat je dan doet, kan het vroege wakker worden in stand houden. Is er sociale interactie? Geef je een voeding? Doe je het licht aan? Misschien zet je de tv aan? … Stel fijne activiteiten uit tot 6 uur en hou de nachten om te slapen.

7. Kindjes die te vroeg wakker worden, hebben misschien ergens last van

Het is heel belangrijk om dit uit te sluiten. Heeft je kindje een verkoudheid, griep, oorontsteking, last van tandjes, darmproblemen, … ? Want dat kan natuurlijk een invloed hebben op de slaap, en het kunnen allemaal redenen zijn van het vroege wakker worden. Het kan ook zijn dat er meer aan de hand is. Denk bijvoorbeeld aan (verborgen) reflux of slaapapneu.

Tips voor de vroege ochtend

Heb je alle voorgaande oorzaken overlopen en ben je ermee aan de slag gegaan? Dan kunnen onderstaande tips je helpen tijdens die vroege ochtenden die waarschijnlijk nog niet meteen voorbij zijn.

• Ga naar je kind toe, stel hem gerust, maar laat je kindje in bed liggen.
  Eenmaal uit bed is het moeilijker om hem weer terug in bed (en dus in slaap) te krijgen en als je hem meeneemt naar je eigen bed, zal hij daar steeds vaker en steeds vroeger naar vragen. Je kunt eventueel in de kamer blijven totdat het tijd is om op te staan (of misschien valt je kindje toch nog terug in slaap), maar maak zo min mogelijk contact.
  Je kunt ook de kamer verlaten en om de paar minuten weer komen kijken. Als je kindje helemaal overstuur wordt als je de kamer verlaat, of het binnen- en buitengaan een trigger is om alleen maar wakkerder te worden, is het vaak beter om in de kamer te blijven en dit langzaamaan af te bouwen door telkens een beetje verder te gaan zitten tot je uiteindelijk de kamer niet meer moet binnengaan, maar vanaf de deur kunt laten weten dat het nog slaaptijd is.
• Vertel dat het nog nacht is.
  Leg uit dat je ook nog slaapt en je kindje ook nog even moet slapen.
• Start de dag niet voor 6 uur.
• Laat het licht uit en de gordijnen dicht tot het tijd is om op te staan.
• Hanteer een ochtendritueel waarbij je heel enthousiast laat weten dat het tijd is om aan de dag te starten.
• Gebruik een slaaptrainer.
  Voor kinderen vanaf 2,5 jaar (soms lukt het ook al bij iets jongere kinderen) kun je met een slaaptrainer werken. Op die manier maak je het voor je kindje visueel wanneer het tijd is om op te staan. Start met de wekker op 6 uur te zetten. Wanneer je kindje elke keer tot 6 uur slaapt, kun je met tien minuten verlengen. Bouw dit langzaam op.
• Terug naar bed.
  Als je kindje zelf uit bed komt (bij oudere kindjes), breng je hem steeds weer terug naar bed en zeg je dat het nog geen tijd is om op te staan. Als je met een slaaptrainer werkt, verwijs je op dat moment naar het lampje dat ook nog aangeeft dat het slaaptijd is.
• Blijf consequent in je manier van reageren.
• Hou vol!
  Geef het niet al na een paar dagen of nachten op. Je kindje leren om niet té vroeg wakker te worden is echt iets dat tijd nodig heeft.

Veel succes!

Kun je nog tips gebruiken over de nachtrust van je kind(eren)?

Dan is dit jouw kans. Bezorg ons je vraag hieronder en dan leggen wij ze aan onze expert voor.

Nog meer slaapadvies?

• 4 tips tegen extreme vermoeidheid bij kersverse mama’s
• Slaaptips van de expert: zo bereken je de ideale bedtijd voor je kind
• Nieuw: deze Libelle Mama-experts beantwoorden al je vragen