School in de kijker: hoe werkt een Freinetschool?

Heb jij een peutertje dat volgend schooljaar 2,5 jaar wordt? Dan sta je voor een grote stap en een al even grote keuze: een kleuterschool zoeken. Welke scholen bestaan er allemaal, hoe werken ze, waar leggen ze hun accenten en vooral, hoe erg verschillen ze van elkaar? Elke week zetten we een andere soort school in de kijker. We gaan in gesprek met een kenner en laten ouders aan het woord over hun ervaringen. Deze week: de Freinetschool.

Hoe werkt een Freinetschool?

Die vraag stelden we aan Wim De Baets, directeur van Freinetschool De Koorddanser in Meulebeke. “Er bestaat niet zoiets als dé Freinetschool”, verduidelijkt Wim meteen. “Freinetscholen vertrekken uiteraard vanuit dezelfde principes, die van de Franse pedagoog Célestin Freinet, maar het zijn het team, de kinderen én de ouders die de school maken. En dat is meteen ook helemaal Freinet: iedereen die aan het schoolgebeuren deelneemt is mee eigenaar.”

De aanpak van een Freinetschool

EIGENHEID

Wim: “Elke Freinetschool heeft zijn eigenheid. Want iedereen die er deel van is, de teamleden, de kinderen én de ouders, heeft er zijn eigen plaats en maakt mee de school. En we maken ook voldoende plaats voor iedereen zijn talenten, waarden en interesses.

We gaan dan ook voor elke leerling op zoek tot we die twinkeling in de ogen zien. Dat doen we door in de eerste plaats met onze kinderen mee te zoeken naar wie zij zijn en waar hun talenten en passies liggen en wat hun ding niet is. We leren hen ook om hier vrede mee te hebben, zodat ze wanneer ze onze school verlaten, stevig in hun kracht staan, klaar voor hun toekomst. We vinden het echt heel belangrijk om kinderen ‘geheel’ te ontwikkelen, niet alleen hun hoofd, ook hun hart en handen.”

KLEIN EN INTIEM

Wim: “We houden de klasgroepen bewust heel klein. Zo houden we de afstand tussen de kinderen en hun begeleiders miniem en creëren we een verbondenheid tussen de kinderen onderling.  We zorgen voor een warme sfeer en maken van niets  een strijd, fouten maken hoort erbij. Eigenlijk is onze school een kleine gemeenschap die een spiegel wil zijn van de samenleving zelf. We dromen van een samenleving waar mensen verbonden zijn met elkaar. En die kiemen leggen we hier. Hier voeden we kinderen op om te leren samenleven, en niet enkel voor zichzelf te zorgen.”

EEN TIKKELTJE REBELS

Wim: “We kijken hier op school veel verder dan enkel het cognitieve. Zo steken we heel veel tijd in het elkaar leren begrijpen, in het sociale. En we durven sommige dingen ook weleens in vraag te stellen. Als we tijd te kort komen, dan zullen we eerder voor dat sociale kiezen dan echt alle puntjes op de i te zetten. We willen geen domme uitvoerder zijn, maar constant nadenken over waar we mee bezig zijn. En dat verwachten we ook van onze kinderen. Ook zij moeten niet klakkeloos ons gedachtegoed overnemen. We leren hen nadenken en standpunten innemen.”

CONTACT MET DE NATUUR

Wim: ” Célestin Freinet vond contact met de natuur heel belangrijk. En dat vinden wij ook. Onze kinderen zijn echt vuil wanneer ze om 16 uur worden opgehaald. Onze kleuters spelen heel veel buiten. Ook als het regent. We maken van hen geen kasplantjes. Er wordt geravot in struiken en in de zandbak. Ouders sturen hun kinderen dan ook best niet in hun mooiste kleren naar school.”

OUDERS DOEN MEE

Wim: “De ouders maken onze school mee tot wat ze is, en ik zou hen niet kunnen wegdenken. We hebben een erg actieve oudervereniging die ons als team ondersteunt, zaken overneemt en mee nadenkt. We trekken wel één belangrijke lijn: wij maken alle pedagogische en didactische beslissingen. Maar onze ouders komen elke vier weken samen en nemen heel wat taken uit onze handen. En ze gaan voortdurend mee op uitstap. Dat is niet verplicht, natuurlijk. Ouders die het te druk hebben, hoeven zich niet schuldig te voelen.  Drie keer per jaar mee poetsen en klussen is wel verplicht. Zo besparen we op een extra poetsvrouw en klusjesman, tot 30.000 euro per jaar! Hiermee investeren we in extra middelen en ondersteuning voor de ontwikkeling van de kinderen. Ouders zetten hun kleuter ook af in het klasje, en eigenlijk komt iedereen hier gewoon binnen. Wachten aan de poort, dat is een cultuur die we niet kennen.”

CONSTANTE VERNIEUWING

Wim: “Hoewel onze aanpak heel erg geïnspireerd is op de Freinet-didactiek, houden we ook voortdurend de vinger aan de pols op het vlak van vernieuwende en andere methodes. En ook dat is iets wat Freinet altijd zei: hou je school jong en modern. En het is ook niet zo dat we onze kinderen àltijd alles proefondervindelijk laten ontdekken. Soms leggen we natuurlijk ook weleens iets uit (lacht). We zoeken constant naar een evenwicht tussen het zelf onderzoeken en onszelf als leerkrachten vooraan in de klas plaatsen. Soms mogen de dingen ook weleens gewoon verteld worden.”

Ouders vertellen

Virginie en Veerle kozen Freinetschool De Koorddanser in Meulebeke voor hun kinderen Franne (6 jaar) en Eppo (3 jaar).

“we hoorden al jaren zoveel lof over deze school dat we, toen het aan ons was, niet meer twijfelden: dit werd de school voor onze kinderen.”

Hoe verliep jullie zoektocht naar een school?

Virginie: “Wij zijn niet eens naar andere scholen gaan kijken. Ik ben van Meulebeke en ging hier zelf ook naar school, dus ik kende het aanbod wel wat.  We hebben een creatief kinderatelier en zien en horen heel veel ouders en kinderen. Tegen de tijd dat we zelf voor de keuze stonden, hadden we al zoveel lof over de Freinetschool De Koorddanser gehoord, dat we niet meer twijfelden: dit werd de school voor onze kinderen.”

Wat overtuigde je dan zo?

“Hier sporten onze kinderen terwijl ze de tafels leren. Dat is toch fantastisch?!”

Virginie: ” Alles (lacht). Hun hele aanpak. En het feit dat ze vertrekken vanuit het kind. Ze starten de dag met kringmomenten van waaruit de begeleiders ideeën meenemen voor tijdens de les. Ook alle projecten vertrekken vanuit de ideeën en leefwereld van de kinderen, zelfs al bij de kleuters. Ze leren ook geïntegreerd. Hier sporten onze kinderen terwijl ze de tafels leren. Of ze leren rekenen en aardrijkskunde vertrekkend vanuit de verzorging van de duiven uit hun eigen duiventil. Dat is toch fantastisch?! Ik heb vaak het gevoel dat andere scholen te veel willen normaliseren, deze aanpak voelt voor ons veel beter.”

“We hebben intussen ook echt hechte vriendschappen opgebouwd met andere ouders. Iets wat we nooit verwacht hadden, en heel erg koesteren.”

“We zijn  één grote familie op school. Iedereen kent iedereen. En iedereen is betrokken.  Er is een grote en heel actieve oudervereniging en als er iets nodig is, schiet iedereen in actie. We hebben intussen ook echt hechte vriendschappen opgebouwd met andere ouders. Iets wat we nooit verwacht hadden en heel erg koesteren.

De school is heel open. Er zijn wel poorten, maar iedereen kan er gemakkelijk in en uit. En als ouder loop je ook gewoon even mee tot in de klas. Daar kun je op een rustige manier afscheid nemen of nog even iets bekijken waar je kind die week aan werkt.”

“Kinderen leren hier allemaal perfect lezen, schrijven en rekenen. Maar zonder hen schoolmoe te maken, er de klok naast te zetten of er zoveel druk op te leggen dat ze helemaal verkrampen. “

“Ik merk in mijn omgeving wel dat er nog altijd heel veel onwetendheid en vooroordelen over onze school bestaan. Mensen denken dat het een school voor ‘speciallekes’ is of dat er geen structuur is. Maar niets is minder waar. Ik apprecieer het net zo erg hoe hier nog echt tijd wordt gemaakt voor kinderen. Ze leren allemaal perfect lezen, schrijven en rekenen, maar zonder hen schoolmoe te maken, er de klok naast te zetten of er zoveel druk op te leggen dat ze helemaal verkrampen. Hier op school gaat het om je goed voelen in plaats van te presteren.

Maar eigenlijk zou je eens  ter plaatse moeten komen kijken. Dan zie en voel je meteen wat ik bedoel.”

HOE VIND IK EEN FREINETSCHOOL IN MIJN BUURT?

Op www.freinetschool.be vind je alle informatie over de werking van Freinetscholen en kun je op zoek naar een school in jouw buurt. Klik dan zeker ook door naar de eigen website van die school. Daarop vind je alle informatie over het schooleigen project en de nodige contactgegevens.

Volgende week: de katholieke school.

Meer weten over school?

• Mijn kleuter inschrijven in een school: hoe pak ik het aan?
• School in de kijker: hoe werkt een gemeenschapsschool?
• School in de kijker: hoe werkt een ervaringsgerichte school?

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!