Do’s-and-don’ts tijdens de bevalling

De bevalling, hét moment suprême komt steeds dichterbij. Maar voor je als een gek begint te puffen bij de eerste wee, lees je best even dit. 

Voorweeën, weeën, persweeën: dat een bevalling pijn doet, zal geen enkele mama ontkennen. Bereid je daarom zo goed mogelijk voor, mentaal én fysiek. Er bestaan verschillende soorten zwangerschapscursussen waarin je technieken leert om de weeën op te vangen en je ademhaling onder controle te houden. Sommige ziekenhuizen organiseren ook voorlichtingsavonden voor jou en je partner. Ook daar krijg je heel wat praktische tips en word je goed voorbereid op wat komen gaat.

 Blijven ademen!

Aan cursussen en infosessies geen gebrek, maar ook thuis kun je al verschillende dingen doen om je voor te bereiden op de bevalling. Neem elke dag even de tijd om je ademhalingstechnieken te oefenen. Een goede, regelmatige ademhaling helpt je door de bevalling heen en kan de pijn draaglijk maken. 

• Tijdens de eerste weeën adem je vanuit je buik. Plaats je handen op je buik en adem langzaam door je neus in. Laat hierbij je buik wat omhoog komen. Adem daarna langzaam en lang uit door je mond en laat je buik weer kleiner worden. 
• Tijdens de hevigere weeën is het soms nodig dat je gaat puffen. Je middenrif duwt hierdoor op je baarmoeder en dit helpt bij het persen. Probeer in te ademen door je neus of mond en adem uit in blokjes. Puf alsof je een kaars zou uitblazen en eindig het puffen altijd met een langzame, lange uitademing door je mond. Als de wee nog niet over is, adem je opnieuw in en puf je opnieuw tot de wee voorbij is. 
• Tijdens het persen adem je volledig in zodat je baarmoeder meer zuurstof krijgt, en hou je je adem zo lang mogelijk vast. Adem daarna in zeven tellen uit, net zolang tot je longen helemaal leeg zijn. Dit is een ‘klassieke’ benadering van persen, maar steeds meer vroedvrouwen vandaag zullen je vragen om je adem net níét in te houden omdat het hard duwen nadien meer kans geeft op schade aan de bekkenbodemspieren. In ieder geval is het geruststellend om te weten dat een lichaam tijdens de bevalling sowieso zichzelf reguleert, ook wat je ademhaling betreft. Dus stress niet te erg op voorhand over hoe je wanneer moet ademen. 

 Tip!

Als je moet persen, probeer dan je hoofd en schouders te ontspannen. Hou je lippen niet stijf op elkaar, en concentreer je op je ademhaling. 

Strike a pose

Niet alleen je ademhaling, maar ook je houding kan de pijn verlichten. Je kunt op voorhand thuis al enkele pershoudingen uitproberen, zodat je weet welke voor jou het beste werken. 

• Liggend: Leg je op bed, met je knieën gebogen en je voeten plat. Veel verloskundigen geven tijdens het persen de voorkeur aan deze houding, omdat ze zo makkelijk ingrepen kunnen uitvoeren als dat nodig zou zijn. Het nadeel is wel dat je vrij veel kracht nodig hebt om te persen. Bovendien vergroot deze houding de druk van je baby op je rug, waardoor je rugpijn kunt krijgen.

• Half liggend: Je zit rechtop met een aantal kussens achter je om je rug te ondersteunen. Je partner kan eventueel ook achter je gaan zitten om je te ondersteunen. Tussen de weeën door kun je rustig achteruit leunen en ontspannen. De verloskundige kan in deze houding goed zien of je kindje eraankomt. Tijdens het persen trek je je knieën stevig naar je toe om de bekkenuitgang te vergroten.

• Zijligging: Leg je op je zij, eventueel met een aantal kussens onder je om je te ondersteunen. Deze houding zorgt voor goeie weeën en is ideaal als je wat moe begint te worden. 

• Hurkend of zittend op de baarkruk: Hurkend of zittend bevallen heeft als voordeel dat de zwaartekracht je een handje helpt. Deze houding zorgt ervoor dat je baby sneller indaalt en maakt je bekken ook wijder, waardoor je minder lang hoeft te persen dan wanneer je neerligt. De houding kan na een tijdje wel vermoeiend worden. Het kan helpen als je partner je van achteren ondersteunt. 

• Op je knieën: Als je last hebt van rugpijn, kan het misschien helpen om op je knieën te gaan zitten.  Op die manier drukt het hoofdje van je baby minder tegen je rug. 

Varieer!

Als je weeën hebt, wissel je best regelmatig van houding (wat wandelen, even zitten, beetje staan, dan op je hurken…). Zo voorkom je rugpijn, laat je de zwaartekracht meewerken en kun je je baby makkelijker laten indalen. 

Wat je als partner kunt doen

Partners hebben vaak het gevoel dat ze niet veel kunnen doen tijdens de bevalling. Soms is dat ook zo. Niet elke vrouw vindt het leuk om (letterlijk of figuurlijk) ondersteund te worden. Voel je niet afgewezen als je vrouw je afsnauwt of liever alleen wil zijn. Wil ze je hulp toch, weet dan dat jij één van de belangrijkste personen in de buurt bent. 

Tijdens de bevalling kun je je vrouw op verschillende manieren helpen: 

• Herinner je vrouw eraan dat ze geregeld van houding moet veranderen. 
• Puf eventueel mee zodat ze zich goed concentreert op haar ademhaling. 
• Een warm washandje of kersenpittenkussentje op de rug leggen kan deugd doen. Net als de rug masseren, tegendruk bieden – dus tijdens een wee stevig op de rug duwen – of de voeten masseren. 

Twee mama’s getuigen

Charlotte: “Ik had een zwangerschapscursus gevolgd. Op sommige avonden mochten we onze partner meebrengen en dan oefenden we samen enkele ademhalings- en puftechnieken. Op dat moment was het heel komisch, maar ik moet zeggen dat die lessen echt geholpen hebben. Tijdens mijn bevalling had ik m’n ademhaling goed onder controle en ondanks de hevige pijn, kon ik me toch nog vrij goed ontspannen. Ik ben nu in verwachting van m’n tweede kindje en ik ben zeker van plan opnieuw zo’n cursus te volgen.” 

Sandy: “Tijdens m’n bevalling kon ik echt niet verdragen dat m’n man me aanraakte. We hadden op voorhand samen enkele ademhalings- en ontspanningstechnieken geoefend, maar op het moment zelf had ik daar écht geen behoefte aan. Ik heb geroepen en hem afgesnauwd. Nu kunnen we er gelukkig hard om lachen.” 

Tekst: Carolien Saey • Met dank aan kinesitherapeut Veerle Maertens

Lees ook:

• 4x duidelijke signalen dat je gaat bevallen
• Handige tips voor je partner tijdens de bevalling
• Kraamtijd: dit zijn dé 11 mooiste momenten na je bevalling