Papa-talk: “De klimaatverandering baart me zorgen. In welke wereld zullen onze (klein)kinderen leven?”

Thomas Detombe (34) is journalist, Libelle Mama-columnist en papa van Lucas (3) en baby Theo. Wat het jonge vaderschap met hem en zijn leven doet, schrijft hij voor jullie openhartig en onverbloemd neer.

Even doorspoelen. We bevinden ons midden in de loeihete lente van het jaar 2055. Mijn 7-jarige kleinzoon, laten we hem hier even Ward noemen, leert vandaag over klimaatverandering. Na school pik ik hem op. Hij zit vol vragen.

“Opa, de juf vertelt dat het niet altijd zo warm was als nu. Dat het vroeger soms sneeuwde in de winter. Is dat waar?” Opa: “Ja jongen, dat klopt. Ik heb nog met sneeuwballen gegooid in maart en zelfs een keertje in april. Toen was ik ongeveer zo oud als jij, geloof ik.” Ward: “Waarom kan dat nu niet meer?” Opa: “Omdat we vroeger te veel rook en gas maakten met onze huizen, auto’s, vliegtuigen en fabrieken. Al die rook is blijven hangen en zorgt ervoor dat het nu warmer is.” Ward: “Dat zei de juf ook. Maar wat ik niet begrijp… waarom maakten we dan al die gas en rook?”

“Bij beelden van een zoveelste overstroming of hittegolf flitst het telkens door m’n hoofd: in welke wereld zullen Lucas, Theo en hun eventuele kinderen leven?”

Opa: “Misschien omdat we toen nog niet helemaal wisten hoe het anders kon? Zoiets vraagt soms tijd.” Ward: “De juf zei dat we het wel wisten, dat mensen toen constant het vliegtuig namen en vlees aten en zich weinig zorgen maakten.” Opa: “Zei de juf dat? Dat had ze toch een beetje anders mogen formuleren.” Ward: “Nam jij vroeger ook veel het vliegtuig opa?” Opa: “Ja jongen.” Ward: “En wist jij dat dat slecht was?” Opa: “Euhmm (lange aarzeling). Ja Ward, eigenlijk wist ik dat wel.” Ward: “Waarom deed je het dan?” Opa: “Ik weet het niet goed. Omdat iedereen het deed, denk ik. Omdat het kon?”

Ward: “Ik begrijp niet wat je zegt, opa. Het maakt me een beetje verdrietig.”

Omdat het anders kan

Toegegeven: ik speel hiermee bewust op de emotie van alle toekomstige grootouders. Misschien omdat klimaatverandering, en vooral de snelheid ervan, me heel erg bezorgd maakt. Bij beelden van een zoveelste overstroming of hittegolf flitst het telkens door m’n hoofd: in welke wereld zullen Lucas, Theo en hun eventuele kinderen leven? Denkbeeldige Ward zou in principe moeiteloos de kaap van de 22^ste eeuw moeten halen. In bepaalde scenario’s is de planeet tegen dan vijf graden opgewarmd, met ongeziene rampspoed tot gevolg. Als je het generatie per generatie bekijkt, is 2100 echt niet zo ver weg meer.

Daarom heb ik samen met Emma beslist dat we niet langer met het vliegtuig zullen reizen. We eten al een tijd geregeld vegetarisch en zullen zonnepanelen op ons dak leggen. Ik weet niet of het allemaal zal lukken, maar we gaan het wel proberen. Omdat het kan. En omdat wachten geen optie meer is. We hebben al veel te lang gewacht. De burger wacht op daadkracht van de politiek. De politiek wacht op draagvlak bij de bevolking. De bedrijven volgen de consument. En de consument? Die zegt dat eerst het systeem moet veranderen. Waarom zou je niet voor 30 euro naar Barcelona vliegen, als die mogelijkheid bestaat?

Het systeem, dat zijn we zelf. Verandering betekent in actie komen, niet langer wachten op anderen of een mirakel. Omdat het kan.

“We eten al een tijd geregeld vegetarisch en zullen zonnepanelen op ons dak leggen.”

Misschien vind je mijn pleidooi irritant. Goed mogelijk. Het is zeker niet waterdicht of perfect. Er valt nog zo veel meer over klimaatverandering te zeggen. Los daarvan vinden mensen wereldverbeteraars vaak irritant. Ook ik word lichtjes ongemakkelijk als ik iemand ontmoet die meer inspanningen levert dan ikzelf. Omdat die persoon me een spiegel voorhoudt. Probeer het positief te bekijken: eigenlijk is zo’n gevoel van ongemak een goede zaak. Het verhult betrokkenheid. Liever dat, dan onverschilligheid. Op onverschilligheid bouw je geen betere wereld.

Onze kinderen zijn de toekomst. Hoewel ze vaak in het ‘nu’ leven, hebben ze ontegensprekelijk recht op die toekomst. “Jongeren hebben de dromen, wij hebben de middelen om ze te realiseren”, vertelde komiek Michael Van Peel in een aangrijpende podcast. Het schudde me wakker. The time is now.

MEER COLUMNS VAN THOMAS:

• Papa-talk: “Aan m’n kinderen ontsnappen? Toch maar liever niet”
• Papa-talk: “Bij crisissen die onze draagkracht overschrijden, schiet onze village uit de startblokken”
• Papa-talk: “Mijn latte macchiato is koud, maar de vermiste kolfmachine is gered. Oef!”

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!