Slaaptips van de expert: mijn kind piekert ‘s nachts

“Mijn dochtertje van acht wàs de perfecte slaper, tot 1 september. Ze gaat naar bed met het idee ik ga niet kunnen slapen en als ze ’s nachts wakker wordt, begint het piekeren weer opnieuw. Dat heeft  natuurlijk een grote impact op haar slaap. Wat kunnen we doen?”

Karen: “Als je kind altijd een goede slaper is geweest, maar het plots ’s nachts een stuk moeilijker gaat, is het belangrijk om verder te kijken dan de slaap alleen. Het kan zijn dat de moeilijke nachten samengaan met een groot moment in het kinderleven: het begin van het nieuwe schooljaar, bijvoorbeeld, of een verhuis, een overlijden, een scheiding … Probeer als ouder een idee te krijgen van wat er allemaal door het hoofd spookt van je kind. Maakt het zich zorgen, is je zoon of dochter bang …?

Minimaliseer de gedachten van je kind zeker niet door te zeggen: het is niet nodig om je druk te maken. Vergeet het maar gewoon en ga rustig slapen. Het is een kwestie om de zorgen of angsten van je zoon of dochter juist te erkennen: dat moet wel lastig zijn voor jou. Maar maak het niet groter en ga op zoek naar manieren om van die piekergedachten verlost te geraken.”

Zonder zorgen naar bed

Het is belangrijk dat je kind rond bedtijd helemaal klaar is om de slaap te kúnnen vatten. Dat doe je zo!

Vóór het slapengaan

Het lichaam heeft tijd nodig om van ‘wakker’ naar ‘slaap’ te kunnen gaan, en om dat proces te stimuleren kun je best …

• het laatste uur voor bedtijd op een rustige manier invullen. Zo kun je samen een puzzel maken, een verhaaltje voorlezen, naar muziek luisteren, knuffelen met mama en papa, een warm bad …
• schermen vermijden. Door te kijken naar de televisie, op een tablet of de computer kan het slaaphormoon verstoord raken.
• drankjes en voedsel die veel suiker of cafeïne bevatten, schrappen van het menu. Toch zeker vanaf de late namiddag. Dus geen chocolade, energiedrankjes, cola …

Bedtijd

Tijd om te gaan slapen?

• Als je kind slaapsignalen vertoont, is het slaaphormoon volop in werking. Dat is hét moment om in te slaap te kunnen vallen. Kijk dus naar die slaapsignalen en leer je kind ze zelf ook herkennen. Zorg dat alle bedtijdvoorbereidingen gebeurd zijn vóór dat ene moment, anders is de kans groot dat je over de natuurlijke bedtijd gaat en dan wordt het alleen maar moeilijker om de slaap te vatten.
• Bedenk samen een rustgevend bedritueel. Dat kan een verhaaltje zijn, maar evengoed een ademhalingsoefening, een meditatie-oefening of een massage. Zorg wel dat je kind zich comfortabel voelt, anders is het helemaal niet zo rustgevend.
• De gouden regel: regelmaat. Een kind kan niet inschatten wat een goed uur is om te gaan slapen. Kies een uur en hou je daar aan, zelfs in het weekend.

Opstaan!

Ja, ook hoe je de dag begint heeft een invloed op je slaap.

• Ook ’s morgens is regelmaat van belang. Begin de dag altijd rond hetzelfde uur, ook als je kind niet naar school moet.
• Moet je je zoon of dochter elke ochtend wakker maken? Vervroeg dan de bedtijd.

Hoe creëer je een goede slaapomgeving?

• Zorg dat het donker in de slaapkamer is. Een nachtlampje kan zeker, maar kies dan voor een subtiel en gedimd licht. Hou de rolluiken naar beneden of de gordijnen dicht, want natuurlijk licht verstoort de slaap.
• De slaapkamer moet een rustige en fijne plek zijn. Maak het wat gezelliger met een extra deken, leg de favoriete knuffel bij je kind in bed, versier de kamer met een mooie tekening of een muursticker.
• Stel de juiste temperatuur in. Het mag zeker niet te koud, maar ook niet te warm zijn. 18 graden, da’s ideaal.
• Zoek de ideale slaapkledij uit. Sommige kinderen hebben het snel warm en slapen liever met zo weinig mogelijk aan, terwijl anderen het rapper koud hebben en het liefst goed ingeduffeld in bed kruipen.

Als je kind maar blijft piekeren …

Piekeren komt vaak voor bij lagere schoolkinderen. Ze beseffen meer en meer wat er allemaal in het dagelijkse leven gebeurt en ze staan daar zelf vaker bij stil. Als een kind piekert, is het vaak een teken dat ze minder goed in hun vel zitten. De redenen daarvoor zijn zeer uiteenlopend: misschien gaat het wat moeilijker op school, vind je kind moeilijk aansluiting bij leeftijdsgenoten of is er onlangs een familielid overleden.

Wanneer moet je je zorgen maken? Als het piekeren lange tijd aanhoudt en de slaap van je kind eronder lijdt. Dan is het tijd om je zoon of dochter te helpen weer baas te worden over de eigen gedachten.

Vijf tips

• Beweging verlegt de focus van de gedachten naar het lichaam. Ook creatief bezig zijn kan helpen om het hoofd helemaal leeg te maken. Gebruik die momentjes om je kind te laten vertellen over de dag.
• Las een piekermoment in. Vijf of tien minuten is meer dan genoeg. Maar doe nadien samen iets leuks, om te focussen op het positieve. Zing een liedje, lees een boek of speel een rustig spelletje. Of laat je kind zijn eigen fantastische fantasiewereld bedenken. Ook leuk: nadenken over wat je wilt dromen. Wat dacht je van over regenbogen galopperen op een unicorn?
• Maak een piekerdoos waarin je kind briefjes met piekergedachten of zorgen in kan stoppen. Later kunnen jullie ze samen vernietigen. Soms helpt het om twee doosjes te maken: eentje met gedachten die weggegooid worden, en eentje waarover later nog gepraat kan worden.
• Hou een dagboek bij, eventueel samen met je kind. Noteer wat je doet tijdens het laatste uur van de dag, wanneer de tanden gepoetst worden en de pyjama aangetrokken wordt, om hoe laat het licht uitgaat, om hoe laat je kind in slaap is gevallen…
• Gebruik een bedtijdpas, waarmee je je kind nog de kans geeft om één vraag te stellen, of één zorg te delen. Vaak komt er nog van alles naar boven op het moment dat het licht uitgaat. Je kunt eventueel een beloning geven als de pas niet gebruikt wordt: na school naar de speeltuin, een extra pas de volgende avond (niet meer dan twee op één dag)…

BELANGRIJK

Als je kind blijft piekeren en het slapengaan nog steeds een strijd is, ga dan aankloppen bij een kindertherapeut of een kinderpsycholoog. Zo kan er dieper gegraven worden om de onderliggende oorzaken van de slaapmoeilijkheden naar de oppervlakte te brengen.

Succes!
Karen

Kun je nog tips gebruiken over de nachtrust van je kind(eren)?

Dan is dit jouw kans. Bezorg ons je vraag hieronder en dan leggen wij ze aan onze expert voor.

NOG MEER SLAAPADVIES?

• Slaaptips van de expert: Zo pak je die middagdutjes aan wanneer je peuter start op school
• Slaaptips van de expert: zo bereken je de ideale bedtijd voor je kind
• Nieuw: deze Libelle Mama-experts beantwoorden al je vragen

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!