vaginaal bevallen na keizersnede — Getty Images

Kun je vaginaal bevallen na een keizersnede?

Door Marieke Vereecken

31 jul 2022

Zette je eerder een kindje op de wereld via keizersnede? Dan is de kans dat je bij een volgende bevalling toch voor de natuurlijke weg kunt kiezen, best groot. Waar die keuze zoal van af zal hangen, en wat de risico’s én de voordelen zijn? Even alles op een rij.

Ben je eerder met keizersnede bevallen? Dan is de keuze of je dat nu weer wilt doen vooral aan jou en je partner. Tenminste, als er geen dwingende medische redenen zijn om van een natuurlijke bevalling af te zien. Om te bepalen hoe hoog het risico op complicaties ligt, werkt je gynaecoloog op voorhand een uitgebreide risico-analyse uit.

Risico-analyse: medische oorzaken

In die analyse wordt vooral gekeken naar de reden waarom er bij de vorige bevalling een keizersnede nodig was. Het medisch team weegt af hoe groot de kans is dat die problemen zich opnieuw voordoen.

Mogelijke redenen om af te zien van een natuurlijke bevalling zijn:

Je bekken is te smal voor het hoofdje van de baby.
Medische aandoeningen zorgen ervoor dat een natuurlijke bevalling te veel risico’s oplevert voor moeder en kind. Voorbeelden hiervan zijn zwangerschapsdiabetes, bekkenafwijkingen of acute pre-eclampsie (zwangerschapsvergiftiging) of HELLP-syndroom.
Je baby ligt in een lastige positie, zoals stuit- of dwarsligging. Let wel: ook met je baby in een moeilijke ligging kun je perfect proberen natuurlijk te bevallen. Dat bij een vorige stuitligging ingegrepen moest worden, betekent niet noodzakelijk dat dat opnieuw zo hoeft te zijn. Mocht het om een of andere reden opnieuw mislukken of te risicovol worden, dan kan het zorgkundige personeel tijdig ingrijpen. Men gaat dan alsnog over tot een keizersnede.
De placenta ligt voor de baarmoedermond en blokkeert op die manier dus de doorgang voor de baby.
Je ontsluiting komt zo traag op gang dat die het leven van je baby op een bepaald moment in gevaar brengt. Maar ook hier geldt: het is niet omdat je ontsluiting vorige keer traag verliep, dat dat opnieuw zo is. Tenzij er voor het gebrek aan ontsluiting achterliggende medische redenen zijn die eerst niet, maar nu wel duidelijk zijn.
Je hebt al twee of meerdere keizersnedes achter de rug.

Zijn de medische risico’s miniem? Dan wordt de keuze voor een nieuwe keizersnede of een natuurlijke bevalling vaak aan jezelf overgelaten.

75 procent probeert

Ongeveer 75 procent van de vrouwen die eerder beviel via keizersnede, kiest bij een volgende zwangerschap voor een natuurlijke bevalling. Het gebeurt zelfs zo vaak dat er voor dat fenomeen een specifieke term is uitgevonden: VBAC. Dat betekent simpelweg vaginal birth after a cesarean. Loopt er tijdens de vaginale bevalling iets mis? Dan kan je kindje uiteraard nog altijd via een spoedkeizersnede ter wereld komen.

Het risico dat dat gebeurt, ligt bij jou iets hoger dan bij vrouwen die nooit eerder een keizersnede hadden. Bij een gewone bevalling is de kans dat er complicaties optreden en er daarom overgegaan wordt naar een keizersnede zo’n 20 procent. Bij vrouwen die al eens een keizersnede hadden is dat 25 procent. Niet zo’n gek groot verschil dus.

Keuze maken: voordelen vs. nadelen afwegen

Hoe je die keuze voor een nieuwe keizersnede of een (eerste) vaginale bevalling maakt? Door de voordelen van natuurlijk bevallen af te wegen tegen voordelen van bevallen met keizersnede. En door ook de risico’s en de nadelen van beide methodes even tegenover elkaar te zetten.

Vaginaal bevallen: waarom zou je het kiezen?

VOORDELEN VAN VAGINAAL BEVALLEN

Je hoeft geen operatie te ondergaan. Daardoor is de recuperatietijd korter. Je bent sneller weer op de been, mag sneller het ziekenhuis verlaten en bent ook sneller weer fit na een vaginale bevalling.
Tijdens een vaginale bevalling komt de baby op een natuurlijkere en meer geleidelijke manier ter wereld. Dat geeft hem meer tijd om zich voor te bereiden op de eerste ademhaling. Bovendien krijgt een baby door het contact met de vagina al bacteriën van de moeder mee die belangrijk zijn voor zijn weerstand en zijn darmflora.
Bij een natuurlijke bevalling komt de borstvoeding sneller op gang.
In vergelijking met een keizersnede geeft natuurlijk bevallen veel minder kans op een infectie, bloedverlies, trombose, schade aan de blaas, darm en bloedvaten.
Je hebt een grotere kans dat de volgende bevalling ook gewoon weer vaginaal kan.

NADELEN VAN VAGINAAL BEVALLEN NA EEN KEIZERSNEDE

Het belangrijkste risico dat je loopt tijdens een vaginale bevalling na een keizersnee, is dat het litteken in de baarmoeder door de weeën scheurt. Zo’n littekenruptuur is heel zeldzaam (komt slechts voor in <1% van de gevallen). Maar als het voorvalt kunnen de gevolgen voor jou en je baby ernstig zijn. Als het litteken scheurt, ontstaat er namelijk een zuurstofgebrek voor je baby. De kans op hersenschade en zelfs overlijden ligt daardoor hoger. Gelukkig gebeurt dit wel bijna nooit: zo’n 4 op 10.000 baby’s overlijdt door een gebrek aan zuurstof. De risico’s voor jezelf bij een littekenruptuur zijn schade aan je blaas en bloedverlies. In een enkel geval moet de baarmoeder worden weggenomen.
Ben je al eens eerder via keizersnede bevallen? Dan zou het kunnen dat de placenta is ingegroeid in het litteken van die eerdere keizersnede. Daardoor kan de placenta na de geboorte moeilijk loskomen. Die moet dan mogelijk operatief verwijderd worden. Bij een vaginale bevalling is er net iets meer kans dat je baby een letsel oploopt (0,2%) dan bij een geplande keizersnede (0,1%). Maar dat verschil is dus vrijwel verwaarloosbaar.

Een nieuwe keizersnede: waarom zou je het kiezen?

VOORDELEN VAN EEN GEPLANDE KEIZERSNEDE

Je loopt geen kans op een littekenruptuur.
Aangezien de keizersnede gepland wordt, weet je op voorhand perfect wanneer je baby geboren wordt. Dat kan voor rust zorgen. Een keizersnede plannen, gebeurt vanaf 39 weken zwangerschap. Krijg je eerder weeën? Dan krijg je op dat moment een keizersnede.
Er is minder risico voor moeder en kind bij een geplande keizersnede dan bij een spoedkeizersnede.

RISICO’S BIJ EEN GEPLANDE KEIZERSNEDE

Een keizersnede is en blijft een operatie. Je loopt na een keizersnede meer risico op infecties, bloedverlies, trombose, schade aan blaas, darm en bloedvaten.
Een tweede keizersnede is vaak lastiger voor de artsen. Het risico op schade aan blaas en darmen stijgt daardoor iets meer.
Doordat er voor een tweede keer littekenweefsel wordt opgebouwd, is de kans op vergroeiing ook iets groter dan bij een eerste keizersnede.
Bij een keizersnede kunnen er mogelijk problemen met de verdoving opduiken. Meestal wordt er gekozen voor een ruggenprik, maar soms voor narcose.
Van een keizersnede herstel je langzamer dan van een natuurlijke bevalling. Je mag niet vergeten dat er een laag verstevigend bindweefsel boven de buikspieren zomaar even wordt doorgesneden en er ook een opening in je baarmoeder wordt gemaakt om de baby langs naar buiten te halen.
Er zijn risico’s voor een volgende zwangerschap. De kans dat je na twee keizersnedes nog een derde keer kunt bevallen, maar dan op natuurlijk wijze, wordt kleiner.

Vaginale geboorte: kansen afwegen

Ben je na het afwegen van de voordelen tegenover de nadelen en de risico’s van beide opties nog steeds niet zeker? Dan zijn er nog een aantal richtlijnen die je een indicatie kunnen geven van je kans op slagen om na een keizersnede natuurlijk te bevallen.

De kans dat je vaginale bevalling lukt, is groter als:

je voor de keizersnede ook al eens vaginaal bevallen bent;
de stuitligging van je kindje de reden was voor een eerdere keizersnede;
een slechte hartslag van je baby de reden was voor een eerdere keizersnede;
je bij de eerste keizersnede werd ingeleid omdat je weeën niet op gang kwamen en je nu spontaan wel weeën krijgt;
je jonger bent dan 35 jaar.

De kans dat je vaginale bevalling lukt, is kleiner:

als je eerder een keizersnede kreeg omdat de bevalling omwille van een heel trage ontsluiting of obstructies tijdens het persen niet opschoot (bv. een te smal bekken);
als je kleiner bent dan 1,55 meter;
bij overgewicht;
na een eerdere keizersnede omdat je een groot kind had en als je nu weer een groot kind lijkt te hebben.

Voor nog meer info over keizersnedes en een natuurlijke bevalling na een keizersnede: vraag raad aan je gynaecoloog en vroedvrouw.

Bron: UMCG.

Meer lezen over een keizersnede en bevallen:

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!