Geboorterush: 8x zo zorg je voor een rustige kraamtijd
Een van de weinige goeie dingen die we aan de hele coronapandemie hebben overgehouden? Het besef dat we onze kraamtijd iets rustiger en met minder ‘volk over de vloer’ moeten aanpakken. Hoe je het ook post-corona wat gemoedelijker houdt voor jezelf? Een paar tips op een rij.
Geboorterush: eerste veertig dagen
Waarom we het in de eerste maanden na de geboorte van een kindje liever wat rustiger aanpakken? Melissa Vallons, vroedvrouw en lactatiekundige bij Op de Roze Wolk: “Mama of papa worden betekent dat er plots een hele nieuwe rol in je leven bijkomt. Mensen hebben tijd nodig om aan die rol te wennen: niet alleen moeten ze nog ontdekken hoe hun kindje precies in elkaar zit, ze moeten ook voor zichzelf ruimte maken om aan hun nieuwe identiteit te wennen. Naast de reeds bekende rol van partner, vriend of vriendin van en zus of broer van komt er plots een heel nieuw en onbekend stuk bij.”
Doordat er in het westen bij een geboorte traditiegetrouw nogal wat drukte komt kijken – er moeten geboortekaartjes gedrukt en suikerbonen gemaakt worden en iedereen wil zo snel mogelijk op bezoek – maken ouders vaak niet de tijd om aan hun nieuw stukje identiteit te wennen. Melissa: “In de praktijk zie ik vaak dat ouders dat uitstellen tot na de eerste drukte. Toch kan het goed zijn voor zowel mama en papa, als voor de baby zelf om hier niet zomaar aan voorbij te gaan. Wie immers voldoende tijd neemt om dicht bij zichzelf te zijn en wie zelf zo lekker mogelijk in zijn vel zit, zal ook beter kunnen intunen op zijn baby en dat is dan weer heel belangrijk voor het contact en voor de hechtingsrelatie met je baby. Hoe beter je op je baby afgestemd bent en hoe meer tijd je voor hém uittrekt, hoe makkelijker je baby waarschijnlijk zijn ritme in het leven zal vinden.“
Geboorterush: 8x tips voor een rustige kraamtijd
1. De golden month: kijk naar andere culturen
In onze westerse cultuur lijkt een kind krijgen wel topsport geworden: vrouwen zijn vaak na een paar dagen alweer op de been en willen er snel zo fit en toonbaar mogelijk uitzien om hun nieuwe wolkje op een ‘respectabele manier’ aan de wereld te presenteren. Een grote constante die we daarbij vaak over het hoofd zien, is rust: je lichaam heeft net een heel intense fysieke inspanning geleverd en draagt daar zowel emotioneel als lichamelijk nog de sporen van. Je lichaam tijd gunnen om te herstellen en ook z’n hormoonbalans weer op orde te brengen, is belangrijk.
Melissa: “In andere culturen wordt met die belangrijke eerste maand – ook weleens de Golden Month genoemd – vaak op een heel andere manier omgegaan. In veel oosterse landen trekken nieuwe mama’s zich de allereerste zes weken soms zelfs helemaal terug uit het alledaagse leven: ze mogen geen bezoek ontvangen en blijven zowat vierentwintig uur op vierentwintig naakt bij hun baby in bed. Ze nemen er de tijd om lekker veel aan skin-on-skin te doen. Daardoor komt veel oxytocine (ook wel het gelukshormoon genoemd) vrij en ontstaat er veel sneller een veel intensere semiotische band tussen mama en baby. Het laat je baby toe heel snel een diep gevoel van geborgenheid en veiligheid te ontwikkelen, wat dan weer goed is voor de hechtingsband tussen jullie beiden.”
In India keren moeders vlak na hun geboorte voor een paar maanden terug naar hun ouderlijk huis om voor hen te laten zorgen. De Chinese cultuur kent de ‘zuo yuezi’, letterlijk vertaald ‘de zittende maand’ en in zowat alle Oosterse culturen gaat de ‘gouden maand’ gepaard met ‘belly binding‘, een traditionele inbakering van de postpartumbuik met een speciale doek ter ondersteuning en heling.
Melissa Vallons: “Voel je als kersverse mama of papa dan ook dat de rush je wat te zwaar wordt, kijk dan eens af bij die vreemde culturen en bedenk wat je er eventueel uit over kunt nemen om jouw allereerste ervaringen met het ouderschap mooier, rustiger en intenser te maken. Onthoud daarbij vooral: het allerbelangrijkste dat je jouw kindje in die allereerste maanden kunt geven, zijn geen perfecte babybezoekjes of doopsuiker, maar wel dat je je afstemt op zijn noden en hem veel onvoorwaardelijke liefde en aandacht geeft.”
2. Kies de juiste kraamkost
Een pas bevallen lichaam heeft andere voeding nodig dan een lichaam dat geen kind heeft moeten baren. Kies tijdens je kraamperiode gerust wat vaker voor warm eten: dat verteert wat makkelijker dan rauwe groenten, fruit en boterhammen. Om je lichaam goed te laten herstellen, mag je het natuurlijk een beetje gezond houden – voldoende vezels en groentjes zijn altijd een goed idee, maar neem het ook niet te strikt: comfortfood is hier wel degelijk de boodschap. Die eerste veertig dagen mogen een periode zijn waarin je jezelf en je lichaam absoluut verwent.
Geen idee wat je zoal snel en makkelijk voor jezelf klaarmaakt? Deze tien snelle en makkelijke kraamkostrecepten geven inspiratie.
Veel tijd om zelf te koken zal er met die kleine baby in huis misschien niet bepaald overschieten. Daarom raadt Melissa aan je hier op voorhand al een beetje op te voorzien: “Bereid in de weken voorafgaand aan je bevalling al een aantal makkelijke gerechten of schotels die je in de diepvries kan bewaren. Ook een leuk idee: er bestaat zoiets als ‘kraamkostkaartjes’: daarmee kunnen mensen je in plaats van een fysiek cadeau uit een of andere babywinkel of eentje van de geboortelijst, ook een maaltijd cadeau doen. Die brengen ze dan mee als ze op babyvisite komen. Deel zulke kraamkostkaartjes bijvoorbeeld uit aan je vriendinnen: die komen in de eerste weken je kleine wondertje waarschijnlijk toch bezoeken. Als ze dat doen brengen ze zo meteen ook een ovenschotel, een soepje of een lasagna mee. Lekker handig én gezellig.”
3. It takes a village: stel je kraamteam samen
Een kind opvoeden doe je niet alleen: zeker in die allereerste maanden waarin je nog helemaal moet wennen aan je baby en aan het nieuwe ouderschap, kan je wel wat hulp gebruiken. Denk op voorhand dan ook al eens na wie je tijdens de kraamperiode om je heen wil: op welke mensen kun je echt rekenen? Bij wie kun je met ál je twijfels en onzekerheden terecht? Stel op basis daarvan een soort van postpartum tribe samen.
- Zorg voor iemand (of voor een paar mensen) die het zien zitten om je bij te staan met de praktische dingen: wie wil er af en toe een ketel soep voor je maken, even naar de winkel gaan of een lasagna voor je deur komen zetten?
- Zorg voor iemand die je eventueel kan helpen bij die allereerste mama-twijfels: liefst iemand die niet alleen onvoorwaardelijk naar je luistert en je weer op weg kan helpen, maar ook iemand die je emotioneel kan ondersteunen en aan wie je al je kanten – zelfs degene waar je zelf het meest onzeker over bent – durft laten zien.
- Zoek heil bij vriendinnen in hetzelfde schuitje: in het begin wordt het zoeken, waarom huilt je baby? Waarom wil hij niet slapen? Hoe doe je dat badje nu ook weer juist? En is het normaal dat je je constant een beetje uitgeput en depri voelt? Leuk om dat tegen te gaan, zijn vriendinnen in hetzelfde schuitje: durf te praten over de dingen die niet goed lopen en zoek steun bij elkaar.
4. Zorg voor de juiste informatie
Zeker voor first time parents is een baby krijgen even zoeken: hoe goed je je ook voorbereidt op de komst van een kleine uk in huis, de praktijk is nog een heel ander paar mouwen. In die allereerste dagen na de geboorte (en jullie eventuele ziekenhuisverblijf) loop je vast tegen allerlei kleine dingetjes aan die je op voorhand niet had kunnen voorzien: wat doe je als je baby krampjes heeft? Hoe weet je waarom hij wanneer aan het huilen is? Wat als het slapen niet lukt: hoe krijg je zijn ritme dan op orde? Laat je ook hierin goed bijstaan door iemand die hier veel kennis van heeft: liefst een vroedvrouw of iemand anders met veel baby-ervaring. Over de juiste kennis beschikken, zal je waarschijnlijk al veel rust bieden.
5. Stel je verwachtingen bij: niet alles loopt perfect
Nog een tip: “Stel je verwachtingen bij. Onze maatschappij draagt perfectie hoog in het vaandel. Ook jong ouderschap wordt op Instagram en andere sociale kanalen weleens net iets te rooskleurig voorgesteld. De waarheid is, dat in het prille begin waarschijnlijk niet alles zomaar van een leien dakje loopt. Vooral de borstvoeding kan sukkelen en zoeken zijn. Mama’s die zich hier op voorhand goed over informeren en die er zich met behulp van een zwangerschapscursus goed op voorbereiden, kunnen met die imperfectie vaak beter om. Gewoon omdat ze weten dat het normaal is.”
6. Boek eens een postpartummassage
Zoals hierboven al kort werd aangehaald, wordt in het westen na de geboorte veel aandacht geschonken aan de baby, maar veel minder aan de mama zelf. Nochtans is het haar lichaam dat zopas een heel ingrijpende verandering heeft doorgemaakt. En ook de zorg voor zo’n kleine uk zelf is vaak niet min voor je lichaam. Voldoende zorg en aandacht uittrekken voor dat lichaam en het in die eerste veertig dagen wat extra in de watten leggen, kan dan ook geen kwaad.
Boek bijvoorbeeld eens een postpartummassage: die is erop gericht je pijnlijke lijf fysiek te ondersteunen en het helemaal tot rust te laten komen. Daarnaast ondersteunt zo’n massage ook mentaal. De ontspannende bewegingen brengen samen met de focus op bepaalde delen van je lichaam, emotioneel herstel op gang. Ook altijd een goed idee: postpartum-meditatie. Een speciaal voor die allereerste veertig bewogen dagen ontwikkelde meditatiereeks waarin luisteroefeningen je dagelijks bewegen om toch minstens een paar minuutjes voor jezelf te nemen en in te tunen op je eigen lichaam.
7. Beperk je kraambezoek
Een cliché misschien, maar daarom niet minder waar en ook niet altijd gemakkelijk: zet op tijd een rem op je kraambezoek. In onze contreien menen mensen dat wanneer er een kindje geboren is, ze daar als de kippen bij moeten zijn – ook als ze niet per se héél dicht bij de mama of de papa staan. Een tip hier: “Kies je kraambezoek zelf en doe op tijd de deur dicht. Merk je dat het je allemaal een beetje te veel aan het worden is, aarzel dan ook niet om dat gewoon aan te geven. Uiteindelijk begrijpen mensen ook wel dat een kind krijgen alleen al een hele opdracht is.”
Melissa: “Een tip voor de mensen die langskomen ook trouwens: maak je kraambezoek niet te lang. Jonge ouders zijn vaak heel erg vermoeid en zijn hun nieuwe ritme nog aan het zoeken. Hoe goed je soms ook met het pas bevallen koppel bevriend bent, keer op tijd terug naar huis. Een kraambezoek van een uur tot maximaal twee uur is zeker voldoende in die allereerste weken. Wil je toch nog wat extra bijpraten: spreek dan gewoon nog eens af, maar blijf niet hangen.”
8. Vergeet je kraamhulp niet
In ons land kunnen kersverse ouders minstens voor een paar uur per week kraamzorg aanvragen, en dat is een grote aanrader. Melissa: “Kraamverzorg(st)ers ondersteunen je na de bevalling bij de zorg voor de baby en nemen ook lichte huishoudelijke taken op zich. Dat is niet alleen handig omdat je als pas bevallen mama met baby nog niet echt zwaar werk kan doen, soms heb je met het vinden van een degelijke babyroutine alleen al je handen helemaal vol. Iemand die af en toe een kop soep voor je warm maakt, de vaat in de vaatwasmachine steekt of de rompertjes van je baby uitwast en strijkt, komt dan ook als geroepen.”
Hoe en waarom je kraamzorg wil inschakelen? Dat lees je hier!
Meer lezen over kraamtijd en postpartum:
- De meest comfortabele posities om borstvoeding in te geven
- Hiervoor kun je bij een vroedvrouw terecht
- Postnatale kine: met deze oefeningen breng je je lichaam weer in vorm
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!