Slaaptips van de expert: “Mijn nachtbrakertje is twee uur wakker midden in de nacht”

Te weinig slaap: het moet een van de meest besproken onderwerpen zijn onder mama’s. Want de redenen waarom kinderen, van piepklein tot iets groter, ons ’s nachts uit onze slaap houden, zijn talrijk. Omdat die gebroken nachten best wel een impact hebben, geeft kinderslaapcoach Karen Claes elke maand advies.

Deze week beantwoordt Karen de vraag van mama Lotte

“Mijn dochtertje is twee jaar en zeven maanden. Normaal is ze best een goede slaper, maar de laatste twee weken is ze bijna elke nacht twee uur aan een stuk wakker, midden in de nacht. Ze ligt te zingen, te praten tegen zichzelf en te spelen met haar knuffel. Een jaar geleden hadden we een tijdje hetzelfde probleem.

Sinds vorige week is ze net zindelijk. Heeft dat er misschien iets mee te maken? ’s Middags doet ze nu nog een dutje van twee à tweeënhalf uur. Moeten we iets aanpassen in haar ritme? Of kan er een andere reden zijn dat ze moeilijker doorslaapt?”

Karens antwoord: gesplitste nachten

Als zulke wakkere blokken minstens drie à vier keer per week voorkomen en het duurt meer dan drie weken, dan spreken we van gesplitste nachten. Dat heeft verschillende oorzaken:

Oorzaak 1: een nieuwe mijlpaal

Ten eerste kan de ontwikkeling van je kind aan de oorzaak van die gesplitste nachten liggen. Worden er nieuwe mijlpalen bereikt, leert je kind nieuwe vaardigheden, dan zien we soms lange, wakkere blokken. Zindelijkheid is er zo absoluut eentje. Is een wakker blok gelinkt aan de ontwikkeling, dan gaat het vanzelf weer voorbij. Er bestaat dan helaas geen magische tip om deze fase sneller te laten passeren.

Oorzaak 2: ritme

Een tweede mogelijke oorzaak is ritme. Blijven de gesplitste nachten duren, dan zou ik dat onder de loep nemen. Elk kind heeft unieke slaapnoden. Er bestaat geen standaardritme en niet alle kinderen hebben op dezelfde leeftijd hetzelfde aantal uren slaap nodig. Hoe wordt de dag ingevuld? Hoe verloopt het bedtijdritueel? Wanneer start je kind met haar dutje? Mogelijk zijn daar aanpassingen nodig.

Oorzaak 3: oververmoeidheid

Daarnaast is oververmoeidheid een factor die gesplitste nachten kan uitlokken. Slaapt je kindje te weinig overdag, is de bedtijd te laat, zijn wakkertijden te lang… Dat zijn allemaal tekenen dat je kind oververmoeid is. Lijkt ze niet uitgeslapen en lastiger doorheen de dag, dan moet je enerzijds eens kijken naar het aantal uren slaap dat je kindje nodig heeft. Anderzijds moet het ook een ritme hebben dat past bij haar leeftijd: vroeg genoeg starten met het bedtijdritueel bijvoorbeeld.

Oorzaak 4: niet voldoende moe

Tot slot kan je kindje ook niet voldoende moe zijn. Slaapt je kindje overdag te veel? Dan zien we wel vaker dat ze ofwel heel vroeg wakker zijn, ofwel een blok midden in de nacht. Bij peuters en kleuters is dit vaker de oorzaak dan oververmoeidheid. Op een bepaald moment gaan kinderen geen dutje meer doen. Stap voor stap bereidt hun eigen lichaam hen daarop voor.

Sommige peuters blijven overdag even lang slapen, maar hebben op 24 uur tijd wel minder slaap nodig. Zijn de gesplitste nachten daaraan te wijten, dan raad ik aan eens te kijken of een korter dutje een positief effect heeft.

Je kunt het bijvoorbeeld elke paar dagen een kwartiertje inkorten.

Oorzaak 5: De slaapomgeving

Voor je wijzigingen in haar ritme doet, is het belangrijk even naar haar slaapomgeving te kijken, met name naar licht en temperatuur. Licht kan het circadiaans ritme van je kind verstoren. Beperk blootstelling ’s nachts zoveel mogelijk. Als je toch een lichtje gebruikt, kies dan bij voorkeur rood.

Daarnaast is een te warme of te koude slaapomgeving een extra moeilijkheid om weer in slaap te vallen.

Omdat de gesplitste nachten een recent gegeven zijn, vermoed ik dat ze gekoppeld zijn aan de zindelijkheid. Vorig jaar hadden jullie ook zo’n fase, die vanzelf voorbijging. Rond de leeftijd van anderhalf gaan veel kindjes door een moeilijkere slaapperiode gelinkt aan ontwikkeling.

Blijft het duren, kijk dan eerst naar de slaapomgeving. Is die oké, dan vermoed ik dat niet voldoende moe zijn de oorzaak is. Bekijk dan wat het effect is als je het dutje stap voor stap inkort.

Heel veel succes!

Stel je vraag aan Karen!

Heb jij een slaapvraagstuk waar je hulp voor kunt gebruiken? Dan is dit jouw kans.

Meer tips voor een betere slaap

• Slaaptips van de expert: “Mijn baby draait voortdurend op zijn buik. Wat nu?”
• Slaaptips van de expert: “Als je kindje een ‘valse start’ maakt bij het inslapen”
• “Mijn dochter wil ’s nachts altijd bij ons zijn”

Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (rechts bovenaan op de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!