Pijn na de bevalling: 6x tips om je te verzorgen
Eerlijk is eerlijk: tijdens een natuurlijke bevalling krijgt je vagina – en eigenlijk de hele regio ‘down under’ – het behoorlijk te verduren. Hoe je die pijnlijke onderkant naderhand zo snel mogelijk laat recupereren? Een paar tips en tricks om de pijn te verlichten.
Pijn na de bevalling: dit mag je verwachten
Tijdens een natuurlijke geboorte komt er heel veel druk op de weefsels in en rond je vagina te staan. De hele binnen- (en buitenkant overigens) kan daardoor na de bevalling nogal beurs aanvoelen: vergelijk het met een ernstige blauwe plek, maar dan natuurlijk in een regio en een stukje weefsel dat daarvoor extra gevoelig is.
Daarnaast kan het weefsel op sommige plekken dermate opgerekt worden door de baby die er op dat moment door wordt geduwd, dat er een knip of een scheur in het weefsel ontstaat. Wanneer er geknipt werd om je baby uit zijn nauwe doorgang te redden of je bent doorgescheurd, moet er uiteraard ook gehecht worden. Ook die draadjes in je vagina kunnen in de eerste dagen en weken na de bevalling voor wat pijn zorgen.
Wat een knip of scheur precies is, hoe je het risico verkleint en hoe je er ook weer van herstelt, lees je hier: Een knip tijdens de bevalling: alles wat je moet weten.
Tot slot werden ook je bekkenbodemspieren gedurende de hele zwangerschap en tijdens de bevalling erg opgerekt. Ook dat kan achteraf nog voor een paar problemen zorgen: omdat je bekkenbodemspieren tijd nodig hebben om weer op volle kracht te kunnen werken, zou het kunnen dat je last hebt met plassen (of met plas ophouden) en ook stoelgang ophouden of net naar buiten drukken kan lastig zijn. Na je bevalling op tijd aan de slag gaan met oefeningen om je bekkenbodem te trainen is dan ook heel belangrijk.
Met welke vaginale ongemakken je na de bevalling nog zoal geconfronteerd kan worden, lees je in Vaginale verzorging na de bevalling: zo pak je het aan.
Verzorging ‘down under’: zo pak je het aan
1. Pijnlijke zwelling: icepacks en harde stoelen
Voelt je vagina na de bevalling beurs en pijnlijk aan, dan heb je misschien de neiging om op een zacht kussentje te gaan zitten. Begrijpelijk, maar toch kies je beter voor een harde ondergrond zoals een gewone bank of stoel. Die zal misschien net iets minder comfortabel zitten, maar het onverzettelijke materiaal zorgt er wel voor dat je onderkant geen extra ruimte krijgt om verder op te zwellen, waardoor de zwelling en het beurse gevoel dat daarbij komt kijken, sneller wegtrekken.
Ook goed om pijn en zwelling te bestrijden: zorg op tijd voor verkoeling. Een verzorgende en verkoelende spray is altijd een goed idee, maar evengoed stop je een icepack in je slip om de pijn te verzachten. Geen icepack voorhanden? Geen probleem, maak er dan gewoon zelf eentje door een XL-maandverband een beetje nat te maken en een tijdje in de diepvriezer te steken. Vergeet wel niet een hydrofiel washandje om het geheel te wikkelen, vooraleer het in je slip belandt, want anders zou het weleens heel frisjes kunnen worden.
2. Stitches en wonden: luchten en spoelen
Werd je geknipt of scheurde het weefsel in en rond je vagina door tijdens de bevalling? Dan werd je waarschijnlijk gehecht. Omdat het hier om een wonde gaat, is het belangrijk die de eerste dagen en weken voldoende te laten luchten: ga daarom elke dag minstens voor een half uur met een ontbloot onderlichaam op bed liggen. Op die manier krijgt de wonde voldoende kans om te genezen.
Ook belangrijk om een spoedig herstel te bevorderen en om ontstekingen te voorkomen, is om de wonden goed zuiver te houden. Dat doe je door regelmatig te reinigen. Probeer toch minstens twee keer per dag te spoelen met lauwwarm water – eventueel met pH-neutrale zeep. Laat de wonde na het spoelen bij voorkeur luchten tot die droog is. Deppen met een doekje om het een beetje sneller te laten gaan, kan natuurlijk wel. Later als de hechtingen genezen zijn en de draadjes eruit mogen, kan je de harde huid of het littekenweefsel dat achterblijft, weer soepel maken door regelmatig te masseren met olie.
3. Spoelen tijdens het plassen
Na de bevalling kan plassen een beetje pijnlijk aanvoelen. Probeer dat pijnlijke gevoel gerust te verzachten door tijdens het plassen lauwwarm water over je onderkant te laten lopen. Gebruik hiervoor eventueel een drinkbus of een kleine thermosfles waarmee je makkelijk kan gieten. Een lauwwarm straaltje water is niet alleen goed tegen de pijn, maar ook nog eens voor de hygiëne. Ook na elk toiletbezoek is spoelen immers de boodschap: zelfs als je geen knipjes of scheuren hebt. Een bevalling laat namelijk altijd microwondjes achter, en ook die hou je maar best goed proper.
4. Warme badjes met zout
Heb je een bad? Gooi dat dan ook in de strijd om je vagina zo snel mogelijk te laten genezen. Vooral als je last hebt van irriterende hechtingen kan dat een goed idee zijn. Ga elke dag vijf tot tien minuten in een soda- of Biotex-badje zitten. Biotex en soda trekken immers het vuil en de bacteriën uit de wonde. Vul je bad met een redelijke bodem lauwwarm water en meng er een paar eetlepels soda doorheen. Heb je geen soda, dan werkt gewoon zout ook prima.
5. Warmwaterkruiken en onderrugmassages
Na een tweetal dagen mag je de koude packs laten voor wat ze zijn en kiezen voor een warm exemplaar. Tegen die tijd is de voornaamste zwelling immers een feit en hebben koude pads geen nut meer. Wat je nu beter kan doen, is de pijn stillen met een warmwaterkruik of een kersenpitkussen: naast de pijn wat tegengaan zal de warmte ook je bloedsomloop stimuleren, waardoor je beurse onderkant sneller geneest.
Een warmwaterkruik is trouwens ook een goed idee voor wie veel last heeft van naweeën: die kunnen zich in de eerste drie á vier dagen na de bevalling immers al eens laten voelen. Naweeën zorgen ervoor dat je baarmoeder na de geboorte samentrekt tot ze weer de normale grootte van daarvoor bereikt heeft. Afhankelijk van vrouw tot vrouw kunnen die naweeën zich laten voelen als lichte tot hevige krampen en intense buikpijn. Is dat laatste bij jou het geval, aarzel dan zeker niet om af en toe een paracetamol te nemen. Wie borstvoeding geeft, mag geen tabletten met codeïne gebruiken. Om de pijn van naweeën te bestrijden, kun je ook zachtjes heen en weer wiegen of wiebelen met je heupen terwijl je neerligt. Ook je partner kan trouwens een handje helpen: laat hem je onderrug masseren om je af te leiden van de pijn.
6. Constipatie: ademhaling en gezonde voeding
Na je bevalling kan een grote boodschap aanvoelen als een nijpend probleem: omdat alles daar nog heel pijnlijk is, hebben veel vrouwen een beetje schrik om naar het toilet te gaan. Voel je dat je moet, probeer dat dan toch gewoon te doen: zet je in een comfortabele houding op het toilet, eventueel met een krukje onder de voeten, en probeer de stoelgang zo ontspannen mogelijk naar buiten te laten glijden. Wees niet bang dat hechtingen gaan springen of scheuren, want dat zal niet gebeuren, maar probeer zeker de eerste dagen toch niet te veel druk te zetten. Zorg er eventueel met behulp van ademhalingsoefeningen – degene die je aanleerde voor de bevalling zelf werken vaak prima – voor dat je extra rustig wordt en dat je ook je spieren onderaan zo optimaal mogelijk kan ontspannen.
Om zo weinig mogelijk druk te moeten zetten, is het natuurlijk handig als je stoelgang zelf zo zacht mogelijk is. Ook hier kan je jezelf een handje helpen: probeer op regelmatige tijdstippen te eten en zet vooral in op vezelrijke voeding zoals granenbrood, kiwi’s, lijnzaad, pruimen en noten. Die zorgen immers voor een vlotte spijsvertering. Voedsel met veel gluten, koolhydraten en met veel onverzadigde vetten zoals wit brood, pasta, rijst en bananen kun je beter vermijden, want die zorgen voor een opstopping in je darmen. Ook onontbeerlijk voor een vlotte stoelgang: drink voldoende water: zo’n 1,5 tot 2 liter per dag is perfect.
Heb je door het persen tijdens de bevalling tot slot last van aambeien, probeer ook dan vooral heel gezond en vezelrijk te eten. Zacht zitten kan hier wel een hele hulp zijn en ook pijn verlichtende zalfjes voor aambeien van bij de apotheek doen wonderen. Blijf vooral niet met je probleem zitten en schaam je er niet voor: aambeien zijn vervelend, maar heel wat vrouwen hebben er na hun bevalling last van.
Meer over lichaam en verzorging na de bevalling:
Volg ons op Facebook, Instagram, Pinterest en schrijf je in op onze nieuwsbrief (onderaan de homepage) om op de hoogte te blijven van alle nieuwtjes!