Hiervoor kun je bij een vroedvrouw terecht

Door Inge Moermans

01 mei 2024

Steeds meer zwangere vrouwen doen een beroep op een vroedvrouw. Maar wat doet zij nu juist? En waarvoor kun je allemaal bij haar terecht?

Een vroedvrouw is in de eerste plaats een aanspreekpunt voor zwangere vrouwen. Zeker tijdens je eerste zwangerschap, heb je ongetwijfeld heel wat vragen en ben je op zoek naar correct advies. Het internet staat bol van tips en verhalen, maar dat kan verwarring veroorzaken. Een vroedvrouw is medisch geschoold om je te begeleiden doorheen je proces.

“Gynaecologen hebben het vaak heel druk, ze hebben afspraken aan de lopende band. Dat maakt dat ze niet altijd veel tijd hebben om al je vragen te beantwoorden. Een vroedvrouw kan meer tijd voor je maken en praktische vragen beantwoorden. Bovendien hebben ze een holistische aanpak: ze kijken niet alleen naar het puur medische effect – is de baby oké? – maar ook naar andere factoren: ‘hoe voelt mama zich?’, ‘zijn er vragen?’, ‘wil je borstvoeding geven of liever niet?’ en ‘hoe werkt dat nu eigenlijk: borstvoeding en flesvoeding?’ Daarnaast is er ook ruimte om pakweg relatieproblemen, psychologische klachten en onzekerheden te bespreken”, vertelt vroedvrouw Hannah Van Hout.

Lees ook: Een positieve zwangerschapstest? Welke stappen onderneem je nu?

1. Advies voor de zwangerschap

Vroedvrouw Leentje Van Dijck of De Geboortepraktijk : “Zelfs koppels die een kinderwens hebben, kunnen al bij een vroedvrouw terecht. Laten we eerlijk zijn: ook dan zijn er al een hele hoop vragen. Zo vragen ouders wat er zal veranderen, hoe een bevalling in zijn werk gaat en of er tips zijn om gemakkelijker zwanger te geraken. Daarnaast willen ouders graag weten of ze met bepaalde zaken zeker rekening moeten houden voor en tijdens de zwangerschap. We proberen ouders in spe graag te helpen bij al hun vragen.

Daarnaast nemen we ook de medische toestand onder de loep. We stellen veel vragen over mama en papa en evalueren hoe gezond ze zijn, of er risicofactoren zijn en of er bepaalde problemen zijn waarmee ze rekening moeten houden. Daarna doen we een bloedonderzoek om te bekijken of je lichaam klaar is voor een baby of dat er toch nog iets moet aangepakt worden, een vitaminetekort bijvoorbeeld.

Tenslotte geven we advies rond voeding en levensstijl. We informeren over gezonde voeding voor zwangere vrouwen, maar hebben het ook over stress en geven slaaptips mee. Alles om je lichaam voor te bereiden op het dragen van een baby’tje. Wie dat wil, kan bij ons ook terecht voor een sessie voetreflexologie. Door een voetmassage maken we je lichaam klaar voor een zwangerschap.”

Een vroedvrouw is er om al je vragen te beantwoorden en je onzekerheden weg te nemen. Geen vraag is te gek

2. Opvolging tijdens je zwangerschap

Vroedvrouwen doen regelmatig een consultatie tijdens je zwangerschap.

Wat kan een vroedvrouw doen?

Je medische parameters controleren die gelinkt zijn aan je zwangerschap
De hoogte van je baarmoeder meten om te zien of de foetus normaal groeit
Luisteren naar de harttonen van je kindje
Bloedafnames nemen
Bepaalde testen, waaronder de suikertest
Sommige vroedvrouwen nemen pretecho’s af

Vanaf het moment een vroedvrouw merkt dat er complicaties zijn, schakelt ze de hulp in van een gynaecoloog.

Psychologische bijstand

Leentje: “Het grootste voordeel aan een vroedvrouw is dat je er terecht kunt met al je vragen. Neen, wij vinden geen enkele vraag te gek en nemen graag de tijd om een luisterend oor te zijn, altijd zonder oordeel. We nemen ook de angst weg bij ouders die zich niet kunnen voorstellen wat te doen met de baby als ze naar huis gaan. Daar zijn vaak veel vragen over.”

Zwangerschapscursussen en trainingen

Tot slot kun je als zwanger koppel ook bij je vroedvrouw terecht voor verschillende trainingen en cursussen als voorbereiding op de bevalling en het ouderschap.

Vaak gegeven cursussen zijn:

zwangerschapsyoga
hypnobirthing
bevallen in eigen kracht
zwangerschapsgymnastiek
ademhalingstechnieken

Leentje: “Die cursussen zijn er bovendien niet enkel voor de vrouw, maar ook voor de man. In onze praktijk proberen we de bevalling, het ouderschap en de weg ernaartoe echt te bekijken als iets wat je als koppel doet en we proberen ook de toekomstige papa’s zoveel mogelijk in het verhaal te betrekken.”

Lees ook: ‘Perinatale depressie: wat als zwanger zijn je niet gelukkig maakt?‘

3. Begeleiding bij geboorte

Een vroedvrouw kan bij je bevalling aanwezig zijn. Dat kan zowel voor een thuisbevalling als bij een bevalling in het ziekenhuis. “Bij een normale, fysiologische bevalling is de betrokkenheid van een arts zelfs geen vereiste. Kijk maar naar Nederland, daar wordt hij er enkel bijgeroepen bij pathologie. Het is dan ook een geneesheer, iemand die je contacteert wanneer je moet genezen van iets. Bij een normale zwangerschap is dat dus niet het geval”, vertelt Hannah.

De vroedvrouw neemt ook de medische zorgen op zich na de geboorte: ze zal je bloedverlies in de gaten houden, de baby helpen afnavelen en de placenta geboren helpen worden. Indien nodig zal ze je ook hechten.

Je baby wordt uiteraard niet vergeten. De vroedvrouw zal je baby na de bevalling op je borst leggen en helpen bij de borstvoeding. Vervolgens wordt je baby van top tot teen gecontroleerd.

Welke bevalling wil ik?

Leentje: “Voor welk type bevalling je precies wilt gaan en wat daar zoal de opties zijn, is een intens keuzeproces dat je op voorhand best al goed vastlegt. Ook daar kan een vroedvrouw je mooi in begeleiden. Samen met jou overlopen we de verschillende methoden om je weeën op te vangen en de verschillende attributen die daarvoor voor handen zijn: denk bijvoorbeeld aan een baarkruk of een geboortebad bij een onderwaterbevalling.

Tegenwoordig zijn thuisbevallingen steeds populairder, maar eigenlijk is geen enkele methode verkiesbaar boven een andere. Het gaat puur om wat jij als zwangere vrouw wil en waar jij je goed bij voelt. Wat een thuisbevalling dan als voordeel heeft: de sfeer is erg rustig en sereen. Je kunt in je eigen veilige en vertrouwde omgeving bevallen en dat geeft voor veel zwangere koppels meteen al een iets meer ontspannen gevoel mee. En hoe veiliger en rustiger je aan de bevalling kunt beginnen, hoe beter.”

Thuisbevalling

Leentje: “Kies je voor een thuisbevalling, dan is het de vroedvrouw die alles in gereedheid brengt en die je helpt met de voorbereiding. Wij geven onze koppels op voorhand altijd al een ‘kraamzakje’ mee met daarin de meest essentiële benodigdheden voor als de baby net geboren is: denk bijvoorbeeld aan spullen als kraamverband en wegwerponderbroeken. Daarnaast vragen we de ouders zelf ook een aantal basic spullen in huis te halen – zoals een paar tetradoeken, de eerste pampers, enzovoort.

Al het medische materiaal en de grotere attributen – zoals een baarkruk of een geboortebad – brengen we allemaal zelf mee op de grote dag. In geval van nood hebben wel ook altijd een dokterstas bij met daarin alle spullen voor als er iets zou mislopen.

Lees ook: Mama Jana over haar thuisbevallingen: ‘Het waren de twee mooiste dagen van mijn leven’

4. De eerste week na de geboorte

Vrouwen blijven steeds minder lang in het ziekenhuis na hun bevalling: gemiddeld gaan ze na drie dagen weer naar huis. Zeker de eerste vijf dagen na de bevalling zijn medische controles een must, zowel voor jou als voor je baby. Je kunt op dat moment ook met al je vragen en onzekerheden bij je vroedvrouw terecht.

Leentje: “Vanaf de eerste dag nadat koppels met hun kersverse baby thuis aankomen, komen we al langs voor een eerste controle. We kijken natuurlijk of alles goed gaat met de moeder en met de baby, puur lichamelijk gezien. Maar we checken ook even hoe het voor de rest gaat met de koppels: hoe ervaren ze die eerste dagen thuis met een baby? Krijgen ze alles rond? Hebben ze niet te veel zorgen? En zijn er nog taken waarbij ze hulp kunnen gebruiken? Bij alle vragen en onzekerheden springen we als vroedvrouw bij.”

Postnatale cursussen en workshops

Net zoals je als zwangere vrouw bij je vroedvrouw terechtkunt voor een cursus ademhalingstechnieken of zwangerschapsyoga, zijn er ook ná de bevalling nog tal van interessante en leerrijke workshops voor handen. Leentje: “We merken dat veel koppels het over het hoofd zien, maar ook na de geboorte van hun kindje kunnen ze wel degelijk nog voor heel wat trainingen bij een vroedvrouw terecht.”

Cursussen en trainingen die vaak worden aangeboden zijn:

babymassage
mama-en-babyyoga
draagtechnieken
borstvoedingstechnieken

5. Een laatste controle

Ongeveer zes weken na de bevalling heb je nog een laatste controle bij de vroedvrouw. Daarbij wordt je bloeddruk gecontroleerd, gekeken of alle hechtingen goed genezen zijn, je baarmoeder goed herstelt en of je bloedarmoede hebt. Als er complicaties zijn geweest tijdens of na je bevalling, bespreekt de vroedvrouw met je of dat eventueel gevolgen heeft voor een volgende zwangerschap.

Ook je baby zal gecontroleerd worden. De vroedvrouw zal vooral zijn gewicht en eet- en slaappatroon checken. Daarnaast heeft de vroedvrouw ook aandacht voor je partner en je andere kinderen. Als zij vragen of twijfels hebben, kunnen ze die zeker met haar bespreken.

Tijdens het eerste jaar van je baby’tje is de vroedvrouw er om bij te staan waar nodig tijdens de zogenoemde postnatale consultaties. Ze geeft bijvoorbeeld advies over vaste voeding, de ontwikkeling van je baby, welke anticonceptie je kunt kiezen en ga zo maar voort.”