Hypnobirthing: wat is het precies?

HypnoBirthing is niet enkel populair in Hollywood. Ook in België is de geboortetechniek aan een opmars bezig. Wat is het precies en wat zijn de voor- en nadelen? Wij zochten het uit.

Meghan Markle als voorbeeld

Tijdens de zwangerschap besloten Meghan en Harry er resoluut voor om beroep te doen op een doula, en ook HypnoBirthing was een belangrijk onderdeel van hun geboorteplan.

Daarmee zijn ze niet alleen: ook andere sterren als Angelina Jolie, Jessica Alba, Doutzen Kroes en Josje Huisman zijn fan.

Wat houdt hypnobirthing in?

Hypnobirthing is een manier van bevallen die zowel jou als je baby zo ontspannen mogelijk door de bevalling loodst. Vroedvrouw Leentje Van Dijck van De Geboortepraktijk: “De filosofie achter de techniek is dat alle baby’s op een kalme, zachte en liefdevolle manier geboren zouden moeten worden. Dat is niet alleen beter voor jou als mama, maar ook voor het kindje zelf.”

De methode waarmee naar die kalme, zachte manier van bevallen wordt toegewerkt, werd eind jaren 80 ontwikkeld door de Amerikaanse hypnotherapeut Marie Mongan en vertrekt vanuit zelfhypnose. Leentje: “Dat klinkt misschien zweverig, maar dat is het niet. Bij ‘hypnose’ mag je in dit geval niet denken aan een diepe onbewuste hypnoses zoals je die soms in shows ziet opduiken en waarbij je niet meer beseft wat er om je heen gebeurt. Integendeel: zelfhypnose is een heel bewust proces waarin je door je aandacht te trainen en jezelf te focussen in een diepgaande staat van ontspanning komt.”

Zelfhypnose: een natuurlijk proces

Leentje: “Onbewust doen we trouwens allemaal weleens aan zelfhypnose. Denk maar aan de keren dat je met je wagen naar het werk vertrekt en daar een halfuurtje later de oprit opdraait zonder dat je je eigenlijk goed en wel herinnert hoe je daar bent geraakt. Je bent dat traject zo gewoon en auto rijden is zo’n eenduidige activiteit, dat je hersenen er automatisch helemaal op gefocust raken, en je voor de rest in een diepe staat van ontspanning kunt gaan. Ook wanneer je thuis achter je pc zit te werken aan iets wat je helemaal opslorpt en je daardoor je joelende kinderen en je man die roept dat het eten klaar is compleet buitensluit: dat is zelfhypnose.”

HypnoBirthing: hoe werkt het?

Leentje: “Wat we in een cursus hypnobirthing eigenlijk doen, is aan de slag gaan met het onderbewuste van vrouwen en met de negatieve verwachtingen die daar huizen rond alles wat met geboorte en bevallen te maken heeft. Die proberen we om te keren en om te zetten in positieve verwachtingen. In onze cultuur zijn we door de jaren heen namelijk nogal bang geworden van bevallen. We bekijken het niet langer als een natuurlijk proces en vertrouwen niet meer op de kracht van ons lichaam om het tot een goed einde te brengen.

Bovendien zijn we het contact met ons lichaam ook een beetje verloren omdat we zoveel met ons hoofd werken. Doordat vrouwen niet meer voldoende in hun eigen lichaam geloven en het niet kennen, wordt een bevalling vaak ook veel moeilijker. Want we werken dan niet volledig in de kracht van ons eigen lichaam, eerder het tegenovergestelde.

In een cursus hypnobirthing leren we vrouwen eerst weer voeling te krijgen met hun lichaam. Daarna proberen we hen met behulp van een aantal relaxatietechnieken tot die diepe staat van ontspanning te laten komen en weer helemaal in hun lichaam te laten zakken.”

HypnoBirthing vertrekt dus eigenlijk vanuit twee verschillende pijlers:

• Ten eerste werkt het met verschillende ademhalingstechnieken om je lichaam (en geest) in die staat van diepe ontspanning te brengen.
• Ten tweede leer je niet tégen (de pijn en) je lichaam te reageren, maar er net mee samen te werken.

Daarnaast krijgt je partner ook een actieve rol bij de bevalling én de voorbereiding. Hij/zij leert hoe hij/zij je het beste steunt tijdens de geboorte van jullie kindje.

Pijnloos bevallen?

“Veel mensen denken dat hypnobirthing een soort belofte tot pijnloos bevallen inhoudt, maar dat kunnen we natuurlijk niet garanderen. De kans is groot dat wie met haar lichaam heeft leren werken en in staat is om zichzelf voldoende te ontspannen tijdens de bevalling, die als minder intens en pijnlijk zal ervaren, maar helemaal géén pijn ervaren is misschien wat overdreven. Een bevalling is en blijft natuurlijk een hevig proces voor je lichaam.”

Voor wie de technieken goed onder de knie heeft, zal de pijn waarschijnlijk wel veel minder groot zijn: “Vrouwen die veel angst hebben voor pijn bij de bevalling of die gewoon niet goed in contact staan met hun lichaam, zullen hun spieren automatisch gaan opspannen bij pijn en tijdens de arbeid en zichzelf daarmee gaan tegenwerken. Daardoor wordt de bevalling vaak pijnlijker dan voor vrouwen die wel in hun lichaam kunnen zakken en die kunnen mee-ademen en mee-persen op die flow.”

Waar en hoe leer je het?

Vergis je niet: hypnobirthing doe je niet eventjes zomaar. Er gaan wel degelijk lessen aan vooraf en het is erg belangrijk dat je thuis ook regelmatig oefent.

Leentje: “Meestal beslaat een cursus hypnobirthing vijf avonden. Tijdens zo’n cursus leer je alles over hoe een bevalling verloopt en hoe je je kunt ontspannen net voor en tijdens de arbeid. Bovendien ontdek je hoe je druk en pijn opvangt met speciale ademhalingstechnieken en welke houdingen je kunt aannemen om je baby efficiënt op de wereld te zetten. We proberen in zo’n cursus trouwens ook de partner heel erg te betrekken, zodat ook die weet hoe hij op de beste manier kan ondersteunen en hoe hij zichzelf moet ontspannen.”

Na de effectieve cursus-avonden is het bovendien nog niet gedaan. Leentje: “Het is van essentieel belang dat je daarna ook zelf thuis met die kennis en technieken aan de slag gaat. Oefening en herhaling zijn cruciaal. Wil je immers dat je lichaam zich herinnert hoe het zich ook alweer moet ontspannen tijdens een ervaring die zo intens is als die van een bevalling, dan maak je van die technieken maar best een routine die makkelijk opgeroepen kan worden.”

In principe kun je je trouwens ook laten leiden door een handboek, maar veel vrouwen voelen zich er toch prettiger bij om zo’n gespecialiseerde hypnobirthingcursus te volgen. Op deze website vind je een hypnobirthingdocent in jouw buurt.

Wat zijn de voordelen?

• Mama’s die bevallen zijn op de hypnobirthing-manier vertellen vaak dat ze de bevalling heel bewust ervaren hebben.
• Je partner voelt zich vaak minder ‘machteloos’ dan tijdens een traditionele bevalling.
• De kans dat je de bevalling als minder pijnlijk ervaart is groot: dankzij de technieken doorbreek je immers de angst-spanning-pijn-cyclus.
• Er is een grote kans dat het de tijd van de effectieve arbeid korter maakt: de technieken zorgen er immers voor dat de moeder de natuurlijke impulsen van haar lichaam kan volgen en haar baby naar beneden kan ademen tot het hoofdje zichtbaar is in plaats van langdurig en uitputtend te moeten persen. 
• Je bent zelf rustiger, waardoor je pasgeboren baby vaak ook kalmer is.
• Omdat de geboorte als zo’n mooi en natuurlijk proces ervaren wordt, zorgt het meteen voor extra binding tussen moeder, baby en geboortepartner. 

Wat zijn de nadelen?

• Voor een hypnobirthing-begeleiding betaal je natuurlijk geld. Afhankelijk van bij welk type coach of zorgverlener je die cursus volgt is er wel een gedeeltelijke terugbetaling van je ziekenfonds.
• Je moet er echt actief mee bezig zijn gedurende heel je zwangerschap.

Meer over bevallen:

• Het taboe van ‘de roze wolk’ doorbroken: néé, niet elke mama voelt zich top na de bevalling
• “Ik wil misschien thuis bevallen. Hoe maak ik de juiste keuze?”
• Inleiden van je bevalling: wanneer en hoe?